Postupak i dokumentacija u vezi sa osnivanjem akcionarskog društva
- Ovaj stručni tekst se odnosi na propise koji važe na dan njegovog objavljivanja. Svi izneti stavovi su stručni stavovi, odnosno shvatanja autora teksta, koja se baziraju na tumačenju pozitivnopravnih normi, i ne predstavljaju obavezujuće instrukcije.
- Ulaskom u DEMO verziju pravne baze Paragraf Lex, možete BESPLATNO pristupiti SVIM propisima Srbije i time možete utvrditi ažurnost ovog teksta.
Za razliku od posetilaca vebsajta koji mogu bez naknade pročitati odabrane stručne tekstove koji se odnose na pozitivne propise na dan objavljivanja teksta, pretplatnici na pravnu bazu Paragraf Lex, u bazi uvek imaju dostupne tekstove koji se odnose na prethodne, nevažeće verzije propisa kao i nove komentare i druge dokumente koji se odnose na važeće propise. Isključivo pretplatnici na pravnu bazu uvek imaju pristup i ažurnim dokumentima. Baza se ažurira na dnevnom nivou.
Autor: Redakcija, mr Slaviša Vuković
Objavljeno: 19.08.2021.
Osnovni kapital akcionarskog društva se uplaćuje nakon donošenja osnivačkog akta, a pre registracije kod Agencije za privredne registre (dalje: APR). Osnovni kapital može biti novčani i nenovčani pri čemu je članom 294. Zakona o privrednim društvima propisano da minimalni osnovni kapital akcionarskog društva iznosi 3.000.000 dinara, ako posebnim zakonom nije predviđen veći iznos. Takođe, članom 266. stav 2. istog zakona je određeno da su akcionari dužni da uplate uloge koji predstavljaju najmanje 25% osnovnog kapitala, pri čemu uplaćeni iznos novčanog dela osnovnog kapitala ne može biti niži od iznosa minimalnog osnovnog kapitala (3.000.000 dinara).
Pored osnivačkog akta, akcionarsko društvo ima i statut, a za registraciju kod APR je potrebna sledeća dokumentacija:
- jedinstvena registraciona prijava osnivanja pravnih lica i drugih subjekata i upisa u jedinstveni registar poreskih obveznika - akcionarsko društvo,
- osnivački akt društva sa overenim potpisima članova društva,
- statut društva potpisan od strane članova društva,
- potvrda kreditne institucije o uplaćenim akcijama u novcu, odnosno procena ovlašćenog procenjivača vrednosti nenovčanog uloga ili potvrda nadležnog organa o proceni vrednosti nenovčanog uloga u skladu sa zakonom,
- odluka o imenovanju direktora odnosno članova odbora direktora i predsednika odbora direktora, ako nisu određeni statutom,
- odluka o imenovanju članova nadzornog odbora, ako je upravljanje društvom dvodomno, ako nisu određeni statutom,
- odluka o imenovanju članova izvršnog odbora, ako je upravljanje društvom dvodomno,
- odluka o imenovanju zastupnika društva, ako nisu određeni statutom,
- dokaz o uplati naknade za registraciju osnivanja i dokaz o uplati naknade za registraciju i objavu osnivačkog akta i dokaz o uplati naknade za registraciju i objavu statuta.
(U našoj Pravnoj bazi se nalaze modeli osnivačkih akata akcionarskog društva u zavisnosti od toga da li je reč o javnom ili nejavnom ad i da li je upravljanje jednodomno ili dvodomno).
Postupak izdavanja akcija - u zavisnosti od toga na koji način se organizuje akcionarsko društvo u smislu da li će ono biti nejavno ili javno zavise i procedure koje se primenjuju u postupcima izdavanja akcija.
Kod nejavnog akcionarskog društva se primenjuju odredbe Zakona o privrednim društvima koje se odnose na osnivanje privrednih društava. U osnivačkom aktu se definiše na koji način će društvo biti organizovano da li kao javno ili kao nejavno.
Ukoliko se društvo organizuje kao javno akcionarsko društvo moraju se primeniti određene odredbe Zakona o tržištu kapitala koje se odnose na javnu ponudu akcija i proceduru izdavanja akcija. U postupku javne ponude akcija (IPO) potrebno je da se izradi Prospekt za ponudu u skladu sa Zakonom o tržištu kapitala i podzakonskim aktima koja regulišu sadržinu i formu Prospekta (sva akta dostupna na www.sec.gov.rs ).
Ukoliko je namera osnivanja društva sa jednim akcionarem, društvo se može organizovati kao nejavno akcionarsko društvo budući da su u tom slučaju mnogo niži troškovi i manje obaveze u vezi sa korporativnim poslovima koji se odnose na samo društvo. Ukoliko je cilj da se osnuje akcionarsko društvo sa više vlasnika koji će možda biti i nepoznati u prvom trenutku onda je potrebno ići na varijantu javnog akcionarskog društva, pri čemu ova varijanta organizovanja društva iziskuje mnogo više korporativnih obaveze pa samim tim povećava i troškove organizovanja.
Procedura odobrenja Prospekta može da traje oko mesec dana. Ovaj rok se odnosi na momenat kada se preda kompletna dokumentacija sa izrađenim Prospektom na odobrenje Komisiji za hartije od vrednosti. Veći deo vremena odlazi na spremanje dokumentacije i izradu prospekta. U zavisnosti od toga koliko se brzo i efikasno pripremi dokumentacija i izradi Prospekt zavisi i to za koliko vremena se može završiti ceo postupak. Dokumentacija je propisana članom 26. Zakona o tržištu kapitala.
Nakon završetka procedure javne ponude akcija potrebno je izvršiti upis hartija od vrednosti u Centralni registar hartija od vrednosti (dalje: CRHOV). Procedura je propisana aktima koje se nalaze na sledećem linku: http://www.crhov.rs/?Opcija=3
Napominjemo da je upis u Centralni registar neophodan i kada se društvo organizuje kao nejavno akcionarsko društvo.
Nakon što se završi upis hartija u CRHOV neophodno je podneti zahtev za uključenje akcija na organizovano tržište Beogradske berze. Obaveza uključenja hartija od vrednosti na organizovano tržište se odnosi samo na ona društva koja su organizovana kao javna akcionarska društva.
Na sledećem linku se mogu naći korisne informacije i procedure oko postupka IPO-a http://www.serbiaipo.com/
Kompanija Paragraf svojim pretplatnicima pruža odgovore na stručna pitanja koja se odnose na tumačenje prava.
Ukoliko niste naš pretplatnik možemo da Vas uputimo na:
- našu internet stranicu na kojoj smo predstavili određene subjekte kojima se možete obratiti za besplatnu pravnu pomoć
- adresar advokata, gde možete pronaći stručnjaka koji će Vam pružiti advokatske ili konsultantske usluge