PREDLOG ZAKONA O OBNOVI KULTURNO-ISTORIJSKOG NASLEĐA I PODSTICANJU RAZVOJA SREMSKIH KARLOVACA - Tekst propisa
Ovim zakonom utvrđuju se opšti uslovi za obnovu kulturno-istorijskog nasleđa i za podsticanje razvoja na teritoriji opštine Sremski Karlovci (u daljem tekstu: Sremski Karlovci), kao i druga pitanja od značaja za obnovu kulturno-istorijskog nasleđa i podsticanje razvoja Sremskih Karlovaca.
Član 2.
Obnovom kulturno-istorijskog nasleđa Sremskih Karlovaca, u smislu ovog zakona, smatraju se istraživanje, sanacija, konzervacija, restauracija, revitalizacija, prezentacija i korišćenje kulturno-istorijskog nasleđa; zaštita, uređenje i unapređivanje prirodnih dobara i životne sredine; komunalno opremanje, odnosno obnova i izgradnja prateće infrastrukture, s ciljem održivog razvoja lokalne zajednice.
Član 3.
Obnova kulturno-istorijskog nasleđa i podsticanje razvoja Sremskih Karlovaca sprovodi se na osnovu Programa obnove kulturno-istorijskog nasleđa i podsticanja razvoja Sremskih Karlovaca (u daljem tekstu: Program obnove i razvoja).
Član 4.
Program obnove i razvoja donosi Vlada Republike Srbije, na predlog ministarstva nadležnog za poslove kulture (u daljem tekstu: ministarstvo).
Ministarstvo priprema predlog programa obnove i razvoja u saradnji sa Odborom za obnovu i razvoj Sremskih Karlovaca i s Republičkim zavodom za zaštitu spomenika kulture.
Član 5.
Programom obnove i razvoja utvrđuju se projekti obnove, zaštite, očuvanja i korišćenja kulturnih dobara, kao i komunalnog opremanja, odnosno obnove i izgradnje prateće infrastrukture; dinamika realizacije usvojenih projekata; nosioci za svaki projekat pojedinačno i raspored sredstava obezbeđenih za realizaciju projekata obnove i razvoja Sremskih Karlovaca.
II OBNOVA KULTURNO-ISTORIJSKOG NASLEĐA I PODSTICANJE RAZVOJA SREMSKIH KARLOVACA
Član 6.
U Sremskim Karlovcima obnoviće se kulturna dobra u okviru prostorno kulturno-istorijske celine koja je utvrđena za nepokretno kulturno dobro od izuzetnog značaja.
Član 7.
Sopstvenik, odnosno nosilac prava, obaveza i odgovornosti u pogledu korišćenja, upravljanja i raspolaganja nepokretnim kulturnim dobrima u Sremskim Karlovcima, radi sistematske, stručne i koordinisane obnove zaštićenog kulturno-istorijskog nasleđa Sremskih Karlovaca, obavezni su da radove na rekonstrukciji, adaptaciji, obnovi i revitalizaciji objekata - koji su nepokretno kulturno dobro ili se nalaze u okviru zaštićene prostorno kulturno-istorijske celine i zaštićenih zona - obavljaju u skladu sa zakonom koji reguliše izgradnju, zaštitu kulturnih dobara, zaštitu prirode i na osnovu propisanih procedura.
Sopstvenik, odnosno nosilac prava, obaveza i odgovornosti u pogledu korišćenja, upravljanja i raspolaganja nepokretnim kulturnim dobrima u Sremskim Karlovcima, kao i dobara pod prethodnom zaštitom, obavezni su da se u pogledu evidentiranja, korišćenja, prezentacije i raspolaganja kulturnim dobrima pridržavaju odredaba zakona koji reguliše zaštitu kulturnih dobara, kao i utvrđenih procedura.
Član 8.
Za područje s kulturno-istorijskim vrednostima na teritoriji Sremskih Karlovaca donosi se prostorni plan područja posebne namene, u skladu sa zakonom.
III SREDSTVA ZA OBNOVU I RAZVOJ SREMSKIH KARLOVACA
Član 9.
Sredstva za obnovu kulturno-istorijskog nasleđa i za podsticanje održivog razvoja Sremskih Karlovaca obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije, budžetu Autonomne pokrajine Vojvodine i budžetu Opštine Sremski Karlovci.
Sredstva za obnovu i razvoj Sremskih Karlovaca mogu se obezbediti i iz fondova Evropske unije i drugih međunarodnih fondova realizacijom razvojnih projekata, putem donacija i iz drugih izvora, u skladu sa zakonom.
Član 10.
Fizička i pravna lica mogu - u komercijalne svrhe - koristiti naziv, ime i lik zaštićenog kulturnog dobra ili prepoznatljivog dela spomeničke celine na području Sremskih Karlovaca, samo po prethodnom odobrenju teritorijalno nadležne ustanove zaštite, u skladu sa zakonom.
Odobrenje iz stava 1. ovog člana za kulturna dobra od izuzetnog značaja izdaje ministarstvo.
Visinu naknade iz stava 1. ovog člana, način plaćanja i vršenja nadzora nad proizvodnjom i stavljanjem u promet proizvoda iz stava 1. ovog člana, urediće nadležni organ Opštine Sremski Karlovci.
O visini sredstava prikupljenih po ovom osnovu, kao i o načinu raspolaganja, nadležni organ Opštine Sremski Karlovci jedanput godišnje podnosi izveštaj Odboru za obnovu i razvoj Sremskih Karlovaca.
IV ODBOR ZA OBNOVU I RAZVOJ SREMSKIH KARLOVACA
Član 11.
Radi praćenja ostvarivanja Programa obnove i razvoja, obrazuje se Odbor za obnovu i razvoj Sremskih Karlovaca (u daljem tekstu: Odbor).
Odbor ima predsednika, zamenika predsednika i 11 članova.
Predsednik Odbora jeste ministar nadležan za poslove kulture.
Zamenik predsednika Odbora jeste predsednik Pokrajinske vlade Autonomne pokrajine Vojvodine.
Članovi Odbora jesu:
1) predsednik Opštine Sremski Karlovci;
2) predstavnici Pokrajinskog zavoda za zaštitu spomenika kulture, Srpske pravoslavne crkve, kao i organa državne, pokrajinske ili opštinske uprave u čijem delokrugu su poslovi iz oblasti: kulture, turizma, urbanizma i zaštite životne sredine.
Predsednik, zamenik predsednika i članovi Odbora imenuju se na četiri godine i po isteku mandata mogu biti ponovo imenovani.
Član 12.
Predsednika, zamenika predsednika i članove Odbora imenuje Vlada Republike Srbije na predlog ministarstva.
Član 13.
Odbor:
- prati stanje kulturno-istorijskog nasleđa Sremskih Karlovaca;
- koordinira aktivnosti kojima se obezbeđuju uslovi za obnovu i razvoj Sremskih Karlovaca;
- učestvuje u pripremi predloga programa obnove i razvoja;
- prati realizaciju usvojenih projekata;
- donosi zaključke i preporuke koje se odnose na pitanja iz nadležnosti Odbora;
- donosi poslovnik.
Član 14.
Odbor podnosi Vladi Republike Srbije godišnji izveštaj o ostvarivanju Programa obnove i razvoja i finansijski izveštaj o namenskom utrošku sredstava.
Član 15.
Stručne i administrativne poslove za Odbor obavlja Opštinska uprava Sremskih Karlovaca.
Nadzor nad zakonitošću rada Odbora, kao i nadzor nad korišćenjem sredstava za obnovu kulturno-istorijskog nasleđa i podsticanje razvoja Sremskih Karlovaca vrši ministarstvo.
V KAZNENE ODREDBE
Član 16.
Novčanom kaznom do 100.000,00 dinara kazniće se za prekršaj pravno lice ako za upotrebu grba, znaka ili prepoznatljivih simbola Sremskih Karlovaca, za proizvode koje proizvodi i stavlja u promet, ne pribavi odobrenje i/ili ne plati naknadu opštini Sremski Karlovci (član 10).
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice pravnog lica, novčanom kaznom do 50.000,00 dinara.
Imovinska korist pribavljena prekršajem iz stava 1. ovog člana - oduzeće se.
Član 17.
Novčanom kaznom do 50.000,00 dinara kazniće se za prekršaj fizičko lice, ako za upotrebu grba, znaka ili prepoznatljivih simbola Sremskih Karlovaca, za proizvode koje proizvodi i stavlja u promet, ne pribavi odobrenje i/ili ne plati naknadu opštini Sremski Karlovci (član 10).
Imovinska korist pribavljena prekršajem iz stava 1. ovog člana - oduzeće se.
Član 18.
Danom početka primene ovog zakona, prestaje da važi Zakona o obnovi kulturno-istorijskog nasleđa i podsticanju razvoja Sremskih Karlovaca ("Službeni glasnik RS", br. 37/91, 53/93, 67/93, 48/94, 101/05 - drugi zakon).
VI ZAVRŠNA ODREDBA
Član 19.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
IZ OBRAZLOŽENJA
II. RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA
- Analiza postojećeg stanja
Od donošenja Zakona o obnovi kulturno-istorijskog nasleđa i podsticanju razvoja Sremskih Karlovaca ("Službeni glasnik RS", br. 37/91, 53/93, 67/93, 48/94, 101/05 - drugi zakon) prošlo je 30 godina, te je neophodno da se novim zakonom regulišu osnovi za obnovu kulturno-istorijskog nasleđa i podsticanje razvoja Sremskih Karlovaca, u skladu sa sistemskim zakonima koji uređuju oblast kulture, kulturnih dobara, planiranja, izgradnje i zaštite životne sredine.
-Problemi koje zakon treba da reši
Razlog za donošenje Zakona o obnovi kulturno-istorijskog nasleđa i podsticanju razvoja Sremskih Karlovaca jeste potreba da se stvori stabilan institucionalni i finansijski okvir za celovit i održiv pristup obnovi jedinstvenog nasleđa Sremskih Karlovaca. Naime, neophodno je obezbediti savremen pravno-formalni okvir za njegovu primenu u skladu s promenjenim okolnostima u kojima zakon treba danas da se primenjuje.
Odlukom Skupštine RS od 26. novembra 1990. godine ("Službeni glasnik RS", broj: 16/90), prostorno kulturno-istorijska celina "Gradsko jezgro Sremskih Karlovaca" utvrđena je za nepokretno kulturno dobro od izuzetnog značaja. Granice zaštićene okoline i mere zaštite prostorno kulturno-istorijske celine "Gradsko jezgro Sremskih Karlovaca" utvrđene su Odlukom o utvrđivanju granica zaštićene okoline i mere zaštite prostorno kulturno-istorijske celine "Gradsko jezgro Sremskih Karlovaca", nepokretnog kulturnog dobra od izuzetnog značaja ("Službeni glasnik RS", broj: 20/16).
U skladu s navedenim, neophodno je da se na jedinstvenim, savremenim i na nauci zasnovanim principima istraži, zaštiti, očuva, revitalizuje i prezentuje ovo značajno kulturno-istorijsko nasleđe, imajući u vidu potrebu da se ovakve kulturno istorijske celine (u stručnoj terminologiji poznate kao istorijski gradovi) sačuvaju i stave u funkciju održivog ekonomskog, društvenog, kulturnog i turističkog razvoja.
Pored toga, specifičnosti Sremskih Karlovaca i potreba uspostavljanja sistemske brige i planskog razvoja grada, zasnovanog na kulturnom nasleđu, prepoznati su i u drugim dokumentima, strategijama i prostornim planovima, kao što su: Međunarodna povelja o zaštiti i restauraciji spomenika i područja (Venecija, 1964); Evropska konvencija o predelu (Serija međunarodnih ugovora 176/2008); Zakon o prostornom planu Republike Srbije od 2010. do 2020. godine ("Službeni glasnik RS", broj 88/10), Odluka o donošenju regionalnog prostornog plana Autonomne pokrajine Vojvodine ("Službeni list APV", broj 22/11), Pokrajinska skupštinska odluka o donošenju Prostornog plana područja posebne namene Fruška gora ("Službeni list APV", broj 8/19), Pokrajinska skupštinska odluka o donošenju Prostornog plana područja posebne namene kulturnog predela Sremski Karlovci ("Službeni list APV", broj 57/17).
- Ciljevi koji se podstiču donošenjem zakona
Zakonom se uvažava potreba finansiranja iz budžeta: Republike Srbije, budžeta Autonomne pokrajine Vojvodine, budžeta lokalne samouprave, iz fondova Evropske unije i drugih međunarodnih fondova realizacijom razvojnih projekata, putem donacija i iz drugih izvora, u skladu sa zakonom. Ovim zakonom postiže se i stabilnost izvora finansiranja projekata, s namerom da se u skladu s propisima o programskom budžetiranju, za realizaciju Programa obnove i razvoja obezbedi kontinuitet u finansiranju.
Shodno navedenom, cilj donošenja pomenutog zakona jeste da obezbedi i da podstakne obnovu i zaštitu nasleđa u Sremskim Karlovcima.
- Razmatrane mogućnosti da se problem reši i bez donošenja propisa i odgovor na pitanje zašto je donošenje propisa najbolji način za rešavanje problema
U toku analize, razmatrano je nekoliko mogućnosti:
- zadržavanje postojećeg stanja, odnosno mogućnost da se ne donese novi zakon o obnovi kulturno-istorijskog nasleđa i podsticanju razvoja Sremskih Karlovaca,
- izmene odnosno dopune postojećeg zakona, kojima bi se izvršile neophodne korekcije;
- donošenje novog zakona - u skladu sa sistemskim zakonima u ovoj oblasti.
Donošenje novog zakona omogućava obnovu kulturno-istorijskog nasleđa i podsticanje razvoja Sremskih Karlovaca u skladu sa sistemskim zakonima u ovoj oblasti, što se ne bi moglo postići izmenama i dopunama trenutno važećeg zakona ili zadržavanjem postojećeg stanja.
III. OBJAŠNjENjE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA I POJEDINAČNIH REŠENjA
Članom 1. utvrđuje se predmet uređivanja ovog zakona.
Članom 2. utvrđuje se šta se - u smislu ovog zakona - smatra obnovom kulturno-istorijskog nasleđa Sremskih Karlovaca.
Članom 3. utvrđuje se osnov za vršenje obnove kulturno-istorijskog nasleđa i podsticanje razvoja Sremskih Karlovaca.
Članom 4. definiše se način donošenja Programa obnove i rzvoja.
Članom 5. definiše se sadržaj Programa obnove i rzvoja.
Članom 6. definiše se koja će se dobra obnavljati u Sremskim Karlovcima.
Članom 7. utvrđuju se prava, obaveze i odgovornosti sopstvenika i pravnih lica koja koriste i upravljaju kulturnim dobrima, odnosno dobrima koja uživaju prethodnu zaštitu.
Članom 8. utvrđuje se obaveza donošenja prostornog plana područja posebne namene za područje s kulturno-istorijskim vrednostima na teritoriji Sremskih Karlovaca.
Članom 9. utvrđuje se način obezbeđivanja sredstava za obnovu kulturno-istorijskog nasleđa i podsticanje održivog razvoja Sremskih Karlovaca.
Članom 10. detaljnije se utvrđuje način korišćenja naziva, imena i lika zaštićenog kulturnog dobra ili prepoznatljivog dela spomeničke celine na području Sremskih Karlovaca, način pribavljanja odobrenja, način utvrđivanja visine naknade, nadzor nad proizvodnjom i stavljanjem u promet i način raspolaganja sredstvima prikupljenim po ovom osnovu.
Članom 11. obrazuje se Odbor za obnovu i razvoj Sremskih Karlovaca.
Članom 12. utvrđena je nadležnost organa za imenovanje predsednika, zamenika predsednika i članova Odbora.
Čl. 13. i 14. utvrđene su obaveze i ovlašćenja Odbora.
Članom 15. utvrđuje se nadležni organ za obavljanje stručnih i administrativnih poslova, kao i nadležni organ za vršenje nadzora.
Čl. 16. i 17. utvrđeni su prekršaji.
Članom 18. utvrđuje se prestanak važenja Zakona o obnovi kulturno-istorijskog nasleđa i podsticanju razvoja Sremskih Karlovaca ("Službeniglasnik RS", br. 37/91, 53/93, 67/93, 48/94, 101/05 - drugi zakon).
Član 19. utvrđuje stupanje na snagu ovog zakona.
Izvor: Izvor: Vebsajt Narodne skupštine, 26.04.2021.