PREDLOG ZAKONA O PRIVREMENOM REGISTRU PUNOLETNIH DRŽAVLJANA REPUBLIKE SRBIJE KOJIMA SE UPLAĆUJE NOVČANA POMOĆ ZA UBLAŽAVANJE POSLEDICA PANDEMIJE BOLESTI COVID-19 IZAZVANE VIRUSOM SARS-COV-2 - Tekst propisa
Predmet zakona
Član 1.
Ovim zakonom uređuju se sačinjavanje i vođenje Privremenog registra punoletnih državljana Republike Srbije, kojima se uplaćuje novčana pomoć za ublažavanje posledica pandemije bolesti COVID-19 izazvane virusom SARS-CoV-2 (u daljem tekstu: Privremeni registar), način uplate novčane pomoći za ublažavanje posledica pandemije bolesti COVID-19 izazvane virusom SARS-CoV-2 punoletnim državljanima Republike Srbije (u daljem tekstu: novčana pomoć), kao i druga pitanja koja su od značaja za dobijanje novčane pomoći.
Značenje izraza
Član 2.
U smislu ovog zakona, pojedini izrazi imaju sledeće značenje:
1) "punoletni državljanin Republike Srbije" je fizičko lice koje je, na dan stupanja na snagu ovog zakona punoletno, koje je državljanin Republike Srbije, koje ima prebivalište na teritoriji Republike Srbije - u skladu sa zakonom kojim se uređuju prebivalište i boravište građana, koje poseduje važeću ličnu kartu i koje se prijavi za uplatu novčane pomoći u skladu sa ovim zakonom;
2) "korisnik penzije" je punoletni državljanin Republike Srbije koji na dan stupanja na snagu ovog zakona prima starosnu, porodičnu, invalidsku penziju ili privremenu naknadu - invalidi rada druge i treće kategorije invalidnosti, odnosno preostale radne sposobnosti (u skladu sa čl. 223. i 225. zakona kojim se uređuje penzijsko i invalidsko osiguranje) i invalidna deca - korisnici privremene naknade kod Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje, i nalazi se u isplatnoj bazi Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje za isplatu penzija na dan stupanja na snagu ovog zakona, čija isplata se vrši u maju i kome se isplata vrši na teritoriji Republike Srbije;
3) "primalac novčane socijalne pomoći" je punoletni državljanin Republike Srbije koji na dan stupanja na snagu ovog zakona ostvaruje novčanu socijalnu pomoć u smislu zakona kojim se uređuje socijalna zaštita;
4) "lice u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija" je fizičko lice koje je na dan stupanja na snagu ovog zakona punoletno, koje je državljanin Republike Srbije i nad kojim se na dan stupanja na snagu ovog zakona sprovodi mera pritvora, kazna zatvora ili druga krivična sankcija u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija u skladu sa zakonom kojim se uređuje izvršenje krivičnih sankcija;
5) "novčana pomoć" je naknada koju Republika Srbija - Ministarstvo finansija, preko Uprave za trezor isplaćuje, u skladu sa ovim zakonom, punoletnom državljaninu Republike Srbije, korisniku penzije, primaocu novčane socijalne pomoći i licu u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija, u iznosu od dva puta po 30 evra u dinarskoj protivvrednosti po zvaničnom srednjem kursu dinara prema evru koji utvrđuje Narodna banka Srbije na dan stupanja na snagu ovog zakona.
Privremeni registar
Član 3.
Radi uplate novčane pomoći Ministarstvo finansija sačinjava i vodi Privremeni registar.
Privremeni registar iz stava 1. ovog člana sadrži sledeće podatke:
1) podatke koje punoletni državljanin Republike Srbije dostavlja Ministarstvu finansija:
(1) jedinstveni matični broj građana;
(2) registarski broj važeće lične karte;
(3) naziv banke kod koje je otvoren ili će biti otvoren račun tog državljanina na koji će se uplatiti novčana pomoć.
2) podatke o korisniku penzije koje Republički fond za penzijsko i invalidsko osiguranje dostavlja Ministarstvu finansija, na dan stupanja na snagu ovog zakona:
(1) ime i prezime;
(2) jedinstveni matični broj građana ili lični broj;
(3) način isplate penzija iz evidencije korisnika penzija;
(4) broj tekućeg računa za korisnike kojima se penzija ili privremena naknada uplaćuje preko tog računa.
3) podatke o primaocu novčane socijalne pomoći koje Ministarstvo za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja dostavlja Ministarstvu finansija, na dan stupanja na snagu ovog zakona:
(1) ime i prezime;
(2) jedinstveni matični broj građana;
(3) način isplate novčane socijalne pomoći iz evidencije primalaca novčane socijalne pomoći;
(4) broj tekućeg računa primaoca novčane socijalne pomoći kome se materijalna podrška uplaćuje preko tog računa.
4) podatke o licu u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija koje Ministarstvo pravde - Uprava za izvršenje krivičnih sankcija, osim korisnika penzije, dostavlja Ministarstvu finansija, na dan stupanja na snagu ovog zakona:
(1) ime i prezime;
(2) jedinstveni matični broj građana;
(3) matični broj lica u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija koji je dodeljen prilikom stupanja lica u zavod za izvršenje krivičnih sankcija;
(4) depozitni račun zavoda za izvršenje krivičnih sankcija na koji se uplaćuje novčana pomoć.
Punoletni državljanin Republike Srbije i organi iz stava 2. ovog člana dužni su da dostavljaju tačne i potpune podatke Ministarstvu finansija.
Tačnost i potpunost podataka iz stava 2. tačka 1) podtač. (1) i (2), tačka 2) podtač. (1) i (2), tačka 3) podtač. (1) i (2), tačka 4) podtač. (1) i (2) ovog člana Ministarstvo finansija proverava u saradnji sa Ministarstvom unutrašnjih poslova, a Ministarstvo unutrašnjih poslova podatke iz stava 2. tačka 1) podtač. (1) i (2), u slučaju kada su isti tačni i potpuni, dostavlja Ministarstvu finansija uz podatak o imenu i prezimenu.
Tačnost i potpunost podataka iz stava 2. tačka 1) podtač. (1) i (3) ovog člana, kao i ime i prezime punoletnog državljanina Republike Srbije, Ministarstvo finansija proverava na osnovu podataka koje mu, preko Narodne banke Srbije, dostave banke koje vode račune iz podtačke (3).
Ministarstvo finansija u saradnji sa Ministarstvom državne uprave i lokalne samouprave proverava da li je punoletni državljanin Republike Srbije upisan u matičnu knjigu, u roku od pet dana od dana podnošenja zahteva.
Podatke iz stava 4. ovog člana Ministarstvo finansija, radi provere tačnosti i potpunosti dostavlja elektronskim putem Ministarstvu unutrašnjih poslova preko, Uprave za trezor.
Ministarstvo unutrašnjih poslova proverava, bez naknade, tačnost i potpunost podataka iz stava 4. ovog člana, u roku od pet dana od dana podnošenja zahteva za proveru njihove tačnosti i potpunosti.
Podatke iz stava 5. ovog člana Ministarstvo finansija, preko Uprave za trezor, dostavlja u elektronskom obliku Narodnoj banci Srbije radi prosleđivanja bankama.
Banka je dužna da podatke o dinarskim računima punoletnih državljana Republike Srbije koji nisu obuhvaćeni stavom 2. tač. od 2) do 4) ovog člana, na koje će biti isplaćena novčana pomoć, i to: jedinstveni matični broj građana i broj računa, dostavi Narodnoj banci Srbije u roku od pet radnih dana od dana prijema podataka iz stava 9. ovog člana, odnosno narednog radnog dana od dana otvaranja računa iz člana 5. stav 4. ovog zakona, na način koji utvrdi Narodna banka Srbije.
Narodna banka Srbije pribavljene podatke iz stava 10. ovog člana dostavlja Ministarstvu finansija, preko Uprave za trezor, najkasnije narednog radnog dana od dana njihovog prijema.
Ministarstvo finansija podatke iz stava 1. ovog člana obrađuje u svrhu propisanu ovim zakonom i čuva i štiti u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita podataka o ličnosti.
Prijavljivanje za uplatu novčane pomoći
Član 4.
Punoletni državljanin Republike Srbije prijavljuje se za uplatu novčane pomoći u periodu od 28. aprila do 15. maja 2021. godine, u skladu sa ovim zakonom - elektronski preko portala Uprave za trezor ili telefonski putem kontakt centra.
Izuzetno od stava 1. ovog člana, korisniku penzije, primaocu novčane socijalne pomoći i licu u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija novčana pomoć uplaćuje se bez podnošenja prijave iz stava 1. ovog člana.
Poseban namenski račun punoletnih državljana Republike Srbije, korisnika penzije i primalaca novčane socijalne pomoći kojima se uplaćuje novčana pomoć
Član 5.
Ako korisnik penzije nema tekući račun za uplatu starosne, prevremene starosne, porodične, invalidske penzije ili privremene naknade - invalidi rada druge i treće kategorije invalidnosti, odnosno preostale radne sposobnosti (u skladu sa čl. 223. i 225. zakona kojim se uređuje penzijsko i invalidsko osiguranje) i invalidna deca - korisnici privremene naknade kod Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje, u smislu zakona kojim se uređuju penzijsko i invalidsko osiguranje, odnosno primalac novčane socijalne pomoći nema tekući račun za uplatu novčane socijalne pomoći u smislu zakona kojim se uređuje socijalna zaštita, Ministarstvo finansija će ovim licima otvoriti posebne namenske račune za uplatu novčane pomoći kod banke "Banka Poštanska štedionica" a.d. Beograd.
Korisnicima porodične penzije kojima se isplata penzije za više članova vrši na tekući račun jednog člana, za ostale članove koji nemaju tekući račun Ministarstvo finansija će otvoriti posebne namenske račune za uplatu novčane pomoći kod banke "Banka Poštanska štedionica" a.d. Beograd.
"Banka Poštanska štedionica" a.d. Beograd dužna je da otvori poseban namenski račun iz st. 1. i 2. ovog člana u roku od pet dana od dana podnošenja zahteva Ministarstva finansija.
U slučaju da punoletni državljanin Republike Srbije, izuzev državljanina iz stava 1. ovog člana nema tekući račun otvoren kod banke ili ne želi da mu se uplata izvrši u banci u kojoj ima otvoren tekući račun, Ministarstvo finansija otvara poseban namenski račun za uplatu novčane pomoći u banci koju punoletni državljanin Republike Srbije odredi prilikom prijavljivanja za uplatu novčane pomoći u skladu sa članom 4. stav 1. ovog zakona.
Izabrana banka iz stava 4. ovog člana dužna je da otvori poseban namenski račun iz tog stava u roku od pet dana od dana podnošenja zahteva Ministarstva finansija.
Pri otvaranju posebnog namenskog računa iz st. 1, 2. i 4. ovog člana ne zaključuje se okvirni ugovor kojim se uređuju uslovi za otvaranje, vođenje i gašenje tog računa.
Podaci o posebnim namenskim računima iz st. 1, 2. i 4. ovog člana ne dostavljaju se u jedinstveni registar tekućih i drugih računa pravnih i fizičkih lica koji vodi Narodna banka Srbije.
Za otvaranje i vođenje posebnih namenskih računa iz st. 1, 2. i 4. ovog člana, kao i za izvršenje platnih transakcija i pružanje drugih usluga u vezi s tim računima, Uprava za trezor i banke ne mogu naplatiti naknadu niti druge troškove.
Narodna banka Srbije ne naplaćuje Upravi za trezor naknade i druge troškove za prenos sredstava po osnovu uplate novčane pomoći u platnim sistemima čiji je operator.
Nakon što banka u celini isplati iznos novčane pomoći sa posebnog namenskog računa ili nakon što punoletni državljanin Republike Srbije na drugi način raspolaže sredstvima te pomoći u celini (npr. prenos na drugi račun), banka ima pravo da ugasi taj račun.
Banka je dužna da u skladu sa ugovorenim načinom komunikacije sa klijentom (npr. dopisom, imejlom, SMS-om, ili u aplikaciji elektronskog bankarstva) obavesti punoletnog državljanina Republike Srbije, svog klijenta, da je na njegov tekući račun u banci izvršena uplata novčane pomoći iz člana 2. stav 1. tačka 5) ovog zakona.
Način isplate novčane pomoći i reklamacija
Član 6.
Ministarstvo finansija isplaćuje punoletnom državljaninu Republike Srbije, korisniku penzije i primaocu novčane socijalne pomoći koji ispunjava uslove za uplatu novčane pomoći, prvi deo novčane pomoći u iznosu od 30 evra u dinarskoj protivvrednosti po zvaničnom srednjem kursu dinara prema evru koji utvrđuje Narodna banka Srbije na dan stupanja na snagu ovog zakona prenosom sredstava sa posebnog namenskog računa koji je otvoren za tu namenu kod Uprave za trezor na tekući, odnosno posebni namenski račun punoletnog državljanina Republike Srbije, korisnika penzije ili primaoca novčane socijalne pomoći koji se vodi kod banke.
Ministarstvo finansija isplaćuje licu u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija, a koje ispunjava uslove za uplatu novčane pomoći, prvi deo novčane pomoći u iznosu od 30 evra u dinarskoj protivvrednosti po zvaničnom srednjem kursu dinara prema evru koji utvrđuje Narodna banka Srbije na dan stupanja na snagu ovog zakona prenosom sredstava sa posebnog namenskog računa koji je otvoren za tu namenu kod Uprave za trezor na depozitni račun zavoda za izvršenje krivičnih sankcija u kojem se nad licem kome se uplaćuje novčana pomoć sprovodi mera pritvora, kazna zatvora ili druga krivična sankcija u skladu sa zakonom kojim se uređuje izvršenje krivičnih sankcija.
Ministarstvo finansija isplaćuje punoletnom državljaninu Republike Srbije, korisniku penzije i primaocu novčane socijalne pomoći koji ispunjava uslove za uplatu novčane pomoći, drugi deo novčane pomoći u iznosu od 30 evra u dinarskoj protivvrednosti po zvaničnom srednjem kursu dinara prema evru koji utvrđuje Narodna banka Srbije na dan stupanja na snagu ovog zakona prenosom sredstava sa posebnog namenskog računa koji je otvoren za tu namenu kod Uprave za trezor na tekući, odnosno posebni namenski račun punoletnog državljanina Republike Srbije, korisnika penzije ili primaoca novčane socijalne pomoći koji se vodi kod banke.
Ministarstvo finansija isplaćuje licu u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija, a koje ispunjava uslove za uplatu novčane pomoći, drugi deo novčane pomoći u iznosu od 30 evra u dinarskoj protivvrednosti po zvaničnom srednjem kursu dinara prema evru koji utvrđuje Narodna banka Srbije na dan stupanja na snagu ovog zakona prenosom sredstava sa posebnog namenskog računa koji je otvoren za tu namenu kod Uprave za trezor na depozitni račun zavoda za izvršenje krivičnih sankcija u kojem se nad licem kome se uplaćuje novčana pomoć sprovodi mera pritvora, kazna zatvora ili druga krivična sankcija u skladu sa zakonom kojim se uređuje izvršenje krivičnih sankcija.
Ministarstvo finansija započinje isplatu prvog dela novčane pomoći iz st. 1 i 2. ovog člana u maju 2021. godine.
Ministarstvo finansija započinje isplatu drugog dela novčane pomoći iz st. 3 i 4. ovog člana u novembru 2021. godine.
Reklamaciju povodom isplate novčane pomoći punoletni državljanin Republike Srbije, korisnik penzije, primalac novčane socijalne pomoći i zavod za izvršenje krivičnih sankcija, za lice u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija podnosi u skladu sa ovim zakonom - elektronski preko portala Uprave za trezor ili telefonski putem kontakt centra.
Član 7.
Ministarstvo finansija će radi preciziranja načina prijave za dobijanje novčane pomoći iz čl. 3. i 4. ovog zakona, kao i načina isplate sredstava, i podnošenja reklamacija iz čl. 5. i 6. ovog zakona, doneti poseban pravilnik.
Izuzimanje od izvršenja
Član 8.
Novčana pomoć ne može biti predmet izvršenja u smislu zakona kojim se uređuju izvršenje i obezbeđenje.
Brisanje podataka iz Privremenog registra
Član 9.
Podaci iz Privremenog registra brišu se po isteku godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Stupanje na snagu
Član 10.
Ovaj zakon stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
IZ OBRAZLOŽENJA
II. RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA
Imajući u vidu situaciju koja se nastavila i nakon završetka vanrednog stanja u Republici Srbiji, kako bi se omogućilo ublažavanje ekonomskih posledica nastalih usled pandemije COVID-19 izazvane virusom SARS-CoV-2 neophodan je nastavak preduzetih mera podrške stanovništvu koje imaju za cilj povećanje agregatne tražnje i privrednih aktivnosti.
Prateći nužnost potrebe objedinjenog i sistemskog reagovanja kako bi se očuvala agregatna tražnja i podstakao oporavak privrednih aktivnosti, kao i rad privrednih subjekata u Republici Srbiji čija je delatnost obustavljena ili bitno otežana, nakon širokog i sveobuhvatnog analiziranja u punoj koordinacija sa svim relevantnim činiocima i subjektima u Republici Srbiji, konstatovana je nužna potreba da Republika Srbija preuzme obavezu da izvrši uplatu dvokratne novčane pomoći punoletnim državljanima Republike Srbije: fizičkim licima koja su na dan stupanja na snagu ovog zakona punoletna, koja su državljani Republike Srbije, koja imaju prebivalište na teritoriji Republike Srbije - u skladu sa zakonom kojim se uređuju prebivalište i boravište građana, koja poseduju važeću ličnu kartu i koja se prijave za uplatu novčane pomoći u skladu sa ovim zakonom; korisnicima penzije: punoletnim državljanima Republike Srbije koji na dan stupanja na snagu ovog zakona primaju starosnu, porodičnu, invalidsku penziju ili privremenu naknadu, u smislu zakona kojim se uređuju penzijsko i invalidsko osiguranje; primaocima novčane socijalne pomoći: punoletnim državljanima Republike Srbije koji na dan stupanja na snagu ovog zakona ostvaruje novčanu socijalnu pomoć u smislu zakona kojim se uređuje socijalna zaštita i licima u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija: fizička lica koja su na dan stupanja na snagu ovog zakona punoletna, koja su državljani Republike Srbije i nad kojim se sprovodi mera pritvora, kazna zatvora ili druga krivična sankcija u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija u skladu sa zakonom kojim se uređuje izvršenje krivičnih sankcija, a u cilju smanjivanja negativnih efekata prouzrokovanih pandemijom bolesti COVID-19 izazvane virusom SARS-CoV-2.
Razlozi za donošenje ovog zakona sadržani su prevashodno i u činjenici da je u periodu nakon vanrednog stanja i globalne pandemije aktivnost privrede značajno ugrožena, te da je za njenu revitalizaciju neophodna podrška Republike Srbije koja se ovom merom pruža u najširem obuhvatu.
Imajući u vidu navedeno, predlaže se donošenje ovog zakona.
III. OBRAZLOŽENjE POJEDINAČNIH REŠENjA
U uvodnoj odredbi, u članu 1. Predloga zakona utvrđeni su predmet uređivanja, kao i sačinjavanje i vođenje Privremenog registra, način uplate novčane pomoći i druga pitanja koja su od značaja za novčanu pomoć.
U članu 2. Predloga zakona propisano je značenje pojedinih izraza, i to: "punoletni državljanin Republike Srbije" - fizičko lice koje je na dan stupanja na snagu ovog zakona punoletno, koje je državljanin Republike Srbije, koje ima prebivalište na teritoriji Republike Srbije u skladu sa zakonom kojim se uređuju prebivalište i boravište građana, koje poseduje važeću ličnu kartu i koje se prijavi za uplatu novčane pomoći u skladu sa ovim zakonom; "korisnik penzije" - punoletni državljanin Republike Srbije koji na dan stupanja na snagu ovog zakona prima starosnu, porodičnu, invalidsku penziju ili privremenu naknadu, u smislu zakona kojim se uređuju penzijsko i invalidsko osiguranje; "primalac novčane socijalne pomoći" - punoletni državljanin Republike Srbije koji na dan stupanja na snagu ovog zakona ostvaruje novčanu socijalnu pomoć u smislu zakona kojim se uređuje socijalna zaštita; "lica u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija" - fizička lica koja su na dan stupanja na snagu ovog zakona punoletna, koja su državljani Republike Srbije i nad kojima se sprovodi mera pritvora, kazna zatvora ili druga krivična sankcija u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija u skladu sa zakonom kojim se uređuje izvršenje krivičnih sankcija; i "novčana pomoć" - naknada koju Republika Srbija - Ministarstvo finansija, preko Uprave za trezor isplaćuje punoletnom državljaninu Republike Srbije, korisniku penzije, primaocu novčane socijalne pomoći i licu u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija, u iznosu od dva puta po 30 evra u dinarskoj protivvrednosti po zvaničnom srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan stupanja na snagu ovog zakona.
Članom 3. Predloga zakona propisan je sadržaj Privremenog registra i propisani su podaci koje punoletni državljanin Republike Srbije dostavlja Ministarstvu finansija, podaci o korisniku penzije koje Republički fond za penzijsko i invalidsko osiguranje dostavlja Ministarstvu finansija na dan stupanja na snagu ovog zakona, podaci o primaocu novčane socijalne pomoći koje Ministarstvo za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja dostavlja Ministarstvu finansija na dan stupanja na snagu ovog zakona, podaci o licu u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija koje Ministarstvo pravde - Uprava za izvršenje krivičnih sankcija dostavlja Ministarstvu finansija na dan stupanja na snagu ovog zakona. Dužnost dostavljanja tačnih i potpunih podataka, način proveravanja tačnosti i potpunosti podataka, kao i način obrade podataka u svrhu propisanu ovim zakonom i obavezu čuvanja i zaštite istih u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita podataka o ličnosti.
Članom 4. Predloga zakona propisan je način i rok za prijavljivanje za uplatu novčane pomoći, punoletnih državljana Republike Srbije, kao i način za uplatu novčane pomoći korisniku penzije, primaocu novčane socijalne pomoći i licu u zavodu za izvršenje krivičnih sankcija.
U članu 5. Predloga zakona predviđeno je otvaranja posebnih namenskih računa državljanima Republike Srbije, korisnicima penzija i primaocima novčane socijalne pomoći, i druga pitanja od značaja za otvaranje i vođenje ovakvih računa.
U članu 6. Predloga zakona predviđen je način isplate novčane pomoći i reklamacija.
Članom 7. Predloga zakona propisano je da će Ministarstvo finansija radi preciziranja načina prijave za dobijanje novčane pomoći iz čl. 3. i 4. ovog zakona, kao i načina isplate sredstava, i podnošenja reklamacija iz čl. 5. i 6. ovog zakona, doneti poseban pravilnik.
U članu 8. Predloga zakona predviđeno je da novčana pomoć ne može biti predmet izvršenja u smislu zakona kojim se uređuju izvršenje i obezbeđenje.
U članu 9. Predloga zakona predviđena je obaveza brisanja podataka iz Privremenog registra po isteku godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
U članu 10. Predloga zakona predviđeno je da ovaj zakon stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Izvor: Vebsajt Narodne skupštine, 02.04.2021.