NACRT ZAKONA O DOBROVOLJNOM VATROGASTVU - Tekst propisa
I OSNOVNE ODREDBE
Predmet zakona
Član 1
Ovim zakonom uređuju se organizacija dobrovoljnog vatrogastva, osnivanje, upis i brisanje iz registra dobrovoljnog vatrogastva, delovanje, organi dobrovoljnih vatrogasnih društava, prava i obaveze dobrovoljnih vatrogasnih društava, nadzor nad radom dobrovoljnih vatrogasnih društava, udruživanje dobrovoljnih vatrogasnih društava, organizacija dobrovoljnih vatrogasnih saveza i druga pitanja od značaja za rad i organizaciju dobrovoljnog vatrogastva u Republici Srbiji.
Pojam dobrovoljnog vatrogasnog društva
Član 2.
Dobrovoljno vatrogasno društvo jeste dobrovoljna i nedobitna organizacija zasnovana na slobodi udruživanja, osnovana radi organizovanog dobrovoljnog učešća građana u sprovođenju zaštite od požara, spasavanju ljudi i imovine, koja ispunjava ovim zakonom propisane uslove i koja je kao takva upisana u Registar dobrovoljnih vatrogasnih društava.
Status pravnog lica
Član 3
Dobrovoljno vatrogasno društvo ima status pravnog lica.
Javnost rada
Član 4.
Rad dobrovoljnog vatrogasnog društva je javan.
Dobrovoljno vatrogasno društvo je dužno da učini dostupnim javnosti sve podatke od značaja za ostvarivanje njegovog cilja, kao i podatke o prihodima i rashodima društva putem internet prezentacije koja se ažurira najmanje jednom godišnje.
Obaveza formiranja dobrovoljne vatrogasne jedinice
Član 5.
Dobrovoljno vatrogasno društvo je dužno da formira, opremi i održava funkcionalnom najmanje jednu dobrovoljnu vatrogasnu jedinicu u skladu sa ovim zakonom i Pravilnikom o tehničkoj i kadrovskoj opremeljenosti dobrovoljnih vatrogasnih jedinica.
Udruživanje dobrovoljnih vatrogasnih društava
Član 6.
Dobrovoljna vatrogasna društva su članovi vatrogasnih saveza.
Dobrovoljno vatrogasno društvo se može udruživati i u druge asocijacije u zemlji i inostranstvu.
II OSNIVANjE DOBROVOLjNIH VATROGASNIH DRUŠTAVA
Osnivanje dobrovoljnih vatrogasnih društava
Član 7.
Dobrovoljno vatrogasno društvo mogu osnovati najmanje tri fizička lica, jedno ili više pravnih lica kao i fizička i pravna lica zajedno.
Osnivač dobrovoljnog vatrogasnog društva može biti i jedinica lokalne samouprave i gradska opština.
Osnivanje dobrovoljnog vatrogasnog društva i osnivački akt
Član 8.
Dobrovoljno vatrogasno društvo se osniva i stiče svojstvo pravnog lica upisom u registar dobrovoljnih vatrogasnih društava.
Osnivački akt sadrži: lična imena, odnosno nazive osnivača i njihova prebivališta, odnosno sedišta; naziv i sedište i adresu dobrovoljnog vatrogasnog društva; lično ime i prebivalište i adresu lica ovlašćenog za zastupanje; potpise osnivača i njihove jedinstvene matične brojeve građana, datum donošenja osnivačkog akta.
Statut
Član 9.
Statut je osnovni opšti akt dobrovoljnog vatrogasnog društva.
Statutom se obavezno uređuje: naziv i sedište, unutrašnja organizacija, organi, njihova ovlašćenja, sastav, način izbora i opoziva, trajanje mandata i način odlučivanja; postupak za izmene i dopune statuta i postupak donošenja i izmena drugih opštih akata; zastupanje dobrovoljnog vatrogasnog društva; ostvarivanje javnosti rada; uslovi i način učlanjivanja i prestanka članstva; prava, obaveze i odgovornost članova; način sticanja sredstava za ostvarivanje ciljeva i raspolaganje sredstvima, uključujući i odredbe o privrednoj ili drugoj delatnosti kojom se stiču sredstva za ostvarivanje ciljeva dobrovoljnog vatrogasnog društva; način odlučivanja o statusnim promenama i prestanku rada; postupanje sa imovinom u slučaju prestanka postojanja dobrovoljnog vatrogasnog društva; postupak usvajanja finansijskih i drugih izveštaja; izgled i sadržina pečata; druga pitanja utvrđena zakonom.
Statutom se mogu urediti i druga pitanja od značaja za rad dobrovoljnog vatrogasnog društva.
Naziv dobrovoljnog vatrogasnog društva
Član 10.
Dobrovoljno vatrogasno društvo ima naziv.
Dobrovoljno vatrogasno društvo može imati i skraćeni naziv, koji se određuje statutom i upisuje se u registar pored naziva dobrovoljnog vatrogasnog društva.
Naziv i skraćeni naziv dobrovoljnog vatrogasnog društva upotrebljavaju se u pravnom saobraćaju u obliku u kome su upisani u registar.
Naziv dobrovoljnog vatrogasnog društva mora da sadrži reči "dobrovoljno vatrogasno društvo" a skraćeni naziv slova "DVD" i ne sme da bude zamenljivo sa nazivom drugog pravnog lica niti da izaziva zabunu o njegovim ciljevima ili u pogledu toga o kakvoj se vrsti pravnog lica radi.
Sedište dobrovoljnog vatrogasnog društva
Član 11.
Dobrovoljno vatrogasno društvo ima sedište koje mora biti na teritoriji jedinice lokalne samouprave u kojoj se nalazi Vatrogasna jedinica dobrovoljnog vatrogasnog društva.
Simboli vizuelnog identiteta
Član 12.
Dobrovoljno vatrogasno društvo može imati svoj znak, logotip, zastavu i druge simbole, u skladu sa zakonom i statutom, a koji jasno ukazuju da je u pitanju dobrovoljno vatrogasno društvo i koji ne smeju da stvaraju zabunu o dobrovoljnom vatrogasnom društvu, njegovim ciljevima ili u pogledu toga o kakvoj se vrsti pravnog lica radi.
III ČLANSTVO I ORGANI
Članstvo u dobrovoljnom vatrogasnom društvu
Član 13.
Svako punoletno lice može pod jednakim uslovima utvrđenim statutom da postane član dobrovoljnog vatrogasnog društva.
Maloletna lica starija od 6 godina mogu biti članovi dobrovoljnog vatrogasnog društva uz saglasnost zakonskog zastupnika.
Dobrovoljno vatrogasno društvo je dužno da vodi evidenciju o svojim članovima.
Prava članova
Član 14.
Svaki član dobrovoljnog vatrogasnog društva može da bira i da bude biran u organe dobrovoljnog vatrogasnog društva.
Svaki član dobrovoljnog vatrogasnog društva može pokrenuti postupak pred nadležnim osnovnim sudom za utvrđivanje ništavosti opšteg akta dobrovoljnog vatrogasnog društva koji je donet suprotno statutu ili drugom opštem aktu, odnosno za utvrđivanje ništavosti pojedinačnog akta koji je donet suprotno zakonu, statutu ili drugom opštem aktu dobrovoljnog vatrogasnog društva, u roku od petnaest dana od dana saznanja za akt, a najkasnije u roku od šest meseci od dana donošenja akta.
Utvrđivanjem ništavosti akta iz stava 1. ovog člana ne dira se u prava stečena od strane trećih savesnih lica.
Postupak za utvrđivanje ništavosti akta iz stava 1. ovog člana vodi se prema odredbama zakona kojim se uređuje parnični postupak.
Upravljanje dobrovoljnim vatrogasnim društvom
Član 15.
Članovi upravljaju dobrovoljnim vatrogasnim društvom neposredno ili preko svojih izabranih predstavnika u organima dobrovoljnog vatrogasnog društva.
Organi dobrovoljnog vatrogasnog društva su skupština, predsednik, izvršni odbor i omladinski klub.
Skupština dobrovoljnog vatrogasnog društva
Član 16.
Skupština je najviši organ dobrovoljnog vatrogasnog društva. Skupštinu čine svi članovi dobrovoljnog vatrogasnog društva.
Skupština radi i odlučuje ukoliko u radu učestvuje više od polovine od ukupnog broja članova dobrovoljnog vatrogasnog društva.
Skupština odluke donosi većinom prisutnih članova, izuzev odluke o usvajanju statuta, izboru drugih organa, usvajanju budžeta i završnog računa o čemu odlučuje većinom od ukupnog broja članova.
Skupština usvaja statut, njegove izmene i dopune, bira i razrešava lice ovlašćeno za zastupanje, bira izvršni odbor i predsednika dobrovoljnog vatrogasnog društva, odlučuje o prijemu novih članova i disciplinskim merama protiv članova uključujući i prestanak članstva, udruživanju u saveze i asocijacije, usvaja godišnji finansijski izveštaj, donosi opšte akte dobrovoljnog vatrogasnog društva, donosi poslovnik o radu, formira dobrovoljne vatrogasne jedinice, i odlučuje o drugim pitanjima utvrđenim statutom dobrovoljnog vatrogasnog društva.
Redovna sednica skupštine održava se najmanje jednom godišnje, pri čemu se statutom može predvideti i kraći rok.
Vanrednu sednicu skupštine može sastaviti jedna trećina članova skupštine, pri čemu će u pozivu odrediti vreme i mesto održavanja i predsedavajućeg do odluke skupštine o predsedavajućem vanredne skupštine.
Od upućivanja poziva do održavanja sednice skupštine ne može proteći manje od sedam dana.
Skupštinom predsedava predsednik dobrovoljnog vatrogasnog društva ili lice koje odredi skupština većinom prisutnih članova.
Predsednik dobrovoljnog vatrogasnog društva
Član 17.
Predsednik dobrovoljnog vatrogasnog društva je lice ovlašćeno za predstavljanje i zastupanje dobrovoljnog vatrogasnog društva i odgovorno je za finansijsko poslovanje dobrovoljnog vatrogasnog društva.
Predsednika bira skupština na mandat od 4 godine, većinom od ukupnog broja članova skupštine.
Predsednik može biti razrešen i pre isteka mandata odlukom skupštine na isti način kao što je i izabran.
Izvršni odbor dobrovoljnog vatrogasnog društva
Član 18.
Izvršni odbor dobrovoljnog vatrogasnog društva je izvršni organ dobrovoljnog vatrogasnog društva, stara se o izvršenju odluka skupštine, upravlja društvom između dve sednice skupštine, predlaže akte koje donosi skupština i priprema sednice skupštine i obavlja druge poslove u skladu sa statutom i poslovnikom o radu.
Izvršnim odborom predsedava predsednik dobrovoljnog vatrogasnog društva. Izvršni odbor se bira na mandat od 4 godine.
Izvršni odbor može biti razrešen i pre isteka mandata odlukom skupštine na isti način kao što je i izabran.
Omladinski klub
Član 19.
Omladinski klub čine svi članovi dobrovoljnog vatrogasnog društva mlađi od 18 godina. Omladinski klub afirmiše dobrovoljno vatrogastvo među mladima.
Omladinski klub ima predsednika i izvršni odbor u skladu sa statutom dobrovoljnog vatrogasnog društva.
Predsednik omladinskog kluba je član izvršnog odbora dobrovoljnog vatrogasnog društva.
IV VATROGASNI SAVEZI
Svrha vatrogasnih saveza
Član 20.
Vatrogasni savezi predstavljaju i zastupaju interese dobrovoljnih vatrogasnih društava, staraju se o razvoju dobrovoljnog vatrogastva, afirmišu dobrovoljno vatrogastvo među mladima i obavljaju druge poslove u skladu sa statutom.
Članovi dobrovoljnih vatrogasnih saveza
Član 21.
U Republici Srbiji formiraju se opštinski odnosno gradski vatrogasni savezi, međuopštinski vatrogasni savezi, vatrogasni savezi autonomnih pokrajina i Vatrogasni savez Srbije.
Članovi opštinskog odnosno gradskog vatrogasnog saveza su sva dobrovoljna vatrogasna društva koja imaju dobrovoljnu vatrogasnu jedinicu upisanu u registru dobrovoljnog vatrogastva, sa teritorije opštine odnosno grada.
Ako u jedinici lokalne samouprave postoji samo jedno vatrogasno društvo, ono se može udružiti u vatrogasni savez susedne jedinice lokalne samouprave ili formirati međuopštinski vatrogasni savez sa dobrovoljnim vatrogasnim društvima koja su jedina u svojoj jedinici lokalne samouprave pod uslovom da su u pitanju međusobno teritorijalno povezane lokalne samouprave.
Članovi vatrogasnog saveza autonomne pokrajine čine opštinski, gradski i međuopštinski vatrogasni savezi sa teritorije autonomne pokrajine.
Članovi Vatrogasnog saveza Srbije su opštinski, gradski i međuopštinski vatrogasni savezi i vatrogasni savezi autonomnih pokrajina.
Organi dobrovoljnih vatrogasnih saveza
Član 22.
Organi dobrovoljnih vatrogasnih saveza su skupština, izvršni odbor i predsednik.
Skupština vatrogasnog saveza
Član 23.
Skupštinu vatrogasnog saveza čine svi njeni članovi.
Skupština donosi statut vatrogasnog saveza, bira izvršni odbor i predsednika i vrši druge poslove u skladu sa statutom.
Izvršni odbor vatrogasnog saveza
Član 24.
Izvršni odbor je izvršni organ i izvršava odluke skupštine vatrogasnog saveza.
Izvršni odbor se bira na mandat od četiri godine.
Predsednik vatrogasnog saveza
Član 25.
Predsednik vatrogasnog saveza predstavlja i zastupa savez i odgovoran je za finansijsko poslovanje saveza.
Predsednik vatrogasnog saveza se bira na mandat od 4 godine.
V REGISTAR DOBROVOLjNOG VATROGASTVA
Vođenje Registra dobrovoljnog vatrogastva
Član 26.
Registar dobrovoljnog vatrogastva vodi Ministarstvo unutrašnjih poslova – Sektor za vanredne situacije.
Registar iz stava 1. ovog člana vodi se u pisanom obliku i kao jedinstvena centralna elektronska baza podataka.
Način upisa i vođenja Registra iz stava 1. ovog člana bliže uređuje ministar unutrašnjih poslova (u daljem tekstu: ministar).
Sadržina Registra
Član 27.
U Registar se upisuju: naziv i skraćeni naziv, sedište i adresa dobrovoljnog vatrogasnog društva; datum osnivanja; privredne i druge delatnosti koje dobrovoljno vatrogasno društvo neposredno obavlja; lično ime, prebivalište, odnosno boravište i jedinstveni matični broj građana predsednika i članova dobrovoljnog vatrogasnog društva, odnosno naziv, matični broj i podaci o zastupniku pravnog lica koje je član dobrovoljnog vatrogasnog društva; članstvo u savezu i asocijacijama; datum donošenja, odnosno izmena i dopuna statuta; podaci o statusnoj promeni; podaci o broju i kategoriji dobrovoljnih vatrogasnih jedinica, podaci vezani za likvidaciju i stečaj; zabeleška o pokretanju postupka za zabranu rada i zabrana rada; prestanak dobrovoljnog vatrogasnog društva; broj i datum donošenja rešenja o upisu, promeni podataka i brisanju iz Registra.
U Registar se upisuju i: naziv i sedište vatrogasnog saveza; datum osnivanja; članovi vatrogasnog saveza; lično ime, prebivalište, odnosno boravište i jedinstveni matični broj građana predsednika vatrogasnog saveza.
Prijava za upis u registar
Član 28.
Upis u Registar vrši se na osnovu prijave za upis.
Sadržinu i izgled prijave iz stava 1. ovog člana bliže uređuje ministar.
Uz prijavu za upis potrebno je priložiti: osnivački akt, statut, odluku o izboru lica ovlašćenog za zastupanje-predsednika dobrovoljnog vatrogasnog društva i zapisnik sa osnivačke skupštine.
Prijavu za upis podnosi predsednik dobrovoljnog vatrogasnog društva, odnosno
predsednik vatrogasnog saveza.
Odlučivanje o prijavi
Član 29.
O prijavi odlučuje ministar rešenjem.
Rešenje je konačno u upravnom postupku i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.
Rešenje o odbacivanju prijave za upis
Član 30.
Ministarstvo poziva podnosioca prijave da u roku koji ne može biti duži od 30 niti kraći od 15 dana otkloni nedostatke ako:
1) naziv dobrovoljnog vatrogasnog društva, odnosno vatrogasnog saveza nije u skladu sa
odredbama zakona;
2) je prijava podneta od neovlašćenog lica, odnosno uz prijavu nisu podnete propisane
isprave;
3) prijava, osnivački akt i statut dobrovoljnog vatrogasnog društva, odnosno vatrogasnog saveza ne sadrže sve podatke propisane ovim zakonom, odnosno ako prijava nije podneta na propisanom obrascu.
Ako podnosilac prijave u ostavljenom roku ne otkloni nedostatke, Ministarstvo rešenjem odbacuje prijavu.
Rešenje o upisu u Registar
Član 31.
Ministarstvo je dužno da donese rešenje o upisu u Registar u roku od 30 dana od dana predaje uredne prijave za upis.
Uz rešenje o upisu dobrovoljnog vatrogasnog društva u Registar dobrovoljnom vatrogasnom društvu odnosno vatrogasnom savezu se dostavlja jedan primerak statuta koje Ministarstvo overava svojim pečatom i potpisom službenog lica koje radi na poslovima vođenja registra, čime se potvrđuje njegova istovetnost sa primerkom statuta koji se čuva u Ministarstvu.
Promena podataka koji se upisuju u Registar
Član 32.
Dobrovoljno vatrogasno društvo odnosno vatrogasni savez je dužan da obavesti pismenim putem organ koji vodi registar svaku promenu podataka koji se upisuju u Registar, u roku od 15 dana od dana nastale promene.
Na upis promena podataka u Registru shodno se primenjuju odredbe ovog zakona o upisu u Registar.
Javnost Registra
Član 33.
Podaci upisani u Registar su javni, izuzev podataka koji to nisu u skladu sa zakonom.
Svako može da se pouzda u tačnost podataka upisanih u Registar.
Brisanje iz registra zbog neispunjavanja uslova iz člana 5. Zakona
Član 34.
Organ nadležan za vođenje registra će doneti rešenje o brisanju iz registra dobrovoljnog vatrogasnog društva koje je upisano u registar najmanje 12 meseci, ukoliko se u bilo kom momentu utvrdi da nema formiranu dobrovoljnu vatrogasnu jedinicu koja ispunjava uslove u skladu sa odredbama ovog zakona i Pravilnika o tehničkoj i kadrovskoj opremljenosti dobrovoljnih vatrogasnih jedinica.
Rešenje stava 1. ovog člana je konačno u upravnom postupku i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.
VI DOBROVOLjNE VATROGASNE JEDINICE
Svrha formiranja dobrovoljne vatrogasne jedinice
Član 35.
Radi sprovođenja zaštite od požara, spasavanja ljudi i imovine, sprečavanja i suzbijanja drugih tehničko-tehnoloških nesreća i elementarnih nepogoda, dobrovoljna vatrogasna društva formiraju dobrovoljne vatrogasne jedinice.
Kategorije dobrovoljnih vatrogasnih jedinica
Član 36.
Dobrovoljne vatrogasne jedinice mogu biti jedinice 1, 2. ili 3. kategorije u zavisnosti od materijalno tehničke opremljenosti i broja pripadnika.
Uslovi za kategoriju dobrovoljnih vatrogasnih jedinica se utvrđuju Pravilnikom o kategorizaciji dobrovoljnih vatrogasnih jedinica.
Rok za formiranje dobrovoljne vatrogasne jedinice
Član 37.
Dobrovoljno vatrogasno društvo je dužno da u roku od 12 meseci od dana upisa u registar formira dobrovoljnu vatrogasnu jedinicu u skladu sa odredbama ovog zakona.
Rukovođenje dobrovoljnom vatrogasnom jedinicom
Član 38.
Dobrovoljnom vatrogasnom jedinicom rukovodi komandir dobrovoljne vatrogasne jedinice koga postavlja Izvršni odbor dobrovoljnog vatrogasnog društva na mandat od 5 godina.
Uslovi za pripadnike dobrovoljnih vatrogasnih jedinica
Član 39.
Da bi neko lice bilo pripadnik dobrovoljne vatrogasne jedinice mora da ispunjava sledeće
- da ima navršenih 18 godina života;
- da je zdravstveno sposobno za izvršavanje zadataka dobrovoljnih vatrogasnih jedinica;
- da je stručno osposobljeno za obavljanje zadataka dobrovoljnih vatrogasnih jedinica;
- da se redovno stručno usavršava.
Zdravstvenu sposobnost utvrđuje nadležna zdravstvena ustanova periodično u skladu sa planom provere zdravstvene sposobnosti koji donosi ministar.
Stručno osposobljavanje i stručno usavršavanje se vrši pohađanjem stručne obuke i polaganjem ispita prema planu i programu koji donosi ministar.
Podsticaji za pripadnike dobrovoljnih vatrogasnih jedinica
Član 40.
Skupština jedinice lokalne samouprave će doneti akt kojim će utvrditi sistem podsticaja i povlastica koje je dužna da obezbedi za pripadnike dobrovoljnih vatrogasnih jedinica.
VII FINANSIRANjE DOBROVOLjNIH VATROGASNIH DRUŠTAVA I VATROGASNIH SAVEZA
Sredstava za rad dobrovoljnih vatrogasnih društava
Član 41.
Sredstva za rad dobrovoljnih vatrogasnih društava se obezbeđuju u budžetu jedinice lokalne samouprave izuzev sredstava za rad dobrovoljnih vatrogasnih društava čiji je osnivač odnosno jedan od osnivača privredno društvo.
Sredstva za rad opštinskog odnosno gradskog vatrogasnog saveza
Član 42.
Sredstva za rad opštinskog odnosno gradskog vatrogasnog saveza obezbeđuju dobrovoljna vatrogasna društva koja su članovi saveza.
Sredstva za rad vatrogasnog saveza autonomne pokrajine i Vatrogasnog saveza Srbije
Član 43.
Sredstva za rad vatrogasnog saveza autonomne pokrajine se obezbeđuju u budžetu autonomne pokrajine a sredstva za rad Vatrogasnog saveza Srbije u budžetu Republike Srbije.
Shodna primena drugog propisa
Član 44.
Na pitanja koja nisu ovim zakonom posebno uređena, shodno se primenjuju odredbe zakona kojim se uređuju udruženja građana.
VIII NADZOR
Član 45.
Nadzor nad radom dobrovoljnih vatrogasnih društava i nad primenom ovog zakona vrši Ministarstvo unutrašnjih poslova-Sektor za vanredne situacije.
IX PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 46.
U roku od 90 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona ministar će doneti propise za izvršavanje ovog zakona.
Član 47.
Dobrovoljna vatrogasna društva i vatrogasni savezi registrovani u Agenciji za privredne registre dužni su da usklade svoje statute i druge akte u roku od šest meseci od stupanja na snagu ovog zakona.
Član 48.
Ministarstvo unutrašnjih poslova će uspostaviti registar u roku od 90 dana od stupanja na snagu ovog zakona.
Član 49.
Agencija za privredne registre nastavlja da registruje dobrovoljna vatrogasna društva i vatrogasne saveze po odredbama zakona kojim se uređuje osnivanje i rad udruženja građana i vođenje registra udruženja do isteka roka od 90 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona, a da vrši druge poslove vezane za vođenje registra po istim propisima do isteka roka od 120 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 50.
Agencija za privredne registre će u roku od 120 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona dostaviti Ministarstvu unutrašnjih poslova predmete, arhivu i registraturski materijal nastao u radu na vođenju registra a koji se odnosi na dobrovoljna vatrogasna društva i vatrogasne saveze zaključno sa danom dostavljanja.
Član 51.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
IZ OBRAZLOŽENJA
II RAZLOZI ZA DONOŠENJE ZAKONA
S obzirom da oblast dobrovoljnog vatrogastva nije u celosti i u potpunosti regulisana ni jednim Zakonom Republike Srbije, a da se radi o oblasti koja je od značaja za sprovođenje zaštite od požara, spasavanja ljudi i imovine, sprečavanja i suzbijanja tehničko-tehnoloških nesreća i elementarnih nepogoda, neophodno je da se ova oblast precizno definiše i objedini imajući u vidu da se radi o ozbiljnoj materiji.
Pojam dobrovoljnog vatrogastva definisan je Zakonom o zaštiti od požara ("Sl. glasnik RS", br. 111/09 i 20/15), pri čemu je pomenutim Zakonom propisano da se u okviru budžeta jedinica lokalne samouprave, budžeta autonomne pokrajne i budžeta Republike Srbije obezbeđuju sredstva za programske aktivnosti dobrovoljnih vatrogasnih društava odnosno vatrogasnih saveza, kao i da osnivanje, organizaciju, delovanje, prava i obaveze pripadnika dobrovoljnih vatrogasnih jedinica, društava odnosno saveza propisuje ministar unutrašnjih poslova.
Dobrovoljna vatrogasna društva su prepoznata i u okviru Zakona o vanrednim situacijama ("Sl. glasnik RS", br. 111/09, 92/11 i 93/12) sa statusom jedinica civilne zaštite, pri čemu je istim zakonom predviđeno i njihovo finansiranje iz budžetskog fonda za vanredne situacije. Što se tiče načina registrovanja, dobrovoljna vatrogasna društva se registruju shodno Zakonom o udruženjima ("Sl. glasnik RS", br. 51/09 i 99/11 - dr. zakoni).
Imajući u vidu navedeno potrebno je posebnim zakonom urediti osnivanje, upis i brisanje iz registra dobrovoljnog vatrogastva, delovanje, organe dobrovoljnih vatrogasnih društava, prava i obaveze dobrovoljnih vatrogasnih društava, nadzor nad radom dobrovoljnih vatrogasnih društava, udruživanje dobrovoljnih vatrogasnih društava, organizacija dobrovoljnih vatrogasnih saveza.
III OBJAŠNJENJE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA I POJEDINAČNIH REŠENJA
Nacrt zakona o dobrovoljnom vatrogastvu sastoji se od devet poglavlja i 51 člana.
Osnovnim odredbama Nacrta zakona (član 1. – 6.) određeni su predmet zakona (član 1.), pojam dobrovoljnog vatrogasnog društva (član 2.), status pravnog lica (član 3.), javnost rada (član 4.), obaveza formiranja dobrovoljne vatrogasne jedinice (član 5.) i udruživanje dobrovoljnih vatrogasnih društava (član 6.).
Drugo poglavlje nosi naslov Osnivanje dobrovoljnih vatrogasnih društava i obuhvata: osnivanje dobrovoljnih vatrogasnih društava - član 7, kojim se definiše ko može biti osnivač vatrogasnog društva; osnivanje dobrovoljnog vatrogasnog društva i osnivački akt - član 8, definiše način osnivanja dobrovoljnih vatrogasnih društava, kao i sadržinu osnivačkog akta; statut - član 9, kojim se propisuje šta se statutom kao opštim aktom dobrovoljnog vatrogasnog društva obavezno uređuje; naziv dobrovoljnog vatrogasnog društva - član 10; sedište dobrovoljnog vatrogasnog društva - član 11; simbole vizuelnog identiteta - član 12, kojim se propisuje znak koja dobrovoljna vatrogasna društva mogu da imaju.
Treće poglavlje nosi naslov Članstvo i organi, koje obuhvata: članstvo u dobrovoljnom vatrogasnom društvu - član 13, kojim se definišu uslovi za članstvo u dobrovoljnom vatrogasnom društvu; prava članova - član 14; upravljanje dobrovoljnim vatrogasnim društvom - član 15, kojim se definiše na koji način članovi upravljaju dobrovoljnim vatrogasnim društvima kao i koji su organi dobrovoljnog vatrogasnog društva; skupština vatrogasnog društva - član 16, kojim se propisuje način rada skupštine; predsednik dobrovoljnog vatrogasnog društva - član 17, kojim se određuju ovlašćenja predsednika, kao i način izbora i razrešenja; izvršni odbor dobrovoljnog vatrogasnog društva - član 18, kojim se definišu ovlašćenja odbora; omladinski klub - član 19.
Četvrto poglavlje nosi naziv Vatrogasni savezi i obuhvata: svrha vatrogasnih saveza - član 20, definiše poslove koje obavljaju vatrogasni savezi; članovi dobrovoljnih vatrogasnih saveza - član 21; organi dobrovoljnih vatrogasnih saveza - član 22; skupština vatrogasnog saveza - član 23, propisuje ovlašćenja skupštine; izvršni odbor vatrogasnog saveza - član 24; predsednik vatrogasnog saveza - član 25, definiše ovlašćenja.
Peto poglavlje nosi naziv Registar dobrovoljnog vatrogastva i obuhvata: vođenje Registra dobrovoljnog vatrogastva - član 26, kojim se definiše način vođenja; sadržina Registra - član 27, kojim se precizira šta se upisuje u Registar; prijava za upis u registar - član 28, propisuje način upisa u Registar; odlučivanje o prijavi - član 29; rešenje o odbacivanju prijave za upis - član 30, definiše u kojim slučajevima i u kom roku Ministarstvo poziva podnosioca da otkloni nedostatke prijave; rešenje o upisu u registar - član 31, propisuje rok u kojem je Ministarstvo dužno da donese rešenje o upisu, kao i obavezu da Ministarstvo uz rešenje dostavlja i overen primerak statuta vatrogasnog društva; promena podataka koji se upisuju u Registar - član 32, definiše obavezu da vatrogasno društvo obavesti organ koji vodi registar o svakoj promeni podataka; javnost Registra - član 33; brisanje iz Registra zbog neispunjavanja uslova iz člana 5. Zakona predviđa slučajeve kada se donosi rešenje o brisanju iz registra.
Šesto poglavlje nosi naziv Dobrovoljne vatrogasne jedinice i obuhvata: svrha formiranja dobrovoljne vatrogasne jedinice - član 35; kategorije dobrovoljnih vatrogasnih jedinica - član 36, definiše kategorije dobrovoljnih vatrogasnih jedinica; rok za formiranje dobrovoljne vatrogasne jedinice - član 37; rukovođenje dobrovoljnom vatrogasnom jedinicom
- član 38; uslovi za pripadnike dobrovoljnih vatrogasnih jedinica - član 39; podsticaj za pripadnike dobrovoljnih vatrogasnih jedinica - član 40, propisuje da skupština jedinice lokalne samouprave donosi akt kojim će se uvrditi sistem podsticaja i povlastica.
Sedmo poglavlje nosi naziv Finansiranje dobrovoljnih vatrogasnih društava i vatrogasnih saveza i obuhvata: sredstva za rad dobrovoljnih vatrogasnih društava - član 41, definiše na koji način se obezbeđuju sredstva za rad dobrovoljnih vatrogasnih društava; sredstva za rad opštinskog odnosno gradskog vatrogasnog saveza - član 42, definiše način obezbeđenja sredstva za rad opštinskog odnosno gradskog vatrogasnog saveza; sredstva za rad vatrogasnog saveza autonomne pokrajine i Vatrogasnog saveza Srbije - član 43, definiše način obezbeđenja sredstva za rad vatrogasnog saveza autonomne pokrajine i Vatrogasnog saveza Srbije; shodna primena drugog propisa - član 44.
Osmo poglavlje nosi naziv Nadzor i njime se definiše nadzor nad radom dobrovoljnih vatrogasnih društava i primenom zakona.
Deveto poglavlje nosi naziv Prelazne i završne odredbe i obuhvata: (član 46, 47, 48, 49, 50. i 51.) kojima se predviđaju rokovi za donošenje propisa za izvršavanje ovog zakona, rokovi za usklađivanje statuta, rok za uspostavljanje registra, rok do kog će Agencija za privredne registre da registruje dobrovoljna vatrogasna društva i vatrogasne saveze po odredbama zakona kojima se uređuje osnivanje i rad udruženja građana, kao i vršenje drugih poslova vezanih za vođenje registra, rok u kome će Agencija za privredne registre dostaviti Ministarstvu unutrašnjih poslova predmete, arhivu i registarski materijal nastao u radu na vođenju registra
IV POROCENA FINANSIJSKIH SREDSTVA ZA SPROVOĐENjE OVOG ZAKONA
Za sprovođenje ovog zakona nije potrebno obezbediti sredstva u budžetu Republike Srbije.
Izvor: Vebsajt MUP, 26.04.2018.