NACRT ZAKONA O REGISTRU PROSTORNIH JEDINICA I ADRESNOM REGISTRU - Tekst propisa

GLAVA I

OSNOVNE ODREDBE

Predmet uređivanja

Član 1.

Ovim zakonom uređuje se nadležnost, sadržaj, način i postupak vođenja Registra prostornih jedinica (u daljem tekstu: RPJ) i Adresnog registra (u daljem tekstu: AR), kao i način prikupljanja, upravljanja, čuvanja, razmene, korišćenja, održavanja i upotrebe podataka i druga pitanja od značaja za vođenje RPJ i AR u elektronskom obliku.

Primena

Član 2.

Ovim zakonom propisuju se ovlašćenja, dužnosti i odgovornosti državnih organa i organizacija, organa i organizacija pokrajinske autonomije, organa i organizacija jedinica lokalne samouprave, ustanova, javnih preduzeća, posebnih organa preko kojih se ostvaruje regulatorna funkcija i pravnih i fizičkih lica kojima su poverena javna ovlašćenja (u daljem tekstu: organ) kada koriste podatke iz RPJ i AR.

Pojmovi

Član 3.

Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:

1)         adresa je strukturirani skup geoprostornih podataka koja jedinstveno određuje lokaciju i identifikaciju nepokretnosti na koju se odnosi.

2)         izvorni podaci u AR jesu podaci o ulicama i kućnim brojevima;

3)         preuzeti podaci u AR jesu podaci koji se preuzimaju iz drugih evidencija (RPJ i digitalnog katastarskog plana)

4)         matični broj ulice je jedinstveni identifikator (ID) ulice;

5)         vrsta ulice (određuje se u skladu sa zakonom kojim se uređuje lokalna samouprava);

6)         ulica je deo naseljenog mesta u kome su izgrađeni stambeni ili poslovni objekti;

7)         kućni broj je oznaka nepokretnosti koja uvek ima prostornu komponentu (x,y);

8)         jedinstveni adresni kod je jedinstveni identifikator adrese

Nadležnost

Član 4.

Republički geodetski zavod (u daljem tekstu: Zavod) vodi i održava RPJ i AR, po službenoj dužnosti, kao i na osnovu odluke nadležnog organa, i po zahtevu stranke, u skladu sa ovim zakonom.

Podaci u RPJ i AR

Član 5.

Podaci upisani u RPJ i AR su javni i deo su Nacionalne infrastrukture geoprostornih podataka (dalje:NIGP) i vode se u okviru - katastra nepokretnosti i vodova, u skladu sa zakonom.

Evidentiranje, prikupljanje, iskazivanje, razmena i povezivanje različitih vrsta prostornih, statističkih podataka i podataka o adresi vrši se na osnovu podataka iz RPJ i AR.

Korišćenje podataka

Član 6.

Podaci iz RPJ i AR koriste se u skladu sa propisima kojima se uređuje elektronska uprava, odnosno u okviru softverskog rešenja koje omogućava korišćenje elektronskih servisa dostupnih na Servisnoj magistrali organa preko Jedinstvene informaciono-komunikacione mreže elektronske uprave.

Ako organ nema tehničkih uslova za preuzimanje podataka na način iz stava 1. ovog člana, preuzimanje podataka vrši se preko Sistema za razmenu podataka.

Preuzimanje podataka na način iz stava 1. ovog člana, odnosno izvršen uvid na način propisan stavom 2. ovog člana ima dokaznu snagu javne isprave.

Registar prostornih jedinica

Član 7.

RPJ je javna evidencija koja sadrži alfanumeričke i geoprostorne podatke o prostornim jedinicama, uključujući i hijerarhiju prostornih jedinica i istorijske podatke.

RPJ sadrži podatke o:

1)         Nazivu prostorne jedinice;

2)         Matičnom broju odnosno šifri prostorne jedinice;

3)         Vrsti prostorne jedinice;

4)         Hijerarhijsku vezu sa nadređenim i podređenim prostornim jedinicama

5)         Geoprostorne podatke;

6)         Istorijat promene, vrstu promene, izvor i datum promene.

Član 8.

Vrste prostornih jedinica su: Republika, autonomna pokrajina, upravni okrug, jedinica lokalne samouprave (grad Beograd, grad, opština), gradska opština, katastarski srez, katastarska opština, naseljeno mesto, mesna zajednica, statistički krug, popisni krug i područje biračkog mesta.

Pored prostornih jedinica iz stava 1. ovog člana, u RPJ vode se i prostorne jedinice definisane nomenklaturom statističkih teritorijanih jedinica (NSTJ): Srbija-sever i Srbija-jug (NSTJ1), regioni (NSTJ2) i oblasti (NSTJ3).

Izuzetno od člana 7.stav 1 tačka 1) statistički i popisni krug i područje biračkog mesta ne sadrže naziv prostorne jedinice.

Matični broj prostornih jedinica dodeljuje Zavod.

Osnov za upis i promenu podataka u RPJ

Član 9.

U zavisnosti od vrste prostorne jedinice, podaci o prostornim jedinicama, unose se u RPJ na osnovu ustava, zakona, uredbe ili akta nadležnog organa.

Akt iz stava 1. ovog člana nadležni organ bez odlaganja dostavlja Zavodu elektronskim putem, u skladu sa zakonom.

Zavod unosi podatke u RPJ i bez odlaganja iste objavljuje na veb prezentaciji Zavoda.

Promena u RPJ stupa na snagu danom upisivanja u RPJ, odnosno objavljivanja u skladu sa stavom 4. ovog člana.

Upis podataka vrši se u skladu sa zvaničnim šifarnicima i klasifikacijama.

Utvrđivanje granica prostornih jedinica

Član 10.

Granice prostornih jedinica prate granice katastarskih parcela.

U slučaju da promena granice prostorne jedinice utiče na promenu oblika i površine katastarske parcele obavezna je izrada elaborata geodetskih radova koji se izrađuje u skladu sa zakonom kojim se uređuje državni premer i katastar.

Elaborat geodetskih radova iz stava 1 ovog člana je sastavni deo odluke iz člana 8. stav 1. ovog zakona.

Adresni registar

Član 11.

AR je osnovni i javni registar koji sadrži podatke o kućnim brojevima i ulicama utvrđenih odlukama jedinice lokalne samouprave (u daljem tekstu: JLS).

AR vodi i održava Zavod.

Član 12.

Adresni registar sadrži izvorne i preuzete podatke.

Izvorni podaci su: naziv ulice, matični broj ulice, vrsta ulice, kućni brojevi, jedinstveni adresni kod kao i geoprostorni i istorijski podaci ulica i kućnih brojeva.

Preuzeti podaci u AR su:

1) naziv i matični broj opštine;

2) naziv i matični broj naseljenog mesta;

3) naziv i matični broj katastarske opštine;

4) broj katastarske parcele;

5)broj dela katastarske parcele pod objektom za objekte koji su upisani u bazu podataka katastra nepokretnosti.

Član 13.

 Skupština JLS odlučuje o nazivima ulica u skladu za zakonom kojim se uređuje lokalna samouprava.

JLS je obavezna da u svakom delu naseljenog mesta u kome su izgrađeni stambeni ili poslovni objekti imenuje naziv ulice.

JLS je obavezna da održava ulični sistem u naseljenom mestu na način da se svakom stambenom ili poslovnom objektu može utvrditi kućni broj.

JLS je obavezna da vodi evidenciju svih naziva ulica po naseljenim mestima, kao i da bez odlaganja obavesti Zavod o objavljivanju odluke kojom se vrši promena podataka koji se vode u AR.

Kad nadležni organ jedinice lokalne samouprave utvrdi, izmeni ili ugasi naziv ulice dužan je da o tome obavesti Zavod, u roku od tri dana od dana stupanja na snagu odluke.

Član 14.

Za ulicu za koju nije utvrđen naziv, a koja je formirana na terenu izgradnjom više od deset objekata na parnoj ili neparnoj strani, Zavod je dužan da se obrati jedinici lokalne samouprave zahtevom da se utvrdi naziv ulice.

Uz zahtev, Zavod dostavlja i preglednu skicu ulice sa prikazom izgrađenih objekata i brojevima katastarskih parcela na kojima se objekti nalaze, odnosno prikaz prostiranja ulica za koje je potrebno doneti nazive uz obavezno prikazivanje granica naseljenih mesta i opština.

Ako jedinica lokalne samouprave ne odgovori na zahtev za imenovanje naziva ulice u roku od 30 dana, Zavod će o tome obavestiti nadležni organ, a do donošenja naziva predmetne ulice neće utvrđivati kućne brojeve u istoj.

JLS je u obavezi da 60 dana po usvajanju planskih dokumenata utvrdi nazive ulica predviđene planom.

Član 15.

Organ nadležan za izdavanje odobrenja za izgradnju, dužan je da u roku od 15 dana od dana izdavanja odobrenja za izgradnju, obavesti JLS o potrebi imenovanja naziva ulice i da joj dostavi prostorni plan odnosno grafički prikaz dela naseljenog mesta planiranog za izgradnju.

Član 16.

Kada ulica ide granicom dva susedna naselja u kojima kućni brojevi na parnoj strani pripadaju jednom naselju, a kućni brojevi na neparnoj strani drugom naselju, naziv ulice i šifra ulice ostaju isti u oba naseljena mesta dok se matični broj tih ulica razlikuje samo u pripadnosti naseljenom mestu.

Ako ulica iz stava 1. ovog člana ima različite nazive, Zavod je dužan da nadležnim JLS dostavi dopis sa primedbom da postoji greška u dupliranom nazivu ulice koju treba ispraviti.

JLS je dužna da po donošenju odluke iz člana 12. stav 1 ovog zakona obavesti Službu u roku propisanim članom 12. stav 5 ovog zakona.

JLS je u obavezi da izvrši označavanje naziva ulice i objekata kućnim brojevima u roku od 15 dana od dana donošenja odluke iz člana 12. ovog zakona.

Član 17.

Po imenovanju naziva ulice, JLS je dužna da obavesti stanovnike naseljenog mesta o donetoj odluci putem sredstava javnog informisanja kao i u jednom lokalnom listu i na veb prezentaciji JLS.

Član 18.

Po dostavljenom obaveštenju u skladu sa članom 12. ovog zakona o imenovanju ili promeni naziva ulice od strane JLS, obaveza Zavoda je da rešenjem utvrdi kućne brojeve u predmetnoj ulici.

Zavod u postupku numeracije ili prenumeracije objekata, kod imenovanja nove ili promene naziva postojeće ulice, rešenjem obaveštava stanovnike naseljenog mesta da je donošenjem odluke JLS došlo i do promene kućnih brojeva.

Rešenje iz stava 1 i 2 ovog člana objavljuje se na internet stranici Zavoda.

Član 19.

JLS je u obavezi da izvrši označavanje naziva ulice u roku od 15 dana od dana donošenja odluke o imenovanju ili promeni naziva ulice.

Kada odluka o imenovanju ili promeni naziva ulice prouzrokuje i prenumeraciju kućnih brojeva, obaveza JLS je dužna da istovremeno sa označavanjem naziva ulice, izvrši i označavanje objekata prema podacima AR.

Ne može se vršiti označavanje objekata u novoj ulici bez prethodno označenog naziva ulice.

Stambena zajednica, vlasnik ili korisnik zgrade, odnosno vlasnik, korisnik ili zakupac katastarske parcele u obavezi je da obeleži zgrade i katastarske parcele kućnim brojevima u roku od 15 dana od dana utvrđivanja kućnog broja.

Član 20.

Zavod dodeljuje matični broj ulici.

Kod promene naziva ulice matični broj ulice, se ne menja.

Kod deobe ulice, kada jedan deo ulice zadržava postojeći naziv a drugi deo ulice dobija nov naziv, deo ulice koji zadržava naziv, zadržava i matični broj ulice a deo ulice kome je promenjen naziv postaje nova ulica u AR koja pored naziva dobija nov matični broj.

Kod spajanja dve postojeće ulice u jednu tako da nova ulica zadržava naziv jedne od postojećih tada nova ulica zadržava i matični broj ulice koja nije promenila naziv a druga ulica se gasi.

Kod spajanja dve postojeće ulice u jednu tako da nova ulica dobija nov naziv, ta ulica dobija i nov matični broj.

Član 21.

Održavanje AR jeste provođenje promena u bazi podataka AR koje se odnose na nazive ulice, kao i na utvrđivanje novih, prenumeraciju ili gašenje postojećih kućnih brojeva.

Održavanje AR vrši se po zahtevu stranke i po službenoj dužnosti.

Zavod je dužan da po službenoj dužnosti ažurira podatke o adresi objekata u AR u odnosu na faktičko stanje sa terenu.

U postupku ažuriranja podataka, prenumeracija kućnih brojeva vrši se samo za objekte u ulici, koji nisu numerisani u skladu sa ovim zakonom. U ovom postupku kontrola numeracije kućnih brojeva vrši se za celu ulicu.

Utvrđivanje kućnog broja nije uslovljeno pravnim statusom objekta niti upisom objekta u bazu katastra nepokretnosti.

Član 22.

Kućni broj utvrđuje se za sve stambene i poslovne objekte, za zgrade za privremeno stanovanje, za objekte u izgradnji čiji je postupak izgradnje započet u skladu sa Zakonom o planiranju i izgradnji, za neizgrađene katastarske parcele koje su urbanističkim planom predviđene za izgradnju, za poseban deo stambenog ili poslovnog objekta, ako taj poseban deo ima neposredan ulaz sa ulice.

Kućni broj se ne utvrđuje za pomoćne objekte koji su u funkciji glavnog objekta i izgrađeni su na istoj katastarskoj parceli na kojoj je izgrađen glavni objekat.

Kućni broj se ne utvrđuje za: ambare, silose, štale, ribnjake, žičare, mostove, vijadukte, tunele, heliodrome, parkinge, stadione, bazene, relejne stanice i TV tornjeve, osim ako u njima postoji poseban deo namenjen za stanovanje ili obavljanje delatnosti.

Član 23.

Ako objekat ima više zasebnih ulaza ili se nalazi na raskrsnici ulica, svakom ulazu utvrđuje se poseban kućni broj u odnosu na pripadajuću ulicu. Kućni brojevi za objekat sa više ulaza utvrđuju se jednim postupkom za sve ulaze u taj objekat.

Član 24.

Vlasnik, odnosno investitor objekta dužan je da u roku od 30 dana od dana izgradnje objekta, istovremeno sa zahtevom za upis objekta u katastar nepokretnosti, podnese i zahtev za utvrđivanje kućnog broja u skladu sa Zakonom koji uređuje državni premer i katastar.

Za objekte za koje nije utvrđen kućni broj, stambena zajednica, vlasnik ili korisnik objekta dužan je da Zavodu podnese zahtev za utvrđivanje kućnog broja uz dokaz da je podnosilac zahteva imalac prava svojine, korisnik ili zakupac katastarske parcele na kojoj je izgrađen objekat, ili graditelj, korisnik objekta ili podnosilac zahteva za legalizaciju odnosno ozakonjenje objekta.

Kada lice iz stava 1. ovog člana u navedenom roku ne podnese zahtev za utvrđivanje kućnog broja, Zavod će utvrditi kućni broj po službenoj dužnosti, donošenjem rešenja o utvrđivanju kućnog broja, koje sadrži i obavezu plaćanja propisanih taksi.

Član 25.

Stambena zajednica, vlasnik ili korisnik zgrade, odnosno vlasnik, korisnik ili zakupac katastarske parcele u obavezi je da označi objekat ili katastarsku parcelu kućnim brojem u roku od 15 dana od dana utvrđivanja kućnog broja.

Član 26.

Kućni broj se po službenoj dužnosti briše iz AR prijavom promene nastale uklanjanjem objekta na osnovu elaborata geodetskih radova ili uviđajem sa terena, uz zapisnik o izvršenom uviđaju.

Postupak brisanja kućnog broja radi se po službenoj dužnosti bez naplate takse.

Označavanje naziva ulica i objekata

Član 27.

Nazivi ulica ispisuju se u skladu sa zakonom kojim se uređuje službena upotreba jezika i pisma i zakonom kojim se uređuju zaštita prava i sloboda nacionalnih manjina, u delu kojim se uređuje službena upotreba jezika i pisma.

Označavanje naziva ulica i označavanje kućnih brojeva vrši se prema podacima Adresnog registra.

Član 28.

Troškovi označavanja ulica u nadležnosti su JLS.

Troškovi označavanja objekata i katastarskih parcela kućnim brojevima u nadležnosti su stambene zajednice, vlasnika ili korisnika zgrade, odnosno vlasnika, korisnika ili zakupca katastarske parcele.

Izuzetno troškove označavanja zgrada i katastarskih parcela kućnim brojevima u postupku numeracije ili prenumeracije kućnih brojeva izazvane donošenjem novih ili promenom postojećih naziva ulica, snosi JLS.

Član 29.

Kontrolu nad označavanjem ulica vrši JLS.

Član 30.

Kontrolu nad označavanjem objekata vrši Služba.

Član 31.

Stambena zajednica, vlasnik ili korisnik zgrade, odnosno vlasnik, korisnik ili zakupac katastarske parcele dužan je da omogući da se tabla sa nazivom ulice ili trga postavi na njegovom objektu, odnosno katastarskoj parceli.

Član 32.

Table sa nazivima ulica izrađuju se u skladu sa Knjigom grafičkih standarda koju donosi direktor Zavoda ili u skladu sa odlukom JLS za teritoriju te lokalne samouprave.

Tablice sa kućnim brojem izrađuju se u skladu sa Knjigom grafičkih standarda koju donosi direktor Zavoda ili u skladu sa izgledom, namenom objekta ili materijalom od koga je zgrada izgrađena.

Prekršajne odredbe

Član 33.

Zabranjeno je neovlašćeno označavanje ili skidanje tabli sa nazivima naseljenih mesta, ulica ili trgova i neovlašćeno postavljanje tablica sa kućnim brojevima, kao i uništavanje, oštećivanje ili narušavanje izgleda tabli, odnosno tablica.

Član 34.

Novčanom kaznom od 10.000 do 50.000 dinara kazniće se za prekršaj fizičko lice - vlasnik, odnosno korisnik objekta; vlasnik, korisnik, odnosno zakupac katastarske parcele, ako:

1) ne omogući da se tabla sa nazivom ulice ili trga postavi na njegovom objektu, odnosno katastarskoj parceli.

2) ne obeleži objekat, odnosno katastarsku parcelu tablicom sa kućnim brojem.

3) neovlašćeno označi, skine, uništi, ošteti ili naruši izgled table sa nazivom ulice ili trga ili tablice sa kućnim brojem.

Novčanom kaznom od 100.000 do 150.000 dinara kazniće se za prekršaj iz stava 1. ovog člana pravno lice.

Novčanom kaznom od 50.000 do 100.000 dinara kazniće se za prekršaj iz stava 1. ovog člana i odgovorno lice u pravnom licu.

Novčanom kaznom od 50.000 do 100.000 dinara kazniće se za prekršaj iz stava 1. ovog člana preduzetnik.

Novčanom kaznom iz stava 1. ovog člana kazniće se za prekršaj i lice koje nevlašćeno označi, skine, uništi, ošteti ili naruši izgled table sa nazivom ulice, trga ili zaseoka ili tablice sa kućnim brojem.

PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Digitalni istorijski podaci

Član 35.

Digitalne istorijske podatke registra prostornih jedinica koji su nastali do dana stupanja na snagu ovog zakona, Republički zavod za statistiku dužan je da dostavi Republičkom geodetskom zavodu (podaci iz baze RZS).

Podzakonska akta

Član 36.

Vlada RS će u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona doneti akt kojim se bliže uređuje način vođenja RPJ i AR.

Prestanak važenja propisa

Član 37.

Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o registru prostornih jedinica ("Službeni glasnik SRS", br. 19/89), Zakon o jedinstvenoj evidenciji prostornih jedinica ("Službeni list SFRJ", br. 18/88), član 114. i član 115 Zakona o državnom premeru i katastru ("Službeni glasnik RS", br. 63/17) i Uredba o adresnom registru ("Službeni glasnik RS", br. 63/17).

Stupanje na snagu

Član 41.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".

Izvor: Vebsajt Ministarstva građevinarstva, 08.10.2019.