ZAKON O ZAPOSLENIMA U AUTONOMNIM POKRAJINAMA I JEDINICAMA LOKALNE SAMOUPRAVE: Odgovori SKGO na pitanja gradova i opština o primeni Zakona

Stalna konferencija gradova i opština (SKGO) objavila je odgovore na postavljena pitanja gradova i opština o primeni Zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave ("Sl. glasnik RS", br. 21/2016 - dalje: Zakon).

• Konkretno me interesuje da li pomoćnici predsednika opštine, u slučaju podnošenja ostavke predsednika opštine, ostaju na dužnosti sve do eventualnog izbora novog predsednika opštine ili raspuštanja skupštine i obrazovanja privremenog organa, ili njima prestaje mandat samim činom i danom podnošenja ostavke predsednika opštine?

Članom 70. Zakona je propisano da se radni odnos može zasnovati i za vreme čije trajanje je unapred određeno (radni odnos na određeno vreme) na radnim mestima u kabinetu gradonačelnika, predsednika opštine ili predsednika gradske opštine, dok traje dužnost tih izabranih lica (pomoćnici gradonačelnika, odnosno predsednika opštine kao i druga lica koja zasnivaju radni odnos na radnim mestima u kabinetu).

Članom 50. Zakona o lokalnoj samoupravi ("Sl. glasnik RS", br. 129/2007, 83/2014 - dr. zakon i 101/2016 - dr. zakon) je propisano da predsednik opštine, zamenik predsednika opštine ili član opštinskog veća koji su razrešeni ili su podneli ostavku, ostaju na dužnosti i vrše tekuće poslove, do izbora novog predsednika opštine, zamenika predsednika opštine ili člana opštinskog veća.

Iz navedenog proizilazi da dužnost predsednika opštine traje sve do izbora novog predsednika opštine, što znači da tek ovim momentom dolazi do prestanka njegove dužnosti, a time i okončanja radnog odnosa pomoćnika predsednika opštine.

• Kada se prima u radni odnos na određeno vreme shodno članu 70.stav 1. tačka 5 Zakona lice koje nema radnog iskustva u državnoj upravi i nema položen stručni ispit, da li se u rešenju kod određivanja koeficijenta za obračun i isplatu plate utvrđuje i zvanje i da li ta lica imaju obavezu polaganja stručnog ispita?

Shodno čl. 131. Zakona službenik koji je u radnom odnosu na neodređeno vreme dužan je da ima položen državni stručni ispit. Na osnovu navedene odredbe dužnost da imaju položen državni stručni ispit nemaju službenici koji zasnivaju radni odnos na određeno vreme.

• Kod izrade Pravilnika o organizaciji i sistematizaciji radnih mesta moramo voditi računa o ograničenju radnih mesta u zvanju samostalnog savetnika. Shodno članu 34. Uredbe u zvanju samostalnog savetnika može biti 20% službenika. Naše pitanje je da li je 20% službenika od sistematizovanih radnih mesta u Pravilniku ili popunjenih i da li se računaju samo radna mesta u Pravilniku predviđena za rad službenika ili i radna mesta u Pravilniku gde poslove vrše nameštenici?

Na osnovu čl. 34. Uredbe o kriterijumima za razvrstavanje radnih mesta i merilima za opis radnih mesta službenika u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave ("Sl. glasnik RS", br. 88/2016) pravilnikom može biti određeno da na radnim mestima u zvanju višeg savetnika radi najviše do 10% službenika, a u zvanju samostalnog savetnika radi najviše do 20% službenika. Dakle, reč je o 20% u odnosu na broj službenika, a ne u odnosu na broj službenika i nameštenika i to u odnosu na broj sistematizovanih radnih mesta.

• Da li su nameštenici u obavezi da polažu državni ispit, s obzirom na to da član 3. stav 4. Zakona kaže da je nameštenik lice koje zasniva radni odnos radi obavljanja pratećih, pomoćno-tehničkih poslova u autonomnoj pokrajini i jedinici lokalne samouprave i samim tim nije službenik? Članom 3. Uredbe o programu i načinu polaganja državnog stručnog ispita propisuje se:

Državni stručni ispit obavezan je da polaže državni službenik koji je zasnovao radni odnos na neodređeno vreme, ako nema položen državni stručni ispit, odnosno drugi odgovarajući ispit u skladu sa zakonom ili se nalazi na probnom radu i pripravnik u organu iz člana 1. ove uredbe (u daljem tekstu: kandidat).

Članovima 131. i 132. Zakona je propisano:

Službenik, koji je u radnom odnosu na neodređeno vreme dužan je da ima položen državni stručni ispit.

Službenik koji ima položen stručni ispit za zaposlene u državnim organima ne polaže državni stručni ispit.

Uz državni stručni ispit, kao uslov za zasnivanje radnog odnosa može se predvideti i polaganje posebnog stručnog ispita, odnosno drugog odgovarajućeg ispita u skladu sa zakonom.

Poseban stručni ispit, osim pravosudnog ispita, ne zamenjuje državni stručni ispit.

Državni stručni ispit se polaže na način, u postupku, pred organom, odnosno komisijom i u rokovima koji su propisani aktom Vlade kojim se uređuju program i način polaganja državnog stručnog ispita za sve državne organe.

Dakle, shodno odredbama Zakona, kao i Uredbe o programu i načinu polaganja državnog stručnog ispita ("Sl. glasnik RS", br. 16/2009, 84/2014 i 81/2016), nameštenici nemaju obavezu polaganja državnog stručnog ispita.

• Da li je Upravni sud nadležan da odlučuje u sporovima oko postavljenja i razrešenja pomoćnika predsednika opštine koji po novom Zakonu ima status funkcionera (zaštita prava po osnovu mandata, odnosno sporovi oko postavljenja i razrešenja), i u kom roku se podnosi tužba?

U navedenim situacijama može se pokrenuti upravni spor, a u pogledu rokova važe članovi 18. i 19. Zakona o upravnim sporovima ("Sl. glasnik RS", br. 111/2009), koji glase:

Tužba se podnosi u roku od 30 dana od dana dostavljanja upravnog akta stranci koja je podnosi ili u zakonom propisanom kraćem roku.

Rok iz stava 1. ovog člana važi i za organ ovlašćen za podnošenje tužbe, ako mu je upravni akt dostavljen.

Ako organu ovlašćenom za podnošenje tužbe, odnosno zainteresovanom licu nije dostavljen upravni akt, organ, odnosno zainteresovano lice može podneti tužbu, u roku od 60 dana od dana dostavljanja upravnog akta stranci.

Ako drugostepeni organ, u roku od 60 dana od dana prijema žalbe ili u zakonom određenom kraćem roku, nije doneo rešenje po žalbi stranke protiv prvostepenog rešenja, a ne donese ga ni u daljem roku od sedam dana po naknadnom zahtevu stranke podnetom drugostepenom organu, stranka po isteku toga roka može podneti tužbu zbog nedonošenja zahtevanog akta.

Ako prvostepeni organ po zahtevu stranke nije u roku predviđenom zakonom kojim se uređuje opšti upravni postupak, doneo rešenje protiv kojeg nije dozvoljena žalba, a ne donese ga ni u daljem roku od sedam dana po naknadnom zahtevu stranke, stranka po isteku toga roka može podneti tužbu zbog nedonošenja zahtevanog akta.

Izvor: Vebsajt SKGO, 06.02.2017.
Naslov: Redakcija