Primili smo elektronsku fakturu koja je izdata u januaru 2023. godine, dok je datum prometa 31.12.2022. godine. Da li možemo da koristimo ulazni PDV kao odbitnu stavku u poreskom periodu decembar 2022. godine u skladu sa izmenama Zakona o PDV, ili to važi za fakture počevši od poreskog perioda januar 2023. godine? Na koji način knjižimo ove fakture u poslovnim knjigama?
U skladu sa članom 28. st. 5. i 6. Zakona o porezu na dodatu vrednost ("Sl. glasnik RS", br. 84/2004, 86/2004 - ispr., 61/2005, 61/2007, 93/2012, 108/2013, 6/2014 - usklađeni din. izn., 68/2014 - dr. zakon, 142/2014, 5/2015 - usklađeni din. izn., 83/2015, 5/2016 - usklađeni din. izn., 108/2016, 7/2017 - usklađeni din. izn., 113/2017, 13/2018 - usklađeni din. izn., 30/2018, 4/2019 - usklađeni din. izn., 72/2019, 8/2020 - usklađeni din. izn., 153/2020 i 138/2022), računom iz stava 2. tačka 1) ovog člana smatra se elektronska faktura koja je prihvaćena, odnosno za koju se smatra da je prihvaćena u skladu sa zakonom kojim se uređuje elektronsko fakturisanje.
Ako je elektronska faktura iz stava 5. ovog člana prihvaćena najkasnije do isteka roka za predaju poreske prijave za poreski period u kojem je nastala poreska obaveza u skladu sa ovim zakonom, obveznik može da ostvari pravo na odbitak prethodnog poreza najranije za poreski period u kojem je poreska obaveza nastala, nezavisno od toga da li je elektronska faktura izdata na dan nastanka poreske obaveze ili posle tog dana.
Predmetne odredbe u primeni su od 1. januara 2023. godine.
S tim u vezi, prema našem mišljenju (koje je nezvanično potvrđeno od saradnika iz Ministarstva finansija), u slučaju kada je promet izvršen u decembru mesecu, a e-faktura izdata u januaru, obveznik PDV ima pravo da prethodni porez koristi u decembru, pod uslovom da je predmetnu e-fakturu prihvatio do isteka roka za podnošenje poreske prijave za decembar mesec.
Na primer, promet je izvršen 31. decembra 2022. godine, a e-faktura je izdata 5. januara 2023. godine. Obveznik PDV - primalac dobara ili usluga prihvatio je predmetnu e-fakturu pre isteka roka za podnošenje poreske prijave za decembar. S tim u vezi, ovaj obveznik PDV ima pravo da koristi prethodni porez po navedenom osnovu već prilikom podnošenja Obrasca POPDV za decembar 2022. godine.
U skladu sa računovodstvenim pravilima, a u cilju pravilnog sastavljanja finansijskih izveštaja i realnog iskazivanja poslovnog rezultata, kao i potraživanja i obaveza, po predmetnim e-fakturama prihode i rashode treba iskazati u godini u kojoj je nastao promet, dakle u 2022. godini, dok se za potraživanja i obaveze vrši razgraničenje između perioda u kom je nastao promet (2022.g.) i perioda u kom je izdata e-faktura (2023.g). PDV obračunat na izvršeni promet iskazuje se kao obaveza u periodu za koji se sastavlja poreska prijava PDV.
Primer:
Od strane obveznika PDV prihvaćena je e-faktura izdata 10. januara 2023. godine, za utrošenu električnu energiju u decembru 2022. godine u iznosu od 120.000 dinara, od čega se na PDV odnosi 20.000 dinara.
Knjiženje na dan 31.12.2022. godine
|
R. br. |
Konto |
OPIS |
Iznos |
||
|
duguje |
potražuje |
duguje |
potražuje |
||
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
|
1) |
513 |
|
Troškovi goriva i energije |
100.000 |
|
|
|
270 |
|
PDV u primljenim fakturama po opštoj stopi (osim plaćenih avansa) |
20.000 |
|
|
|
|
490 |
Unapred obračunati troškovi |
|
120.000 |
|
za usluge električne energije po e-fakturi izdatoj u januaru 2023. godine |
|||||
Knjiženje u 2023. godini
|
R. br. |
Konto |
OPIS |
Iznos |
||
|
duguje |
potražuje |
duguje |
potražuje |
||
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
|
1) |
490 |
|
Unapred obračunati troškovi |
120.000 |
|
|
|
|
435 |
Dobavljači u zemlji |
|
120.000 |
|
za primljenu e-fakturu i ukidanje razgraničenja |
|||||