Olakšice za zapošljavanje novozaposlenog lica | evidencija sa biroa NSZ

Pregled sadržaja:

Novozaposlena lica za koja se može koristiti olakšica
Ko se (ne)smatra povezanim licem sa poslodavcem?
Poslodavac koji (ne)može da koristi ovu olakšicu
Iznos olakšice na koju poslodavac ostvaruje pravo
Oznaka olakšice u poreskoj prijavi PPP-PD
Obaveza isplate neto iznosa zarade
Mogućnost korišćenja olakšice samo po jednom pravnom osnovu
Gubitak prava na olakšicu za novozaposleno lice
Smanjenje broja novozaposlenih
Smanjenje broja zaposlenih za koje se ne koristi olakšica
Primer gubitka prava na olakšicu zbog smanjenja broja zaposlenih
Način i postupak povraćaja olakšice - podnošenje i sadržaj zahteva za povraćaj
Dokazi koje je potrebno podneti uz zahtev za povraćaj
Primer obračuna zarade za novozaposlena lica
Računovodstveno evidentiranje troškova zarada i prava na povraćaj dela plaćenih poreza i doprinosa

Već više od deset godina, iz godine u godinu produžava se pravo na korišćenje olakšice za zapošljavanje lica koja su izvesni period pre zaposlenja bila u evidenciji Nacionalne službe za zapošljavanje (dalje: NSZ). Reč je o vrlo aktuelnoj olakšici koja predstavlja značajan vid podrške poslodavcima koji imaju potrebu za povećanjem broja zaposlenih, a koja je istovremeno jednostavna za primenu i korišćenje, i čijim korišćenjem poslodavci stiču pravo na povraćaj jednog dela plaćenih poreza i doprinosa.

Prema članu 21v Zakona o porezu na dohodak građana ("Sl. glasnik RS", br. 24/2001, 80/2002, 80/2002 - dr. zakon, 135/2004, 62/2006, 65/2006 - ispr., 31/2009, 44/2009, 18/2010, 50/2011, 91/2011 - odluka US, 7/2012 - usklađeni din. izn., 93/2012, 114/2012 - odluka US, 8/2013 - usklađeni din. izn., 47/2013, 48/2013 - ispr., 108/2013, 6/2014 - usklađeni din. izn., 57/2014, 68/2014 - dr. zakon, 5/2015 - usklađeni din. izn., 112/2015, 5/2016 - usklađeni din. izn., 7/2017 - usklađeni din. izn., 113/2017, 7/2018 - usklađeni din. izn., 95/2018, 4/2019 - usklađeni din. izn., 86/2019, 5/2020 - usklađeni din. izn., 153/2020, 156/2020 - usklađeni din. izn., 6/2021 - usklađeni din. izn., 44/2021, 118/2021, 132/2021 - usklađeni din. izn., 10/2022 - usklađeni din. izn., 138/2022, 144/2022 - usklađeni din. izn., 6/2023 - usklađeni din. izn., 92/2023, 116/2023 - usklađeni din. izn., 6/2024 - usklađeni din. izn., 94/2024, 101/2024 - usklađeni din. izn., 8/2025 - usklađeni din. izn. i 19/2025 - dalje: Zakon o porezu), i članu 45. Zakona o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje ("Sl. glasnik RS", br. 84/2004, 61/2005, 62/2006, 5/2009, 52/2011, 101/2011, 7/2012 - usklađeni din. izn., 8/2013 - usklađeni din. izn., 47/2013, 108/2013, 6/2014 - usklađeni din. izn., 57/2014, 68/2014 - dr. zakon, 5/2015 - usklađeni din. izn., 112/2015, 5/2016 - usklađeni din. izn., 7/2017 - usklađeni din. izn., 113/2017, 7/2018 - usklađeni din. izn., 95/2018, 4/2019 - usklađeni din. izn., 86/2019, 5/2020 - usklađeni din. izn., 153/2020, 6/2021 - usklađeni din. izn., 44/2021, 118/2021, 10/2022 - usklađeni din. izn., 138/2022, 6/2023 - usklađeni din. izn., 92/2023, 6/2024 - usklađeni din. izn., 94/2024 i 8/2025 - usklađeni din. izn. - dalje: Zakon o doprinosima),

propisano je da poslodavac - pravno lice, preduzetnik, preduzetnik paušalac ili preduzetnik poljoprivrednik, koji zaposli novo lice ima pravo na povraćaj dela plaćenog poreza i doprinosa na zaradu za novozaposleno lice, isplaćenu zaključno sa 31. decembrom 2025. godine.

Navedene odredbe upućuju da poslodavac koji zaposli najmanje jedno novo lice saglasno odredbama člana 21v Zakona o porezu i člana 45. Zakona o doprinosima, koje je prethodno bilo na evidenciji NSZ ostvaruje pravo na povraćaj dela plaćenih poreza i doprinosa za obavezno socijalno osiguranje po osnovu isplate zarade, a koja se prema odredbama Zakona o radu ("Sl. glasnik RS", br. 24/2005, 61/2005, 54/2009, 32/2013, 75/2014, 13/2017 - odluka US, 113/2017 i 95/2018 - autentično tumačenje) sastoji od zarade za obavljeni rad i vreme provedeno na radu, zarade po osnovu doprinosa zaposlenog poslovnom uspehu poslodavca - nagrade, bonusi i sl. i drugih primanja po osnovu radnog odnosa, ostvarene u skladu sa opštim aktom i ugovorom o radu tog novozaposlenog lica, isplaćene zaključno sa 31. decembrom 2025. godine. Navedenim zakonskim odredbama koje se odnose na olakšice za zapošljavanje novih lica, ne uređuje se visina zarade koju novozaposleno lice treba da ima, jer se to uređuje propisima iz oblasti radnopravnih odnosa (odredbama Zakona o radu, opštim aktom kod poslodavca, ugovorom o radu).
Odredbama Zakona o porezu i Zakona o doprinosima (dalje: odredbama oba zakona) propisana su pravila, odnosno uslovi koji moraju biti ispunjeni za korišćenje olakšice, kako od strane novozaposlenog lica tako i od strane poslodavca.
U nastavku teksta dajemo detaljnija pojašnjenja u vezi sa ovom olakšicom.

Novozaposlena lica za koja se može koristiti olakšica

Ko se smatra novozaposlenim licem za koje se može koristiti olakšica, propisano je stavom 2. u odredbama oba zakona, na sledeći način:

Novozaposlenim licem smatra se lice sa kojim je poslodavac zaključio ugovor o radu u skladu sa zakonom kojim se uređuju radni odnosi, koje je prijavio na obavezno socijalno osiguranje u Centralnom registru obaveznog socijalnog osiguranja i koje je pre zasnivanja radnog odnosa kod Nacionalne službe za zapošljavanje bilo bez prekida prijavljeno kao nezaposleno najmanje šest meseci, a lice koje se smatra pripravnikom najmanje tri meseca.

"Novozaposlenim licem smatra se lice sa kojim je poslodavac zaključio ugovor o radu u skladu sa zakonom kojim se uređuju radni odnosi, koje je prijavio na obavezno socijalno osiguranje u Centralnom registru obaveznog socijalnog osiguranja i koje je pre zasnivanja radnog odnosa kod Nacionalne službe za zapošljavanje bilo bez prekida prijavljeno kao nezaposleno najmanje šest meseci, a lice koje se smatra pripravnikom najmanje tri meseca."

Prema navedenoj odredbi, da bi se lice smatralo novozaposlenim potrebno je da kumulativno budu ispunjeni sledeći uslovi:

• Da je zaključen ugovor o radu (na neodređeno ili određeno vreme) između poslodavca i tog lica u skladu sa zakonom kojim se uređuju radni odnosi. Na ovaj način je mogućnost korišćenja olakšice svedena samo na lica sa kojima poslodavac zasniva radni odnos, bilo na neodređeno ili određeno vreme, bilo na puno ili nepuno radno vreme. To znači, da za lica koja rade po ugovorima van radnog odnosa (bez zasnivanja radnog odnosa), poslodavac nema pravo na korišćenje olakšice (npr. na osnovu ugovora o privremenim i povremenim poslovima, ugovora o delu, i dr.);

• Da je poslodavac lice prijavio na obavezno socijalno osiguranje u Centralnom registru obaveznog socijalnog osiguranja u zakonom propisanom roku. Podsećamo da je prema članu 35. Zakona o radu ("Sl. glasnik RS", br. 24/2005, 61/2005, 54/2009, 32/2013, 75/2014, 13/2017 - odluka US, 113/2017 i 95/2018 - autentično tumačenje), poslodavac dužan da na osnovu ugovora o radu ili drugog ugovora o obavljanju poslova zaključenog u skladu sa ovim zakonom podnese jedinstvenu prijavu na obavezno socijalno osiguranje u roku propisanom zakonom kojim se uređuje Centralni registar obaveznog socijalnog osiguranja, a najkasnije pre stupanja zaposlenog na rad;

• Da je lice pre zasnivanja radnog odnosa, kod NSZ bilo bez prekida prijavljeno kao nezaposleno najmanje šest meseci, a lice koje se smatra pripravnikom najmanje tri meseca. Ovde nije bitno da li je lice za vreme nezaposlenosti primalo naknadu kao nezaposleno lice, već je bitna činjenica da je lice bilo neprekidno na evidenciji najmanje šest meseci, odnosno ako se lice zapošljava kao pripravnik - tri meseca.
Pripravnikom se smatra lice koje prvi put zasniva radni odnos, za zanimanje za koje je to lice steklo određenu vrstu i stepen stručne spreme, i ako je to kao uslov za rad na određenim poslovima utvrđeno zakonom ili pravilnikom (član 47. Zakona o radu).

Ne smatra se novozaposlenim licem lice koje je pre zasnivanja radnog odnosa bilo zaposleno kod poslodavca koji je povezano lice sa poslodavcem kod koga zasniva radni odnos, odnosno kod poslodavca koji bi, da nije prestao da postoji, bio povezano lice sa poslodavcem kod koga novozaposleno lice zasniva radni odnos, nezavisno od toga da li je postojao prekid radnog odnosa.

Novozaposlenim licem kod poslodavca može se smatrati lice koje je ranije radilo kod tog istog poslodavca, zatim prekinulo radni odnos, pa se ponovo vraća kod istog poslodavca, a ispunjava sve opšte uslove za ostvarivanje olakšice. Prema odredbama oba zakona, nije zabranjeno da se novozaposlenim licem ne može smatrati lice koje je ranije radilo kod istog poslodavca sa kojim isti poslodavac ponovo zasniva radni odnos.

Prema mišljenju Ministarstva finansija od 16.9.2022. godine, novozaposlenim licem se smatra i lice koje je pre zasnivanja radnog odnosa bilo kod NSZ bez prekida prijavljeno kao nezaposleno najmanje šest meseci, a lice koje se smatra pripravnikom najmanje tri meseca, pri čemu okolnost da je to lice tokom navedenog perioda bilo radno angažovano kod drugog poslodavca po osnovu ugovora o delu nije od značaja za korišćenje poreske olakšice, ukoliko je to lice tokom tog perioda i dalje imalo (zadržalo) status nezaposlenog lica na evidenciji NSZ, saglasno propisima kojima se uređuje zapošljavanje i osiguranje za slučaj nezaposlenosti. U nastavku navodimo deo iz pomenutog mišljenja:

Iz mišljenja Ministarstva finansija, br. 011-00-490/2022-04 od 16.9.2022. godine:

.... Shodno tome, poslodavac koji zaključi ugovor o radu sa fizičkim licem koje je kod Nacionalne službe za zapošljavanje bilo bez prekida prijavljeno kao nezaposleno u propisanom periodu (najmanje šest, odnosno tri meseca), što se utvrđuje na osnovu podataka iz evidencije nezaposlenih koju vodi Nacionalna služba za zapošljavanje, odnosno uverenja koje izdaje u vezi sa tom evidencijom saglasno propisima kojima se uređuje zapošljavanje i osiguranje za slučaj nezaposlenosti, po našem mišljenju može da koristi poresku olakšicu za to novozaposleno lice saglasno članu 21v Zakona. Okolnost da je to lice tokom navedenog perioda bilo radno angažovano kod drugog poslodavca po osnovu ugovora o delu nije od značaja za korišćenje poreske olakšice ukoliko ono zadržava status nezaposlenog lica na evidenciji Nacionalne službe za zapošljavanje saglasno propisima kojima se uređuje zapošljavanje i osiguranje za slučaj nezaposlenosti.

Ko se (ne)smatra povezanim licem sa poslodavcem?

Prema članu 59. stav 2. Zakona o porezu na dobit pravnih lica ("Sl. glasnik RS", br. 25/2001, 80/2002, 80/2002 - dr. zakon, 43/2003, 84/2004, 18/2010, 101/2011, 119/2012, 47/2013, 108/2013, 68/2014 - dr. zakon, 142/2014, 91/2015 - autentično tumačenje, 112/2015, 113/2017, 95/2018, 86/2019, 153/2020, 118/2021 i 94/2024), licem povezanim sa poslodavcem smatra se ono fizičko ili pravno lice u čijim se odnosima sa obveznikom javlja mogućnost kontrole ili značajnijeg uticaja na poslovne odluke.

U slučaju posrednog ili neposrednog posedovanja najmanje 25% akcija ili udela smatra se da postoji mogućnost kontrole nad obveznikom (član 59. stav 3). Mogućnost značajnijeg uticaja na poslovne odluke postoji, pored slučaja predviđenog u stavu 3. ovog člana i kada lice posredno ili neposredno poseduje najmanje 25% glasova u obveznikovim organima upravljanja (član 59. stav 4).

SAZNAJTE: Prijava i odjava radnog vremena zaposlenih elektronskim putem

Licem povezanim sa obveznikom smatra se i ono pravno lice u kome, kao i kod obveznika, ista fizička ili pravna lica neposredno ili posredno učestvuju u upravljanju, kontroli ili kapitalu, na način predviđen u st. 3. i 4. ovog člana.
Licima povezanim sa obveznikom smatraju se bračni ili vanbračni drug, potomci, usvojenici i potomci usvojenika, roditelji, usvojioci, braća i sestre i njihovi potomci, dedovi i babe i njihovi potomci, kao i braća i sestre i roditelji bračnog ili vanbračnog druga, lice koje je sa obveznikom povezano na način predviđen u st. 3. i 4. ovog člana.

Izuzetno od st. 2. do 6. ovog člana, licem povezanim sa obveznikom smatra se i svako nerezidentno pravno lice iz jurisdikcije sa preferencijalnim poreskim sistemom.
Po pitanju ko se smatra povezanim licem sa poslodavcem, Ministarstvo finansija je dalo mišljenje br. 430-00-77/2015-04 od 18.3.2016. godine, čiji deo koji se odnosi na povezana lica i korišćenje olakšice navodimo u nastavku:

Iz mišljenja Ministarstva finansija br. 430-00-77/2015-04 od 18.3.2016. godine:
"U predmetnom slučaju na postavljeno pitanje, fizičko lice - novozaposleni je pre zasnivanja radnog odnosa na neodređeno vreme kod poslodavca "T...MKM" d.o.o. (pre 12.5.2015. godine), bio u radnom odnosu kod poslodavca "T..." OD (čiji je bio član i vlasnik sa 50% udela) koji je 10.11.2014. godine izbrisan iz registra kod APR-a. Imajući u vidu odredbu člana 21v stav 3. Zakona koja je u primeni od 1.7.2014. godine, "T..." OD da nije prestao da postoji (10.11.2014. godine, u kome je navedeno fizičko lice bilo član sa udelom od 50% i zaposleni) bio bi povezano lice sa poslodavcem "T...MKM" d.o.o. kod koga obo lice zasniva radni odnos. S obzirom da je navedeno fizičko lice sa 100% udela član i vlasnik društva "T...MKM" d.o.o. (sa kojim je zasnovao radni odnos 12.5.2015. godine) a bilo je zaposleni i vlasnik i član sa 50% udela u "T..." OD (koje bi da nije prestalo da postoji saglasno navedenim okolnostima bilo povezano lice), u predmetnom slučaju nisu ispunjeni uslovi da se lice koje zasniva radni odnos kod poslodavca "T...MKM" d.o.o. smatra novozaposlenim licem po osnovu čijeg zasnivanja radnog odnosa poslodavac može da koristi poresku olakšicu.

Okolnost da je postojao prekid radnog odnosa u periodu od prestanka radnog odnosa kod poslodavca "T..." OD i zasnivanja radnog odnosa kod poslodavca "T...MKM" d.o.o. nije od značaja za ostvarivanje prava na poresku olakšicu.

Licem povezanim sa obveznikom, u smislu člana 59. stav 1. Zakona o porezu na dobit pravnih lica ("Sl. glasnik RS", br. 25/2001, 80/2002, 80/2002 - dr. zakon, 43/2003, 84/2004, 18/2010, 101/2011, 119/2012, 47/2013, 108/2013, 68/2014 - dr. zakon, 142/2014, 91/2015 - autentično tumačenje i 112/2015), smatra se ono fizičko ili pravno lice u čijim se odnosima sa obveznikom javlja mogućnost kontrole ili značajnijeg uticaja na poslovne odluke. Smatra se da postoji mogućnost kontrole nad obveznikom u slučaju posrednog ili neposrednog posedovanja najmanje 25% akcija ili udela, odnosno kada lice posredno ili neposredno poseduje najmanje 25% glasova u obveznikovim organima upravljanja (stav 3. i 4. tog člana zakona). Licem povezanim sa obveznikom smatra se i ono pravno lice u kome, kao i kod obveznika, ista fizička ili pravna lica neposredno ili posredno učestvuju u upravljanju, kontroli ili kapitalu, na način predviđen u st. 3. i 4. ovog člana (stav 5. član 59. Zakona o porezu na dobit pravnih lica).

Licima povezanim sa obveznikom smatraju se bračni ili vanbračni drug, potomci, usvojenici i potomci usvojenika, roditelji, usvojioci, braća i sestre i njihovi potomci, dedovi i babe i njihovi potomci, kao i braća i sestre i roditelji bračnog ili vanbračnog druga, lica koje je sa obveznikom povezano na način predviđen u st. 3. i 4. ovog člana (stav 6. član 59. Zakona o porezu na dobit pravnih lica). Izuzetno od st. 2. do 6. tog člana, licem povezanim sa obveznikom smatra se i svako nerezidentno pravno lice iz jurisdikcije sa preferencijalnim poreskim sistemom (stav 7. član 59. Zakona o porezu na dobit pravnih lica).

Imajući u vidu da se novozaposlenim licem iz člana 21v Zakona ne smatra lice koje je pre zasnivanja radnog odnosa bilo zaposleno kod poslodavca koji bi, da nije prestao da postoji, bio povezano lice sa poslodavcem kod koga novozaposleno lice zasniva radni odnos, nezavisno od toga da li je postojao prekid radnog odnosa, smatramo da u navedenom slučaju nema osnova za korišćenje olakšice po osnovu zasnivanja radnog odnosa sa novozaposlenim licem."

Ko su povezana lica sa preduzetnikom? Član 36. Zakona o porezu propisuje da se "licima povezanim sa preduzetnikom, pored fizičkih i pravnih lica koja imaju to svojstvo prema odgovarajućim odredbama zakona koji uređuje porez na dobit pravnih lica, smatraju i:

1) članovi porodice obveznika;
2) braća i sestre obveznika;
3) roditelji bračnog druga i pastorci."

U konkretnom slučaju, ovo bi značilo sledeće: ako je lice radilo kod preduzetnika A, a zatim zasniva radni odnos kod preduzetnika B koji je član porodice preduzetnika A, neće se smatrati novozaposlenim kod preduzetnika B nezavisno od toga da li je postojao prekid radnog odnosa ili ne.

Poslodavac koji (ne)može da koristi ovu olakšicu

Odredbama oba zakona propisano je da olakšicu može da koristi poslodavac koji je:

pravno lice,
preduzetnik,
preduzetnik paušalac ili
preduzetnik poljoprivrednik.

Jedan od uslova je da poslodavac zasnivanjem radnog odnosa sa novim licem povećava broj zaposlenih kod poslodavca u odnosu na broj zaposlenih na dan 31. marta 2014. godine.
Pravo da koristi olakšicu ima i poslodavac koji je započeo obavljanje delatnosti posle 31. marta 2014. godine (stav 5. prema odredbama oba zakona). To praktično znači da novoosnovani poslodavac za svakog zaposlenog koji ispunjava uslove da se može smatrati novozaposlenim licem, ima pravo da koristi poresku olakšicu od datuma zasnivanja radnog odnosa sa tim licem. Prema instrukcijama Poreske uprave, u slučaju novoosnovanih poslodavaca, posmatra se broj zaposlenih na dan osnivanja poslodavca.

S druge strane, odredbama oba zakona jasno je navedeno koji poslodavci ne mogu da ostvare pravo na olakšicu. To su:

Državni organi i organizacije,
Zaštitnik građana,
Poverenik za zaštitu ravnopravnosti,
Državna revizorska institucija,
Državna revizorska institucija,
Poverenik za informacije od javnog značaja i zaštitu podataka o ličnosti,
Agencija za borbu protiv korupcije,
Republička komisija za zaštitu prava u postupcima javnih nabavki,
Komisija za zaštitu konkurencije,
Komisija za hartije od vrednosti,
Fiskalni savet,
Republička radiodifuzna agencija,
Agencija za energetiku Republike Srbije i druge javne agencije, javna preduzeća, javne službe i drugi direktni ili indirektni budžetski korisnici, odnosno korisnici javnih sredstava.

Iz mišljenja Ministarstva finansija, br. 011-00-142/2016-04 od 21.9.2016. godine
"... Pravne forme privrednog društva, saglasno odredbama člana 8. Zakona o privrednim društvima ("Sl. glasnik RS", br. 36/2011, 99/2011, 83/2014 - dr. zakon i 5/2015) su:

1) ortačko društvo;
2) komanditno društvo;
3) društvo s ograničenom odgovornošću;
4) akcionarsko društvo.

Odredbom člana 92. stav 1. Zakona o privrednim društvima propisano je da preduzetnik može doneti odluku o nastavku obavljanja delatnosti u formi privrednog društva, pri čemu se shodno primenjuju odredbe ovog zakona o osnivanju date forme društva. Na osnovu odluke iz stava 1. tog člana zakona vrši se istovremeno brisanje preduzetnika iz registra privrednih subjekata i registracija osnivanja privrednog društva koje preuzima sva prava i obaveze preduzetnika nastale iz poslovanja do trenutka osnivanja tog privrednog društva (član 92. stav 3. Zakona o privrednim društvima).

Saglasno odredbama člana 478. st. 1. i 2. Zakona o privrednim društvima, promenom pravne forme društvo prelazi iz jedne pravne forme u drugu pravnu formu u skladu sa ovim zakonom, a promena pravne forme društva ne utiče na pravni subjektivitet tog društva. Na promenu pravne forme društva primenjuju se shodno odredbe ovog zakona o osnivanju date forme društva, ako ovim zakonom nije drugačije određeno (stav 3. tog člana zakona).

Saglasno navedenim odredbama, kada se vrši brisanje preduzetnika iz registra privrednih subjekata, poslodavac (preduzetnik) gubi pravo na oslobađanje od plaćanja dela poreza na dohodak građana i doprinosa za obavezno socijalno osiguranje koje bi inače platio da nije koristio olakšicu za slučaj zasnivanja radnog odnosa sa novozaposlenim licima.

Međutim, u slučaju promene pravne forme privrednog društva, s obzirom da saglasno Zakonu o privrednim društvima promena pravne forme društva ne utiče na pravni subjektivitet tog društva, smatramo da poslodavac (privredno društvo) ima pravo da nastavi korišćenje oslobađanje od plaćanja dela poreza na dohodak građana i doprinosa za socijalno osiguranje koje je koristio pre promene pravne forme privrednog društva."

Iz navedenog mišljenja može se zaključiti da je stav nadležnog ministarstva da se mogu razlikovati dve situacije:

• situacija u kojoj dolazi do promene pravne forme privrednog društva - privredno društvo (kao poslodavac) nastavlja da koristi olakšicu koju je koristilo i pre promene pravne forme, s obzirom da promena pravne forme nije uticala na pravni subjektivitet privrednog društva;

• situacija u kojoj preduzetnik donosi odluku o nastavku obavljanja delatnosti u formi privrednog društva, kada se vrši istovremeno brisanje preduzetnika iz registra privrednih subjekata i registracija osnivanja privrednog društva - preduzetnik (kao poslodavac) gubi pravo da koristi olakšicu. To znači da, ako je preduzetnik kao poslodavac izgubio pravo da koristi olakšicu, to pravo ne može ni preneti na novog poslodavca - novoosnovano privredno društvo.

U vezi sa situacijom u kojoj je preduzetnik doneo odluku da nastavi da obavlja delatnost u formi privrednog društva, Ministarstvo finansija se izjasnilo i u Mišljenju br. 011-00-342/2021-04 od 16.4.2021. godine, čiji deo takođe citiramo u nastavku.

Iz mišljenja Ministarstva finansija, br. 011-00-342/2021-04 od 16.4.2021. godine
...Preduzetnik koji je doneo odluku o nastavku obavljanja delatnosti u formi privrednog društva, usled čega je brisan iz registra privrednih subjekata, prestaje da postoji kao privredni subjekt i svim zaposlenima kod njega prestaje radni odnos...

Na osnovu prethodno citiranih mišljenja možemo zaključiti da je stav nadležnog ministarstva da, ukoliko preduzetnik donese odluku o nastavku obavljanja delatnosti u formi privrednog društva, zaposlenima kod preduzetnika prestaje radni odnos. Praktično, novoosnovano privredno društvo može se javiti samo u ulozi novog poslodavca i u odnosu na novozaposlena lica u momentu zaključenja ceniti da li je ispunjen uslov za korišćenje olakšice ili ne (da li su lica bila na evidenciji NSZ, da li su bili zaposleni kod povezanog pravnog lica i drugo).

Iznos olakšice na koju poslodavac ostvaruje pravo

U odredbama oba zakona na identičan način je propisan obim ostvarivanja prava na olakšice po osnovu dela poreza i dela doprinosa za obavezno socijalno osiguranje na teret zaposlenog i na teret poslodavca na zarade novozaposlenih lica.

U tom smislu, poslodavac ima pravo na povraćaj plaćenog poreza i doprinosa (na teret zaposlenog i na teret poslodavca), i to:

1) 65% ako je zasnovao radni odnos sa najmanje jednim, a najviše sa devet novozaposlenih lica;

2) 70% ako je zasnovao radni odnos sa najmanje 10, a najviše sa 99 novozaposlenih lica;

3) 75% ako je zasnovao radni odnos sa najmanje 100 novozaposlenih lica.

U skladu sa navedenim obimom prava, treba imati u vidu da zbir iznosa plaćenih poreza i doprinosa za koji poslodavac ima pravo na povraćaj i iznosa plaćenih obaveza za koji poslodavac nema pravo na povraćaj, predstavlja ukupan iznos obračunatih i plaćenih obaveza poreza i doprinosa po osnovu zarade za novozaposleno lice. Povraćaj plaćenog poreza iz stava 6. ovog člana vrši se u skladu sa zakonom kojim se uređuju poreski postupak i poreska administracija, u roku od 15 dana od dana podnošenja zahteva za povraćaj nadležnom poreskom organu (stav 7. oba zakona).

Oznaka olakšice u poreskoj prijavi PPP-PD

Poreska prijava za porez po odbitku PPP-PD se podnosi za isplatu neto zarade. Prema članu 101. Zakona o porezu, propisano je da porez po odbitku iz člana 99. ovog zakona, za svakog obveznika i za svaki pojedinačno isplaćeni prihod, isplatilac obračunava, obustavlja i uplaćuje na propisani jedinstveni uplatni račun u momentu isplate prihoda, u skladu sa propisima koji važe na dan isplate prihoda, osim ako ovim zakonom nije drugačije propisano.
Pre isplate neto zarade novozaposlenim licima, poslodavac je u obavezi da podnese poresku prijavu PPP-PD u kojoj iskazuje posebno podatke samo za novozaposlena lica za koja će tražiti povraćaj i navodi posebnu oznaku za olakšicu na koju ostvaruje pravo. U toj prijavi poslodavac prikazuje iznos poreza i doprinosa obračunatih prema opštim pravilima koja se inače primenjuju za obračun zarada za ostale zaposlene za koje se ne koristi olakšica i plaća celokupan iznos istih, a potom ima pravo da zahteva povraćaj plaćenih poreza i doprinosa u propisanom procentu.
U Pravilniku o poreskoj prijavi za porez po odbitku ("Sl. glasnik RS", br. 74/2013, 118/2013, 66/2014, 71/2014 - ispr., 14/2016, 21/2017, 20/2018, 104/2018, 96/2019 i 132/2021), propisane su tri vrste oznaka za ovu olakšicu za isplatu zarada i naknada zarada koje se isplaćuju na teret poslodavca. U zavisnosti od visine prava na povraćaj, predviđene su sledeće oznake olakšica:

- za povraćaj 65% plaćenih poreza i doprinosa oznaka olakšice je 08 (na primer: 1 01 101 08 0; 1 01 102 08 0; 1 01 201 (202, 203) 08 0 itd)

- za povraćaj 70% plaćenih poreza i doprinosa oznaka olakšice je 09 (na primer: 1 01 101 09 0; 1 01 102 09 0; 1 01 201 (202, 203) 09 0 itd)

- za povraćaj 75% plaćenih poreza i doprinosa oznaka olakšice je 10 (na primer: 1 01 101 10 0; 1 01 102 10 0; 1 01 201 (202,203) 10 0 itd).

Za naknadu zarade koja se isplaćuje na teret Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje poslodavac ne može da ostvari olakšicu, jer u tom slučaju poslodavac nema trošak zarade i tada se naknada zarade isplaćuje na teret sredstava drugog isplatioca.

Obaveza isplate neto iznosa zarade

Pod zaradom, prema članu 105. stav 2. Zakona o radu, smatra se zarada koja sadrži porez i doprinose koji se plaćaju iz zarade. To znači da zaradu čini zbir iznosa koji se isplaćuje direktno zaposlenom i iznosa poreza i doprinosa koji se iz te zarade plaćaju na propisane račune Poreske uprave.

Prema članu 110. Zakona o radu, zarada se isplaćuje u rokovima utvrđenim opštim aktom i ugovorom o radu, najmanje jedanput mesečno, a najkasnije do kraja tekućeg meseca za prethodni mesec.

Kada je reč o obavezi plaćanja doprinosa za zaposlene, pravilo je da poslodavac ima obavezu da doprinose obračuna i uplati istovremeno sa isplatom zarade, razlike zarade ili ugovorene naknade za privremene i povremene poslove, po propisima koji važe u momentu isplate tih primanja.

Međutim, izuzetak od navedenog pravila je slučaj kada poslodavac ne isplati zaradu zaposlenom do poslednjeg dana u mesecu za prethodni mesec, i taj izuzetak je uređen odredbom člana 51. stav 3. Zakona o doprinosima, kojom je propisano da, ako poslodavac ne isplati zaradu do poslednjeg dana u tekućem mesecu za prethodni mesec, dužan je da najkasnije do tog roka, obračuna i uplati doprinose za prethodni mesec na najnižu mesečnu osnovicu doprinosa iz člana 37. ovog zakona.

Prema navedenom, ako poslodavac ne isplati zaradu novozaposlenom licu do poslednjeg dana u tekućem mesecu (na primer do 30. aprila za prethodni mesec - mart), dužan je da najkasnije do tog roka obračuna i uplati doprinose za prethodni mesec na najnižu mesečnu osnovicu doprinosa i to sa ŠVP 109 00 0, po osnovu koje nema pravo na povraćaj dela plaćenih doprinosa, jer tada nije isplaćena zarada po osnovu koje bi imao pravo na pomenuti povraćaj.
U skladu sa prethodnim, samo prilikom isplate zarade i plaćenih doprinosa na iznos bruto zarade, poslodavac može da ostvari pravo na povraćaj plaćenih poreza i doprinosa.

Ukoliko je za zaradu za mart mesec poslodavac platio porez i doprinose u aprilu, a neto iznos isplatio posle toga u maju mesecu (posle datuma navedenog u PPP-PD prijavi u polje 1.4 - datum plaćanja), poslodavac u tom slučaju ne može da ostvari pravo na povraćaj plaćenih poreza i doprinosa.

Poslodavac je takvim postupanjem prekršio odredbe oba zakona sa više aspekata, jer je kao prvo podneo poresku prijavu za prihod koji nije isplatio (i pitanje je kada će isplatiti). Zatim je za tako podnetu prijavu podneo zahtev za povraćaj doprinosa za zaradu koju nije isplatio. Sledeće što želimo da ukažemo jeste da poslodavac u ovom slučaju nije platio ni doprinose na način kako je trebalo u slučaju kada nije isplaćen neto iznos, sa oznakom vrste prihoda koja je propisana za taj slučaj i koja isključuje pravo na povraćaj plaćenih doprinosa. Posebno napominjemo da je odredbama oba zakona propisano da se pravo na povraćaj ostvaruje pri isplati zarade, što podrazumeva plaćanje poreza i doprinosa i isplatu neto iznosa, pa ako su plaćeni porez i doprinosi, a nije isplaćen neto iznos zarade, poslodavac nema pravo na povraćaj plaćenih poreza i doprinosa i u tom slučaju zahtev na povraćaj će biti osporen u postupku poreske kontrole.
Napominjemo da ova olakšica podleže poreskoj kontroli, i svaki podneti zahtev za povraćaj plaćenih poreza i doprinosa podleže proveri ispunjenosti uslova od strane Poreske uprave.

Mogućnost korišćenja olakšice samo po jednom pravnom osnovu

Poslodavac koji za određeno lice koristi bilo koju vrstu podsticaja u skladu sa odgovarajućim propisom, osim u skladu sa Zakonom o porezu i Zakonom o doprinosima koje se odnose na istu vrstu olakšice po osnovu zasnivanja radnog odnosa sa tim licem, nema pravo da za to lice ostvari poresku olakšicu iz ovog člana (stav 7. u oba zakona).

Na ovaj način zakonodavac je želeo da spreči ostvarivanje više olakšica za istog zaposlenog po različitim pravnim osnovima u isto vreme (stav 8. u oba zakona).

Gubitak prava na olakšicu za novozaposleno lice

Polazeći od zakonske odredbe, poslodavac može da koristi olakšicu za novozaposleno lice samo u slučaju ako se zapošljavanjem tog novozaposlenog lica povećava broj zaposlenih koji je bio kod poslodavca na dan 31. mart 2014. godine. To praktično znači da je za korišćenje olakšice bitan broj zaposlenih koji je bio kod poslodavca na dan 31. mart 2014. godine, pa ukoliko dođe do smanjenja ovog broja zaposlenih gubi se i pravo na korišćenje olakšice. U vezi sa gubitkom prava na olakšicu, u nastavku dajemo objašnjenje za nekoliko slučajeva.

Smanjenje broja novozaposlenih

U slučaju da se u toku korišćenja olakšice kod poslodavca smanji broj novozaposlenih lica za koje se koristi olakšica, poslodavac će tada koristiti olakšicu samo za one novozaposlene koji su i dalje u radnom odnosu kod njega i kojima isplaćuje zaradu. Drugim rečima, smanjenje broja novozaposlenih utiče samo na obim korišćenja olakšice, s obzirom na to da se ona koristi samo za ona novozaposlena lica koja su u radnom odnosu, kojima poslodavac isplaćuje zaradu i sa kojima je povećan broj zaposlenih u odnosu na dan 31. mart 2014. godine.

Smanjenje broja zaposlenih za koje se ne koristi olakšica

U drugom slučaju, ako poslodavac u toku korišćenja olakšice za novozaposlene smanji broj zaposlenih koji je imao na dan 31. mart 2014. godine (dakle smanji broj zaposlenih za koje ne koristi olakšicu), npr. za jednog zaposlenog, gubi pravo na dalje korišćenje olakšice za jednog novozaposlenog i to, po pravilu, za onog novozaposlenog sa kojim je prvo zasnovao radni odnos i za koga je koristio olakšicu.

Primer gubitka prava na olakšicu zbog smanjenja broja zaposlenih

Primer 1: Ukoliko je poslodavac na dan 31. marta 2014. godine imao pet zaposlenih, pa je sukcesivnim zapošljavanjem zasnovao radni odnos prvo sa jednim novozaposlenim, a kasnije još sa tri, te za sva četiri novozaposlena lica koristi olakšicu (5 + 4), a nakon toga, npr. 31.3.2025. godine, prestane radni odnos jednom zaposlenom koji je bio u radnom odnosu kod poslodavca na dan 31. marta 2014. godine, poslodavac gubi pravo na olakšicu za jednog novozaposlenog, kako je napred navedeno.
U ovom slučaju poslodavcu ostaje pravo da koristi olakšicu samo za tri novozaposlena, što je broj novozaposlenih koji se dobije kada se od ukupnog broja zaposlenih po prestanku radnog odnosa onom jednom koji je bio u radnom odnosu na dan 31. marta 2014. godine, oduzme broj zaposlenih koji je bio kod poslodavca na dan 31. marta 2014. godine (9 – 1 – 5 = 3).

Primer 2: Poslodavac je sa novozaposlenim licima imao ukupno devet zaposlenih (pet na dan 31. marta 2014. godine plus četiri novozaposlena posle tog datuma). Prestankom radnog odnosa jednom zaposlenom ostalo je ukupno osam zaposlenih. Kada se od ovog ukupnog broja zaposlenih oduzme pet zaposlenih (to je broj zaposlenih za koje poslodavac ne može da koristi olakšicu) koji su bili u radnom odnosu na dan 31. marta 2014. godine ostaju tri novozaposlena za koje poslodavac ima pravo da koristi olakšicu, jer olakšica može da se koristi za onoliko novozaposlenih za koliko je povećan broj zaposlenih u odnosu na dan 31. marta 2014. godine.

Pored navedenog, postavlja se pitanje sa kojim mesecom poslodavac gubi olakšicu za jednog novozaposlenog, zbog smanjenja broja zaposlenih koji su bili u radnom odnosu na dan 31. marta 2014. godine, kada se zna da je tom zaposlenom prestao radni odnos 31. marta 2025. godine.
Odgovor na ovo pitanje zavisi od toga u kom momentu poslodavac isplaćuje zaradu zaposlenom za koga gubi pravo na olakšicu. Pretpostavimo, da je uobičajeno da poslodavac isplaćuje zaradu zaposlenima do 15. u toku tekućeg meseca za prethodni. Za ostvarivanje prava na povraćaj dela poreza i doprinosa po osnovu olakšice, relevantan je datum podnošenja Pojedinačna poreska prijava o obračunatim porezima i doprinosima (dalje: PPP-PD) i koliko je na taj dan bilo zaposlenih kod poslodavca u odnosu na dan 31. mart 2014. godine. Logično je da ovaj poslodavac za jednog novozaposlenog gubi olakšicu počev od aprila meseca, pošto jedan zaposleni nije više u radnom odnosu od 1. aprila. Međutim, ako poslodavac isplati zaradu zaposlenima za mesec mart npr. 10. aprila, kada je u radnom odnosu jedan zaposleni manje, nema pravo na olakšicu za mesec mart za četiri novozaposlena već samo za tri, jer broj zaposlenih na dan plaćanja poreza po odbitku po prijavi PPP-PD za koju se podnosi zahtev za povraćaj, u odnosu na broj zaposlenih na datum 31. mart 2014. godine, nije više povećan za četiri novozaposlena već samo za tri.

Ovaj poslodavac bi mogao da ostvari pravo na olakšicu za mesec mart za četiri novozaposlena samo ako bi zaradu isplatio poslednjeg dana u martu dok nije bio smanjen broj zaposlenih. Po ovom pitanju postoji identično mišljenje Ministarstva finansija, br. 413-00-178/2015-04 od 29.12.2015. godine, gde se navodi, citiramo deo mišljenja:

Iz mišljenja Ministarstva finansija, br. 413-00-178/2015-04 od 29.12.2015. godine:
Za ostvarivanje prava na povraćaj dela plaćenih poreza i doprinosa u slučaju kada poslodavac isplati zaradu za određeni mesec (i plati porez i doprinose po osnovu te zarade) po isteku tog meseca, posmatra se broj zaposlenih (kao zbir broja zaposlenih na dan 31.3.2014. godine i broja novozaposlenih) koje je poslodavac imao u mesecu u kome je isplatio zaradu i platio porez i doprinose. S obzirom da je isplata zarade i plaćanje poreza i doprinosa preduslov za povraćaj dela plaćenih poreza i doprinosa za novozaposlene kojima je poslodavac isplatio zaradu, okolnosti (broj zaposlenih, odnosno novozaposlenih, isplata zarade, plaćanje poreza i doprinosa) koje su relevantne za ostvarivanja prava na olakšicu (povraćaj dela plaćenih poreza i doprinosa), kao uslov za njeno ostvarivanje moraju da budu ispunjene u momentu (mesecu) u kome je isplaćena zarada i plaćeni porez i doprinosi.

Način i postupak povraćaja olakšice - podnošenje i sadržaj zahteva za povraćaj

Postupak i način podnošenja zahteva za povraćaj sredstava ostvarenih na ime olakšica za zarade za novozaposlena lica detaljnije je propisan odredbama:

• Pravilnika o poreskoj prijavi za porez po odbitku ("Sl. glasnik RS", br. 74/2013, 118/2013, 66/2014, 71/2014 - ispr., 14/2016, 21/2017, 20/2018, 104/2018, 96/2019 i 132/2021 - dalje: Pravilnik) i

• Pravilnika o obrascu zahteva za povraćaj plaćenih poreza i doprinosa po osnovu olakšica za zapošljavanje ("Sl. glasnik RS", br. 3/2020 - dalje: Pravilnik o obrascu), koji se primenjuje od 1. marta 2020. godine.

U prvopomenutom Pravilniku, u članu 3. se navodi da se pojedinačna poreska prijava o obračunatim porezima i doprinosima (PPP-PD) podnosi pre svake isplate prihoda na koji se obračunava i plaća porez po odbitku, kao i pre svakog plaćanja doprinosa za obavezno socijalno osiguranje kada se ti doprinosi plaćaju bez isplate zarade. Ovim članom su definisane i ostale ne manje bitne specifičnosti i načini podnošenja prijave. Međutim, od 1. januara 2020. godine ovom članu dodata su poslednja dva stava koja navodimo u celosti jer smatramo da su od značaja za ostvarivanje prava na olakšicu:

"Podnosilac poreske prijave koji kao poslodavac koristi olakšice za zapošljavanje novih lica saglasno zakonu kojim se uređuje porez na dohodak građana i zakonu kojim se uređuju doprinosi za obavezno socijalno osiguranje, podnosi pojedinačne poreske prijave tako što u jednoj prijavi iskazuje podatke samo za lica za koja koristi jednu istu vrstu olakšice.
Podnosilac poreske prijave iz stava 8. ovog člana podnosi onoliko posebnih pojedinačnih poreskih prijava koliko istovrsnih olakšica saglasno zakonima iz stava 8. ovog člana koristi, a za lica za koja ne koristi olakšice podnosi posebnu pojedinačnu poresku prijavu."

Iz navedenih stavova se jasno zaključuje da je Pravilnikom propisano da se podaci o zaradama za koje se ostvaruju prava na olakšice podnose isključivo na posebnim pojedinačnim poreskim prijavama. Nakon što podnese poresku prijavu za zaradu (PPP-PD), plati iznos obračunatog poreza i doprinosa i isplati neto zaradu novozaposlenom licu do datuma koji je naveden kao datum plaćanja u poreskoj prijavi, poslodavac stiče uslov da podnese zahtev za povraćaj dela plaćenih poreza i doprinosa. U članu 21v stav 8. Zakona o porezu, odnosno u članu 45. stav 10. Zakona o doprinosima, navedeno je da se zahtev za povraćaj na ime ostvarenih olakšica za povraćaj dela plaćenog poreza i doprinosa po osnovu zarade novozaposlenih lica, za koja poslodavac ostvaruje pravo na povraćaj u procentu od 65% do 75%, podnosi na propisanom obrascu čiji sadržaj propisuje nadležni Ministar.

Stupanjem na snagu Pravilnika o obrascu, počev od 1. marta 2020. godine zahtev za povraćaj plaćenih poreza i doprinosa za obavezno socijalno osiguranje po osnovu zarada novozaposlenih lica za koje poslodavac koristi navedene olakšice podnosi se na Obrascu PPD - Zahtev za povraćaj plaćenih poreza i doprinosa po osnovu zarada novozaposlenih lica. Prema odredbama člana 2. Pravilnika o obrascu, Obrazac PPD podnosi se isključivo u elektronskom obliku, na portalu Poreske uprave na sličan način kako se podnosi i poreska prijava PPP-PD. Pravilnikom o obrascu je detaljno propisan sadržaj samog zahteva i način popunjavanja svih relevantnih delova i polja. Sâm obrazac PPD sastoji se iz šest delova, i to:

Podaci o zahtevu;
Podaci o poslodavcu/isplatiocu prihoda;
Podaci za povraćaj;
Podaci o novozaposlenima;
Napomena;
Prilog.

U prvom i drugom delu zahteva navode se opšti podaci o vrsti zahteva i podnosiocu zahteva, dok se u ostalim delovima navode podaci koji su od značaja za povraćaj dela poreza i doprinosa za novozaposlena lica.

U trećem delu zahteva, Podaci za povraćaj, popunjavaju se podaci koji su od značaja za korišćenje navedenih olakšica i podaci za povraćaj, i to na sledeći način: • U polje pod rednim brojem 3.1 (broj prijave po kojoj je izvršeno plaćanje poreza i doprinosa) unosi se broj poreske prijave sa Obrasca PPP-PD koja je podneta za poreski period za koji se traži povraćaj plaćenih poreza i doprinosa po osnovu zarada novozaposlenih lica za koje poslodavac koristi olakšice za zapošljavanje po odredbama oba zakona.

• U polje pod rednim brojem 3.2 (BOP prijave po kojoj je izvršeno plaćanje poreza i doprinosa) unosi se broj odobrenja za plaćanje ukupnog iznosa obaveza po osnovu podnete poreske prijave na Obrascu PPP-PD

• U polje pod rednim brojem 3.3 (obračunski period) unosi se obračunski period za koji se podnosi Obrazac PPD

• U polje pod rednim brojem 3.4 (ukupan iznos plaćenih poreza i doprinosa po prijavi) unosi se iznos o ukupno plaćenim porezima i doprinosima iz prijave pod rednim brojem 3.1

• U polje pod rednim brojem 3.5 (datum plaćanja poreza i doprinosa) unosi se dan, mesec i godina plaćanja poreza i doprinosa za koje se traži povraćaj

• U polje pod rednim brojem 3.6 (iznos za povraćaj) unosi se ukupan iznos za povraćaj poreza i doprinosa za novozaposlena lica iz prijave pod rednim brojem 3.1, obračunat prema odredbama oba zakona

• U polje pod rednim brojem 3.7 (broj računa za uplatu iznosa za povraćaj) unosi se broj tekućeg računa poslodavca na koji treba da se izvrši povraćaj plaćenih poreza i doprinosa.

U četvrtom delu zahteva, Podaci o novozaposlenima, unosi se podatak za svako novozaposleno lice, i to:

• U polje pod rednim brojem 4.1 (redni broj) unosi se podatak o rednom broju lica
• U polje pod rednim brojem 4.2 (podatak za identifikaciju lica) unosi se jedinstveni matični broj građana, odnosno broj pasoša lica
• U polje pod rednim brojem 4.3 unosi se prezime lica
• U polje pod rednim brojem 4.4 unosi se ime lica.

U peti deo se unose napomene podnosioca zahteva, dok se u šestom delu unosi pojedinačno, pod određenim rednim brojem naziv, oznaka ili drugi identifikator priloga koji se dostavlja uz zahtev i koji se prilažu u pdf, jpg ili drugom formatu.

se unose napomene podnosioca zahteva, dok se u šestom delu unosi pojedinačno, pod određenim rednim brojem naziv, oznaka ili drugi identifikator priloga koji se dostavlja uz zahtev i koji se prilažu u pdf, jpg ili drugom formatu.

Na osnovu navedenog, zaključuje se da su pri podnošenju zahteva za povraćaj sredstava, za kontrolu i obradu u samoj Poreskoj upravi, vrlo bitni podaci popunjeni u trećem delu a koji bi trebali da budu uneti na osnovu podnete poreske prijave, te da bi zahtev za povraćaj u tom delu trebao da ima identičan sadržaj navedenih podataka kao što su podaci navedeni u poreskoj prijavi PPP-PD na osnovu koje se zahteva povraćaj. Na ovaj način je izvršeno usaglašavanje procesa elektronskog podnošenja prijave i zahteva od strane korisnika sa jedne strane i sa druge strane elektronske obrade odobravanja zahteva od strane same Poreske uprave.

Dokazi koje je potrebno podneti uz zahtev za povraćaj

Uz zahtev za povraćaj je potrebno dostaviti i sledeće dokaze:

uverenje Centralnog registra za obavezno socijalno osiguranje o broju zaposlenih kod poslodavca na dan plaćanja poreza po odbitku po prijavi PPP-PD za koju se podnosi zahtev za povraćaj
uverenje Nacionalne službe za zapošljavanje da su lica za koja se podnosi zahtev za povraćaj pre zasnivanja radnog odnosa bila bez prekida prijavljena kod Nacionalne službe za zapošljavanje kao nezaposlena najmanje šest meseci, odnosno za lice koje se smatra pripravnikom najmanje tri meseca (ovaj dokaz se podnosi samo kada se za konkretno novozaposleno lice prvi put podnosi zahtev za povraćaj)
uverenje Centralnog registra za obavezno socijalno osiguranje o broju zaposlenih na dan 31.3.2014. godine (ovaj dokaz se podnosi samo kada se prvi put podnosi zahtev za povraćaj).

Primer obračuna zarade za novozaposlena lica

Poslodavac ispunjava uslove za korišćenje olakšice za jedno novozaposleno lice, koje je ostvarilo mesečnu bruto zaradu od 100.000 dinara. Zarada je obračunata na osnovu mesečne evidencije prisustva / odsustva sa rada, i svih uvećanja koja zaposleni ima prema odredbama Zakona o radu (minuli rad, topli obrok, mesečni regres, bonus).

Primer obračunate i isplaćene zarade

Redni broj	Opis	Zarada
1.	Bruto iznos zarade	100.000,00
2.	Poreska osnovica (r. b. 1. - neoporeziv iznos: 28.423)	71.577,00
3.	Porez (r. b. 2. x 10%)	7.157,70
4.	Osnovica doprinosa	100.000,00
5.	Ukupno doprinosi na teret zaposlenog (r. b. 6 + r. b. 7. + r. b. 8)	19.900,00
6.	Doprinos za penzijsko i invalidsko osiguranje (r. b. 4. x 14%)	14.000,00
7.	Doprinos za zdravstveno osiguranje (r. b. 4. x 5,15%)	5.150,00
8.	Doprinos za nezaposlenost (r. b. 4. x 0,75%)	750,00
9.	Neto iznos za isplatu (r. b. 1. - r. b. 3. - r. b. 5)	72.942,30
10.	Ukupno doprinosi na teret poslodavca (r. b. 11 + r. b. 12.)	15.150,00
11.	Doprinos za penzijsko i invalidsko osiguranje (r. b. 4. x 10%)	10.000,00
12.	Doprinos za zdravstveno osiguranje (r. b. 4. x 5,15%)	5.150,00
13.	Ukupan trošak zarade kada se ne koristi olakšica (r. b. 1. + r. b. 10)	115.150,00
14.	Ukupan iznos plaćenih poreza i doprinosa (PID)	42.207,70

Primer ostvarenog prava na povraćaj u zavisnosti od broja novozaposlenih lica za koja se koristi olakšica

Prikaz ostvarenog iznosa povraćaja plaćenih poreza i doprinosa	Povraćaj 65% plaćenih poreza i doprinosa ako je zasnovao radni odnos sa najmanje jednim, a najviše sa devet novozaposlenih lica	Povraćaj 70% plaćenih poreza i doprinosa ako je zasnovao radni odnos sa najmanje 10, a najviše sa 99 novozaposlenih lica	Povraćaj 75% plaćenih poreza i doprinosa ako je zasnovao radni odnos sa najmanje 100 novozaposlenih lica
Obračunat i plaćen iznos poreza i doprinosa	42.207,70	42.207,70	42.207,70
Povraćaj 65% / 70% / 75%	27.435,01	29.545,39	31.655,78
Trošak plaćenih poreza i doprinosa za jednu isplaćenu zaradu	14.772,69	12.662,31	10.551,92

Primer popunjene poreske prijave PPP-PD za olakšicu za jedno novozaposleno lice

Poreska prijava za isplatu zarade za mart 2025. godini	Primer 1
3.6	Šifra vrste prihoda	1 01 101 08 0
3.7	Broj dana	31
3.8	Broj sati	168
3.8a	Fond sati	168
3.9	Bruto prihod	100.000,00
3.10	Osnovica za porez	71.577,00
3.11	Porez (10%) (iznos koji se plaća po umanjenju)	7.157,70
3.12	Osnovica doprinosa	100.000,00
3.13	Doprinos za PIO (24%) (iznos koji se plaća po umanjenju)	24.000,00
3.14	Doprinos za zdravstvo (10,30%)	10.300,00
3.15	Doprinos za nezaposlenost (0,75%)	750,00
3.16	Dodatni doprinos za PIO	0,00

Računovodstveno evidentiranje troškova zarada i prava na povraćaj dela plaćenih poreza i doprinosa

Poslodavci koji ostvare pravo na povraćaj dela plaćenih poreza i doprinosa na zarade novozaposlenih lica, troškove zarade knjiže u bruto iznosu, zajedno sa ostalim zaradama zaposlenih, na način kako je obračunata zarada i isplaćena.
Nakon toga se priznaje potraživanje od državnih organa i organizacija i prihodi od subvencija i povraćaja poreskih dažbina za iznos plaćenih poreza i doprinosa za koje poslodavac ima pravo na povraćaj. Prema Pravilniku o Kontnom okviru i sadržini računa u Kontnom okviru za privredna društva, zadruge i preduzetnike ("Sl. glasnik RS", br. 89/2020) ova potraživanja se evidentiraju na teret računa 222 - Potraživanja od državnih organa i organizacija, a prihodi u korist računa 640 - Prihodi od premija, subvencija, dotacija, regresa, kompenzacija i povraćaja poreskih dažbina.

Dakle, na teret troškova biće iskazane ukupne zarade zaposlenih (bez umanjenja za olakšice), dok će istovremeno iznos olakšice biti iskazan kao prihod.

kadrovsko- aplikacija za human resources

Olakšice za zapošljavanje novozaposlenog lica (najmanje jednog) koja su pre zaposlenja određeni period vremena bila na evidenciji nacionalne službe za zapošljavanje