UREDBA O BLIŽIM USLOVIMA, KRITERIJUMIMA I ELEMENTIMA ZA PAUŠALNO OPOREZIVANJE OBVEZNIKA POREZA NA PRIHODE OD SAMOSTALNE DELATNOSTI: Advokatska komore Srbije traži izmenu Uredbe

Advokatska komora Srbije traži izmenu odredbe čl. 6.st. 1. Uredbe o bližim uslovima, kriterijumima i elementima za paušalno oporezivanje obveznika poreza na prihode od samostalne delatnosti ("Sl. glasnik RS", br. 94/2019, 96/2019 - ispr. i 156/2020 - dalje: Uredba), tako da glasi:

“U slučaju da se kao rezultat promene načina utvrđivanja paušalnog poreza utvrđeni iznos osnovice poveća za više od 10% u odnosu na iznos utvrđen za prethodnu godinu, primenjivaće se povećanje od 10% godišnje.”

Naime, iz postojećeg stava 1. čl. 6. Uredbe, AKS traži da se brišu reči “zaključno sa 2022. godinom”, tako da bi nakon izmene Uredbe, povećanje i za 2023. godinu i sve sledeće godine bilo maksimalno 10% u odnosu na prethodnu godinu.

-       Obrazloženje zahteva za izmenu Uredbe -

Kako bi se bez izmene Uredbe, počev od 1.01.2023.godine, poreske obaveze za advokate koji su obveznici paušalnog poreza, uskladile sa iznosom koji je u skladu sa novim načinom obračuna po Uredbi, Advokatska komora Srbije je izvršila analizu primene Uredbe počev od 1.01.2023. godine ukoliko se Uredba ne bi menjala, i ukoliko bi se izmenila u skladu sa zahtevom koji se podnosi.

Analiza je rađena na osnovu maksimalnog iznosa po opštinama koji se plaćaju, a projekcija na osnovu projektovanog rasta zarada u 2023. godini, te je analizom utvrđeno da ukoliko bi važeća Uredba ostala neizmenjena, da bi većina advokata plaćala maksimalne iznose po opštinama (osim onih koji imaju korektivan faktor zbog godina starosti).

Za analizu su korišćeni podaci dobijeni od Poreske uprave Republike Srbije, odnosno tabela Poreske uprave sa svim traženim podacima za sve advokate koji porez plaćaju paušalno (šifra delatnosti 69.10-pravni poslovi), a koji su dobijeni po zahtevu Advokatske komore Srbije, sa podacima:

-       mesečna osnovica, odnosno paušalni prihod koji je utvrđen u skladu sa Uredbom,

-       podaci o obračunatom porezu i doprinosima za 2022. godinu sa podacima o ukupnom iznosu utvrđenih poreskih obaveza za 2022. godinu,

-       mesečnu osnovicu za obračun poreza i doprinosa za advokate za 2022.godinu,

-       osnovicu (ograničavajući faktor od 10% rasta u odnosu na prethodnu godinu) koja se primenjuje u situaciji kada je prihod za 2022. godinu utvrđen za više od 10% u odnosu na prethodnu godinu,

-       iznos osnovice kada je prihod za 2022. godinu utvrđen u iznosu nižem od utvrđene poreske osnovice za prethodnu godinu.

Analiza je rađena i najveći deo analize posvećen gradovima/opštinama koje imaju najveći broj advokata, pa je zaključeno da je najveći broj advokata u tri najveća grada - Beograd, Novi Sad i Niš i da oni čine nešto više od 60% ukupnog broja advokata u Republici Srbiji koji poreze i doprinose plaćaju paušalno, a istovremeno su i advokati sa najvećim iznosom poreskog opterećenja.

Analizom je utvrđeno da tek nešto više od 3% advokata plaća trenutno najviše iznose poreskih obaveza po gradovima, da u Beogradu više od 75% advokata ima poresku obavezu ispod 30.000,00 dinara, da je taj procenat u Novom Sadu 88%, te da je prosečna obaveza advokata koji paušalno plaća porez na teritoriji grada Beograda 25.465,00 dinara, dok je ta prosečna obaveza u Novom Sadu 21.920,00 dinara i u Nišu 19.051,00 dinara.

Ukoliko se Uredba ne izmeni na način koji predlažemo, svi advokati koji nemaju umanjenja za godine starosti ili godine od početka obavljanja delatnosti, će imati obavezu plaćanja poreza i doprinosa u visini koja je procenjena u tabeli 7. Analize (u prilogu), a što znači da će preko 80% advokata u Beogradu, Novom Sadu i Nišu imati drastično uvećanje poreske obaveze, odnosno dosadašnji procenat advokata koji plaćaju maksimalne iznose poreza u ova tri grada (3%) bi primenom Uredbe bez predložene izmene porastao na 80% koji će plaćati maksimalne iznose poreskog uvećanja, što znači da bi 60% od ukupnog broja advokata u Srbiji počev od 01.01.2023. imao drastično povećanje poreskih obaveza i plaćalo ih u maksimalnim iznosima. I ako je u Uredbi bilo predviđeno da će se počev od 1.01.2023. godine paušalni porez uskladiti sa novim načinom obračuna, tadašnje projekcije rasta poreskih obaveza su bile dosta niže, i sadašnja projekcija iz analize pokazuje da su projektovane obaveze u 2023. godini veće za 50% u odnosu na iznos koji je projektovan 2019. godine, a iz razloga rasta prosečnih zarada koji je periodu od 2018 - 2022. godini iznosio 54,21% na teritoriji Republike Srbije, što se u vreme usvajanja postojeće Uredbe nije moglo predvideti.

Drastično uvećanje poreskih obaveza u odnosu na 2022. godinu, za advokaturu nema opravdanja i nije realno, jer se broj advokata svake godine drastično uvećava. Broj advokata koji su bili upisani u Imenik advokata Advokatske komore Srbije je na dan 31.12.2018. iznosio 10.072., a na dan 15.07.2022. broj advokata u Republici Srbiji je 11.822, što znači da je za period od 3 godine i 6 meseci ukupan broj advokata je povećan za 17,4%. Istovremeno se potreba za pružanjem pravne pomoći fizičkim i pravnim licima ne povećava, već smanjuje, a posebno tokom 2020. i 2021.godina, u godinama pandemije koja je pogodila su sve oblasti života i rada, pa i advokaturu.

Advokatska komora Srbije stoga smatra nerealnim ovako drastično povećanje poreskih obaveza advokatima koji porez plaćaju paušalno, i upućuje predlog za izmenu Uredbe, tako da glasi:

“U slučaju da se kao rezultat promene načina utvrđivanja paušalnog poreza utvrđeni iznos osnovice poveća za više od 10% u odnosu na iznos utvrđen za prethodnu godinu, primenjivaće se povećanje od 10% godišnje.”

Advokatska komora Srbije predlaže da se u najkraćem mogućem roku organizuje sastanak između Vlade RS, Ministarstva finansija i Advokatske komore Srbije povodom ovog predloga.

Prilog: Analiza “Paušalno oporezivanje advokatske delatnosti - trenutno stanje i osvrt na način oporezivanja počev od 1.01.2023.godine“ Olivera Andruna, poreskog savetnika Advokatske komore Srbije.

Izvor: Vebsajt Advokatske komore Srbije, 12.08.2022.
Naslov: Redakcija