UREDBA O UPLATI DOPRINOSA ZA PENZIJSKO I INVALIDSKO I ZDRAVSTVENO OSIGURANJE ZA SVEŠTENIKE I VERSKE SLUŽBENIKE: Ministarstvo pravde demantuje da će država prestati da plaća doprinose za sveštenike i verske službenike i kada oni steknu uslov za penziju

Iako su Uprava za saradnju s crkvama i Ministarstvo za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja najavili izmenu Uredbe o uplati doprinosa za penzijsko i invalidsko i zdravstveno osiguranje za sveštenike i verske službenike ("Sl. glasnik RS", br. 46/2012 - dalje: Uredba) kojom će se sveštenicima doprinosi uplaćivati dok ne ispune starosni uslov za penziju, Ministarstvo pravde tvrdi da sve ostaje po starom. Država će nastaviti da plaća doprinose za sveštenike i verske službenike i kada oni steknu uslov za penziju, odnosno i pošto napune 65. godina, potvrdili su u Ministarstvu pravde.

Inicijativu o izmeni nedavno je u medijima najavio direktor Uprave za saradnju sa crkvama i verskim zajednicama Mileta Radojević, navodeći da bi promene podrazumevale da za sveštenike važi što i za obične građane: uplata doprinosa iz budžeta do odlaska u penziju.

Samo nekoliko dana pošto je Radojević ovu ideju izneo, a Ministarstvo za rad je pozdravilo uz zaključak da "nema osnova da i nakon ispunjenja uslova za starosnu penziju teret pada na državu", drugačiji stav čuje se iz Ministarstva pravde.

"Ne postoji radna grupa, niti predlozi za izmenu Uredbe. Postojeće odredbe ostaju na snazi do daljeg", rekli su u ministarstvu, u čijem je sastavu Uprava za saradnju sa crkvama.

Uredba zbog koje je ova tema ponovo aktuelna, doneta je pre sedam godina, a propisuje da se iz budžeta sveštenicima i verskim službenicima uplaćuju najniži doprinosi koje predviđa Zakon o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje ("Sl. glasnik RS", br. 84/2004, 61/2005, 62/2006, 5/2009, 52/2011, 101/2011 i 7/2012 - usklađeni din. izn.). A oni su isti za sveštenike, verske službenike, poljoprivrednike i samostalne umetnike i ove godine iznose 23.921 dinar. To znači i da je prosečna penzija sveštenika Srpske pravoslavne crkve oko 20.000 dinara, zbog čega mnogi uplaćuju razliku doprinosa između najniže i izabrane mesečne osnovice. Prema Zakonu, to može da uradi i crkva ili verska zajednica.

Skromna penzija jedan je od razloga zbog kojeg sveštenici ostaju u radnom odnosu i pošto ispune sve uslove. A prema propisima trebalo bi da se penzionišu kada napune 65 godina života ili navrše 45 godina staža. Pojedini sveštenici ostaju da služe u parohiji, ali neki se povlače i drže bogosluženje ili nastavljaju da rade u administraciji. Za produžetak radnog odnosa i nakon sticanja uslova za penziju potrebna je dozvola poslodavca, odnosno eparhije.

Država doprinose za PIO fond ne uplaćuje samo sveštenicima Srpske pravoslavne crkve, već i onima iz Rimokatoličke crkve, imamima, protestantskim pastorima… Tačnije, kliricima iz 17 crkava i verskih zajednica, od 40, koliko ih je upisano u državni registar koji vodi ovo ministarstvo. Prošle godine država je uplatila 2.259 takvih osiguranja, a među najbrojnijim su sveštenici SPC - njih 1.746.

Iako je, prema poslednjem popisu stanovništva, katolika više nego pripadnika islamske veroispovesti, manje je sveštenika u rimokatoličkoj crkvi nego imama. Tako država uplaćuje PIO fondu nadoknadu za 275 osiguranika iz islamske zajednice, dok je taj broj kod rimokatolika 65.

Podaci Ministarstva pravde pokazuju da je za ovu stavku iz budžeta prošle godine izdvojeno skoro 222 miliona dinara, od čega 77 odsto odlazi na SPC, 12 procenata pripada islamskoj zajednici, a ostalih 11 procenata raspodeljeno je na 15 verskih zajednica.

Država je za crkve i verske zajednice ove godine izdvojila milijardu i 32 miliona dinara, koliko iznosi budžet Uprave. Dok skoro četvrtina odlazi na doprinose, ostatak je raspoređen na podršku sveštenstvu na Kosovu i Metohiji, finansiranje bogoslovija SPC, medresa, gimnazije Rimokatoličke crkve, Bogoslovskog fakulteta u Beogradu i Foči, izgradnju novih i obnovu postojećih crkava i manastira...

Treba li država uopšte da plaća crkvi doprinose pitanje je o kojem se često vodi polemika u javnosti. Protivnički argument uglavnom je sumnja u to da crkva izmiruje porez, iako SPC tvrdi da izmiruje zakonske obaveze. Dosadašnja politika pokazala je da za državu nema dileme - novembra 2018. vlada je odlučila da izdvoji milion evra iz budžeta za pomoć Patrijaršiji SPC kako bi izmirila dugovanja prema PIO fondu nastala još devedesetih godina 20. veka.

Izvor: Vebsajt Politika, Višnja Aranđelović, 15.04.2019.
Naslov: Redakcija