PRAVILNIK O STEPENU I VRSTI OBRAZOVANJA NASTAVNIKA I STRUČNIH SARADNIKA U OSNOVNOJ ŠKOLI: Odredbe novog Pravilnika usklađene su sa članom 8 Zakona o osnovama sistema obrazovanja i vaspitanja, koji propisuje da se u školi može raditi samo sa sedmim stepenom stručne spreme, odnosno sa diplomom mastera. Ove odredbe odnosiće se samo na novozaposleni kadar, dok svi koji su u već zaposleni, a imaju šesti stepen stručnosti, nastavljaju da rade sve dok ne budu proglašeni tehnološkim viškom ili ne odu u penziju
Da li nastavnike sa višom školom, odnosno VI stepenom obrazovanja, čekaju otkazi sa početkom nove školske godine, pitanje je koje je ovih dana dodatno uzburkalo prosvetnu javnost.
Po tumačenju Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja, Pravilnik o stepenu i vrsti obrazovanja nastavnika i stručnih saradnika u osnovnoj školi ("Sl. glasnik RS - Prosvetni glasnik", br. 11/2012, 15/2013, 2/2016 i 10/2016 - dalje: Pravilnik) je nedavno izmenjen da bi se uskladio sa članom 8 Zakona o osnovama sistema obrazovanja i vaspitanja ("Sl. glasnik RS", br. 72/2009, 52/2011, 55/2013, 35/2015 - autentično tumačenje, 68/2015 i 62/2016 - odluka US), koji propisuje da se u školi može raditi samo sa sedmim stepenom stručne spreme, odnosno sa diplomom mastera. Ističe se, takođe, da izmenjeni Pravilnik važi za novozaposlene, dok svi koji su u sistemu već zaposleni, a imaju šesti stepen stručnosti, nastavljaju da rade i da predaju predmete kao i do sada, sve dok ne budu proglašeni tehnološkim viškom ili ne odu u penziju.
Međutim, da sve nije tako jednostavno podseća predsednica Unije sindikata prosvetnih radnika Srbije, Jasna Janković, napominjući da problem postoji već godinu dana. Razlog je obavezujuće tumačenje Ministarstva koje je svojevremeno potpisao bivši ministar prosvete Srđan Verbić. Tako se situacija komplikuje za one koji imaju višu školu, a postanu tehnološki višak.
U navedenom dokumentu, obavezujućem tumačenju, stoji: "Lice sa VI stepenom stručne spreme koje je proglašeno tehnološkim viškom i zasniva radni odnos putem preuzimanja u drugoj školi mora u skladu sa Zakonom da ima odgovarajuće, tačnije visoko obrazovanje".
– To obrazloženje su dobile sve školske uprave i ono je i dalje je na snazi – tvrdi Jasna Janković.
Po njenim rečima, predstavnici sindikati su pokušavali da objasne da preuzimanje nije zasnivanje radnog odnosa kako je to tumačeno i da nema razloga da oni koji su već dvadeset i više godina u sistemu i, osim što imaju šesti stepen stručne spreme, imaju i nemerljivo iskustvo, budu u lošijem položaju prilikom preuzimanja tehnološkog viška.
U Ministarstvu prosvete tvrde da se Pravilnik odnosi na one koji tek treba da se zaposle, dok za učitelje i nastavnike u osnovnim školama sa šestim stepenom stručne spreme koji ostaju u sistemu nema reči o otpuštanju, niti to predviđaju izmene Pravilnika. Izmene Pravilnika su pogrešno protumačili pojedini sindikati, tvrde u Ministarstvu.
Sa duge strane, sindikati očekuju rešenje za deo Pravilnika koji se tiče preuzimanje nastavnika sa višom školom, za koje je utvrđeno da su tehnološki višak. Ne samo da bi se propis uskladio sa relnošću već i sa i životom onih čiji posao zavisi od nedorečenog Pravilnika.
ZAKON O OSNOVAMA SISTEMA OBRAZOVANJA I VASPITANJA ("Sl. glasnik RS", br. 72/2009, 52/2011, 55/2013, 35/2015 - autentično tumačenje, 68/2015 i 62/2016 - odluka US)
Obavljanje obrazovno-vaspitnog rada
Član 8
U ustanovi obrazovno-vaspitni rad obavljaju: nastavnik, vaspitač i stručni saradnik.
Nastavnik, vaspitač i stručni saradnik jeste lice koje je steklo odgovarajuće visoko obrazovanje:
1) na studijama drugog stepena (master akademske studije, specijalističke akademske studije ili specijalističke strukovne studije) po propisu koji uređuje visoko obrazovanje, počev od 10. septembra 2005. godine;
2) na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine, po propisu koji je uređivao visoko obrazovanje do 10. septembra 2005. godine.
Izuzetno, nastavnik i vaspitač jeste i lice sa stečenim odgovarajućim visokim obrazovanjem na studijama prvog stepena (osnovne akademske, odnosno strukovne studije), studijama u trajanju od tri godine ili višim obrazovanjem.
Lice iz st. 2. i 3. ovog člana mora da ima obrazovanje iz psiholoških, pedagoških i metodičkih disciplina stečeno na visokoškolskoj ustanovi u toku studija ili nakon diplomiranja, od najmanje 30 bodova i šest bodova prakse u ustanovi, u skladu sa Evropskim sistemom prenosa bodova.
Program za sticanje obrazovanja iz stava 4. ovog člana realizuje visokoškolska ustanova u okviru akreditovanog studijskog programa ili kao program obrazovanja tokom čitavog života, u skladu sa propisima kojima se uređuje visoko obrazovanje.
U obavljanju obrazovno-vaspitnog rada nastavniku, vaspitaču i stručnom saradniku mogu da pomažu i druga lica, u skladu sa ovim zakonom.
Lice iz st. 1. i 6. ovog člana, kao i drugi zaposleni u ustanovi dužni su da svojim radom i ukupnim ponašanjem poštuju opšte principe obrazovanja i vaspitanja i doprinose ostvarivanju ciljeva obrazovanja i vaspitanja, opštih i posebnih standarda postignuća i razvijanju pozitivne atmosfere u ustanovi.
Naslov: Redakcija