NACRT ZAKONA O IZMENAMA I DOPUNAMA ZAKONA O ZAPOSLENIMA U AUTONOMNIM POKRAJINAMA I JEDINICAMA LOKALNE SAMOUPRAVE - Tekst propisa
Član 1.
U Zakonu o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave ("Službeni glasnik RS", broj 21/16), u članu 6. posle stava 4. dodaje se stav 5. koji glasi:
"Ispunjenost uslova iz stava 4. ovog člana utvrđuje ministarstvo nadležno za lokalnu samoupravu."
Dosadašnji stav 5. postaje stav 6.
Član 2.
U članu 14. stav 7. menja se i glasi:
"Funkcioneru prestaje radni odnos prestankom funkcije, odnosno danom prestanka obaveze vršenja dužnosti, odnosno nakon proteka roka iz st. 1-3. ovog člana za funkcionere koji ostvaruju pravo na naknadu plate po prestanku funkcije."
Stav 8. briše se.
Član 3.
Član 119. menja se i glasi:
"Poslovi Saveta jesu:
1) da prati efekte primene ovog zakona u oblasti stručnog usavršavanja i predlaže moguća unapređenja;
2) sarađuje sa Nacionalnom akademijom za stručno usavršavanje u javnoj upravi i njenim posebnim stručnim telima radi ostarivanja cilja utvrđenog članom 117. ovog zakona;
3) sarađuje sa jedinicama lokalne samouprave i njihovim asocijacijama radi sagledavanja njihovih potreba za stručnim usavršavanjem i učestvuje u razvoju utvrđivanja potreba za stručnim usavršavanjem u jedinicama lokalne samouprave;
4) daje preporuke u pogledu sadržine i sprovođenja utvrđenih opštih programa obuke, radi njihove primene u skladu sa potrebama zaposlenih u jedinicama lokalne samouprave;
5) prati specifične potrebe jedinica lokalne samouprave i daje odgovarajuće preporuke i smernice jedinicama lokalne samouprave u vezi sa posebnim programima obuke;
6) razmatra utvrđene potrebe za posebnim programima stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave i daje mišljenje o predlogu posebnih programa obuke u jedinicama lokalne samouprave;
7) donosi poslovnik o radu Saveta;
8) druge poslove u skadu sa zakonom."
Član 4.
Nazivi iznad članova i čl. 121. i 122. zamenjuju se nazivima iznad članova i čl. 121-122k koji glase:
"Programi
Član 121.
Stručno usavršavanje u jedinicama lokalne samouprave zasniva se na programima kojima se određuju oblici i sadržina stručnog usavršavanja i visina sredstava za stručno usavršavanje.
Programi stručnog usavršavanja jesu:
1) Opšti program obuke;
2) Program obuke rukovodilaca;
3) posebni programi obuke u skladu sa specifičnim potrebama iz nadležnosti jedinica lokalne samouprave.
Kriterijumi, merila i način utvrđivanja potreba za stručnim usavršavanjem
Član 122.
Potreba za stručnim usavršavanjem postoji, naročito:
1) ako se donesu novi propisi koje primenjuju organi jedinica lokalne samouprave ili ako izmena tih propisa nalaže suštinske potrebe u postupanju zaposlenih u organima jedinica lokalne samouprave u vezi sa njihovom primenom ili ako to zahteva da zaposleni steknu ili usvoje nove ili unaprede svoja znanja i veštine za njihovu primenu;
2) ako se u organu jedinice lokalne samouprave kasni sa izvršavanjem utvrđenih obaveza ili postupanjem u utvrđenim rokovima – u najmanje 10% obaveza i postupaka;
3) ako u postupku upravne ili sudske kontrole zakonitosti upravnih akata koje donosi organ jedinice lokalne samouprave bude ukinuto ili poništeno najmanje 10% akata koji su bili predmet kontrole;
4) ako u postupku inspekcijskog nadzora ili drugog oblika kontrole zakonitosti i svrsishodnosti rada organa jedinica loklane samouprave nadležni organ naloži meru ili utvrdi preporuku za otklanjanje utvrđenih nedostataka u odnosu na upotrebu stečenih znanja i veština za obavljanje poslova radnog mesta zaposlenih;
5) ako rukovodilac organa jedinice lokalne samouprave oceni da opšte stanje u oblasti kojom rukovodi ukazuju na potrebu stručnog usavršavanja zaposlenih;
6) ako neposredni rukovodilac u saradnji sa licem odgovornim za upravljanje kadrovima u organu jedinice lokalne samouprave u postupku ocenjivanja utvrdi potrebno unapređenje znanja i veština zaposlenih.
Nacionalna akademija za stručno usavršavanje u javnoj upravi (u daljem tekstu: Nacionalna akademija) vrši razvoj metodologije i standardnih instrumenata koji omogućavaju kontinuirano i fleksibilno praćenje i prilagođavanje programa obuke u skladu sa potrebama organa jedinica lokalne samouprave.
Nacionalna akademija sprovodi postupak utvrđivanja potreba za stručnim usavršavanjem koje je u vezi sa kontinuiranim stručnim usavršavanjem u jedinicama lokalne samouprave i obukom rukovodilaca, u saradnji sa Savetom, kao i odgovornim licima za poslove upravljanja kadrovima u organima jedinica lokalne samouprave, a razmatra ih i usvaja Programski savet Nacionalne akademije.
Jedinica lokalne samouprave, uz stručnu podršku Nacionalne akademije, sprovodi postupak utvrđivanja potreba za stručnim usavršavanjem koje je u vezi sa specifičnim potrebama jedinice lokalne samouprave na osnovu kriterijuma i standardnih instrumenata iz st. 1-2. ovog člana, a razmarta ih i usvaja Savet.
Opšti program obuke
Član 122a
Opšti program obuke sprovodi se radi obezbeđivanja podizanja nivoa znanja i veština za obavljanje poslova jedinice lokalne samouprave, u skladu sa utvrđenim potrebama, i obuhvata:
1) Uvodni program obuke;
2) Program kontinuiranog stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave:
(1) Opšti program kontinuiranog stručnog usavršavanja,
(2) Sektorski program kontinuiranog stručnog usavršavanja.
Uvodni program obuke obuhvata stručno osposobljavanje zaposlenih koji prvi put zasnivaju radni odnos u jedinici lokalne samouprave, kao i radi pripreme za polaganje državnog stručnog ispita.
Uvodni program obuke priprema i sprovodi Nacionalna akademija, u zavisnosti od stepena stručne spreme zaposlenih koji prvi put zasnivaju radni odnos u jedinici lokalne samouprave ili se pripremaju za polaganje državnog stručnog ispita, a sadrži osnovne elemente programa državnog stručnog ispita.
Korisnici Uvodnog programa obuke prijavljuju se tokom godine, u skladu sa rokom i uslovima prijave koje utvrđuje i objavljuje Nacionalna akademija, a mogu biti i upućeni od strane rukovodioca.
Program kontinuiranog stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave obuhvata opšte i posebne teme iz nadležnosti jedinice lokalne samouprave, praktična znanja i veštine koje su zajedničke ili odlikuju većinu korisnika.
Opšti program kontinuiranog stručnog usavršavanja obuhvata, naročito, teme kao što su: planiranje, priprema i izrada propisa i opštih akata, upravno pravo, upravni postupak i izrada upravnih akata, nadzor, strateško planiranje i upravljanje, zaštita ljudskih prava, borba protiv korupcije, osnovi Evropske unije (osnovne funkcije Evropske unije, odnosno institucije, pravo i procedure, sektorske politike i pravne tekovine Evropske unije) i drugo.
Program stručnog usavršavanja iz stava 6. ovog člana priprema, sprovodi i razvija Nacionalna akademija, pri čemu tematsku oblast osnovi Evropske unije priprema, sprovodi i razvija u saradnji sa službom Vlade za koordinaciju poslova Vlade u pristupanju Evropskoj uniji.
Sektorski program kontinuiranog stručnog usavršavanja obuhvata teme koje se odnose na izvorni delokrug jedinice lokalne samouprave, a može da sadrži i teme iz stava 6. ovog člana i druge teme za koje jedinica lokalne samouprave iskaže potrebe.
Sektorski program kontinuiranog stručnog usavršavanja priprema, i razvija Savet, u saradnji sa Nacionalnom akademijom, a sprovodi ga jedinica lokalne samouprave, koja može odlučiti da ga sprovede samostalno ili da njegovo sprovođenje poveri Nacionalnoj akademiji ili drugom sprovodiocu obuka u skladu sa zakonom.
Program obuke rukovodilaca
Član 122b
Program obuke rukovodilaca ima za cilj stručno usavršavanje funkcionera, kao i zaposlenih koji se pripremaju ili nalaze na rukovodećim radnim mestima, radi sticanja znanja i veština, kao i unapređenja sposobnosti za uspešno ostvarivanje funkcije rukovođenja u jedinici lokalne samouprave i unapređenje kvaliteta u procesu utvrđivanja i sprovođenja javnih politika.
Program obuke rukovodilaca priprema, sprovodi i razvija Nacionalna akademija, u saradnji sa Savetom.
Posebni programi obuke
Član 122v
Posebni programi obuke pripremaju se i sprovode radi stručnog usavršavanja zaposlenih i funkcionera u jedinici lokalne samouprave, a u skladu sa specifičnim potrebama iz njihovog delokruga i nadležnosti, odnosno potrebama vezanim za pojedina radna mesta, vrste poslova ili posebne grupe korisnika.
Jedinica lokalne samouprave, u skladu sa ovim i posebnim zakonom, a u neposrednoj saradnji sa Nacionalnom akademijom, može odlučiti da poseban program obuke:
1) samostalno programira i sprovodi;
2) programira Nacionalna akademija, odnosno da preuzme pripremljen program Nacionalne akademije, a samostalno ga sprovodi;
3) da sam programira, a da sprovođenje poveri Nacionalnoj akademiji;
4) programira i sprovede Nacionalna akademija.
Sredstva za sprovođenje programa obuke
Član 122g
Sredstva za sprovođenje uvodnog programa obuke, opšteg programa kontinuiranog stručnog usavršavanja i programa obuke rukovodilaca, obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.
Sredstva za sprovođenje sektorskog programa kontinuiranog stručnog usavršavanja i posebne programe obuke, obezbeđuju se u budžetu jedinice lokalne samouprave.
Sredstva iz stava 1. ovog člana obezbeđuju se u ukupnom iznosu 0.01% sredstava obezbeđenih za plate svih zaposlenih u organima jedinica lokalne samouprave, a jedinica lokalne samouprave obezbeđena sredstva prenosi Nacionalnoj akademiji za realizaciju programa čije sprovođenje ona obezbeđuje.
Sredstva iz stava 2. ovog člana obezbeđuju se u okviru budžeta jedinice lokalne samouprave – u ukupnom iznosu koji bude utvrđen budžetom jedinice lokalne samouprave za te namene u skladu sa masom sredstava za plate, uz prethodno pribavljeno mišljenje Saveta, a prenose se sprovodiocu kome obuka bude poverena.
Obavezni elementi (delovi) programa stručnog usavršavanja
Član 122d
Obavezni elementi (delovi) programa stručnog usavršavanja jesu, naročito:
1) razlog koji je uslovio donošenje programa i cilj koji se želi ostvariti njegovom realizacijom;
2) oblast stručnog usavršava;
3) opis programa i tematskih celina;
4) organ iz člana 1. ovog zakona kome je namenjen;
5) opis ciljne grupe korisnika obuke i broj polaznika po organu za koji je, saglasno obezbeđenim sredstvima, moguće obezbediti sprovođenje obuke;
6) projekcija troškova programa po jednom korisniku;
7) oblici, metode i nosioci realizacije;
8) očekivani efekti u podizanju nivoa znanja i veština polaznika;
9) način vrednovanja i verifikacije.
Donošenje programa stručnog usavršavanja
Član 122đ
Opšti program obuke i Program obuke rukovodilaca, za svaku godinu donosi Vlada, na predlog Nacionalne akademije, po pribavljenom mišljenju Saveta.
Posebne programe obuke, za svaku godinu, donosi rukovodilac po pribavljenom mišljenju Saveta.
Oblici sprovođenja programa stručnog usavršavanja
Član 122e
Oblici u kojima se organizuje i sprovodi program stručnog usavršavanja mogu biti predavanja, seminari, treninzi, radionice, okrugli stolovi, konferencije, stažiranja, koučing, mentorstvo, studijske posete, elektronsko učenje i drugo.
Predavači i drugi realizatori i sprovodioci programa
Član 122ž
Program stručnog usavršavanja koji sprovodi Nacionalna akademija, po pravilu, realizuju predavači akreditovani u skladu sa programom selekcije, obuke i akreditacije predavača.
Predavači mogu biti iz sastava zaposlenih u Nacionalnoj akademiji, pod uslovom da su prethodno akreditovani pod opštim uslovima akreditacije predavača.
Mentori realizuju program stručnog usavršavanja kada je, kroz grupni ili pojedinačni rad sa polaznicima i u postupku obavljanja poslova njihovog radnog mesta, potrebno obezbediti neposrednu podršku i prenošenje kompletnih znanja, iskustava, sposobnosti i veština koje za rad u oblasti koja je predmet programa ima mentor, a koja treba da stekne polaznik.
Kouči obezbeđuju realizaciju programa pružanjem podrške polaznicama koja je usmerena na to da se zajedničkim ili međusobnim podsticanjem za razmenu iskustava kouča i polaznika razviju veštine za efikasnije rešavanje problema i ostvarivanje profesionalnih interesa i unapređenje radnog učinka na radnom mestu, odnosno za ostvarivanje nadležnosti jedinice lokalne samouprave.
Predavačima, mentorima, koučima i drugim realizatorima programa pripada naknada za izvršeni rad.
Realizatori programa za vreme izvođenja programa ostvaruju pravo na plaćeno odsustvo sa rada.
Odredbe ovog člana shodno se primenjuju i na Sektorski program kontinuiranog stručnog usavršavanja i posebne programe obuke, ako ih ne sprovodi Nacionalna akademija, kao i na opšte i posebne programe obuke i Program obuke rukovodilaca koji se realizuju u okviru projekata koji se finansiraju iz sredstava koje su obezbedili donatori.
Sektorski program kontinuiranog stručnog usavršavanja i posebne programe obuke mogu da sprovode visokoškolske ustanove koje su akreditovane u skladu sa propisima o visokom obrazovanju, naučno-istraživački instituti i lica koja za to budu akreditovana u skladu sa odredbama ovog zakona.
Selekcija i akreditacija predavača i drugih realizatora i sprovodioca programa
Član 122z
Selekciju i akreditaciju predavača i drugih realizatora i sprovodioca programa sprovodi Nacionalna akademija.
Selekcija predavača sprovodi se iz reda stručnjaka relevantnih u oblasti koja je deo programa stručnog usavršavanja, prvenstveno iz reda zaposlenih u državnim organima i organima jedinica lokalne samouprave.
Predavač se selektuje na osnovu stručnog, radnog i predavačkog iskustva u predmetnoj oblasti za koju se prijavljuje, objavljenih radova iz relevantne stručne oblasti, provere trenerskih veština, kao i uspeha u programu obuke predavača.
Program obuke predavača podrazumeva stručno usavršavanje lica sa specijalističkim znanjem iz određenih oblasti i sprovodi se radi unapređenja predavačkih veština, usvajanja didaktičko metodičkih znanja i razvoja veština prezentacije i komunikacije radi prenošenja stručnih znanja.
Izuzetno od st. 2-4. ovog člana kada se za predavača selektuje stranac program obuke obuhvata osnove pravnog poretka i zakonodavnog sistema Republike Srbije, organizacije, delokruga i nadležnosti državnih organa i jedinica lokalne samouprave i njihovog odnosa prema drugim organima javne vlasti i imaocima javnih ovlašćenja i osnovne mere i aktivnosti iz strateških akata iz oblasti za koju se angažuje.
Akreditacija predavača vrši se nakon sprovedenog postupka selekcije, upisom u stalnu listu predavača i drugih realizatora obuka koja se vodi prema stručnoj, odnosno tematskoj oblasti ili veštini.
Na mentore i kouče shodno se primenjuju odredbe st. 1, 2, 3, 4. i 6. ovog člana.
Vlada, na predlog Nacionalne akademije, donosi akt kojim se bliže uređuje program selekcije, obuke, akreditacije i načina angažovanja predavača, mentora i kouča, iznos naknada za njihov rad, kao i oblik, način upisa i vođenja stalne liste predavača i drugih realizatora obuka.
Za sprovođenje Sektorskog programa kontinuiranog stručnog usavršavanja i posebnih programa obuke mogu se akreditovati lica koja ispune uslove u pogledu potrebnih kadrova, prostora, opreme i sredstava.
Lice koje podnese zahtev za akreditaciju mora da ima, odnosno da obezbedi:
1) odgovorno lice, kao i realizatore obuke sa stalne liste predavača koju vodi Nacionalna akademija, druge realizatore obuke angažovane iz reda zaposlenih u visokoškolskim ustanovama koje su akreditovane u skladu sa propisima o visokom obrazovanju ili iz reda zaposlenih u naučno-istraživačkim institutima ili realizatore obuke koji imaju najmanje isti nivo i vrstu obrazovanja kao i zaposleni koji su polaznici obuke, odnosno odgovarajućeg programa i koji poseduju stručno, radno i predavačko iskustvo u oblasti u kojoj se program sprovodi, odnosno objavljene radove iz relevantne stručne oblasti;
2) prostor, u vlasništvu, zakupu ili po osnovu ugovora o korišćenju, u kome će se sprovesti obuka, odnosno realizovati program, a koji nije manji od 2m² po polazniku obuke;
3) opremu i sredstva (nameštaj, računare, projektore, table za prezentaciju, i dr) koji su neophodni za realizaciju programa.
Vlada, na predlog Nacionalne akademije, donosi akt kojim se bliže uređuju kriterijumi i merila kojima se dokazuje ispunjenost uslova iz st. 9. i 10. ovog člana, odnosno potvrđuje status akreditovane visokoškolske ustanove ili naučno-istraživačkog instituta, kao i oblik, način upisa i vođenja evidencije o ovim licima.
Izbor izvođača programa između akreditovanih sprovodioca obuka vrši se saglasno propisima kojima se uređuje oblast javnih nabavki.
Odredbe ovog člana shodno se primenjuju i na predavače, druge realizatore i sprovodioce programa kojima je taj status utvrđen potvrđenim međunarodnim ugovorom, odnosno sporazumom zaključenim saglasno zakonu kojim se uređuju donacije i humanitarna pomoć.
Evidencija, akreditacija i depozit podataka o programima stručnog usavršavanja
Član 122i
Nacionalna akademija vodi evidenciju programa stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave u okviru centralne evidencije programa stručnog usavršavanja u javnoj upravi.
Posebni programi obuke koje samostalno ostvaruju jedinice lokalne samouprave upisuju se u evidenciju iz stava 1. ovog člana pre početka izvođenja, čime stiču svojstvo akreditovanog programa stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave.
Evidencija iz stava 1. ovog člana, pored podataka o programu, sadrži i podatke o: jedinici lokalne samouprave, odnosno korisnicima; učesnicima; sprovodiocu kome je povereno izvođenje obuke; predavačima, mentorima i koučima; ocenama uspešnosti sprovedenih programa i materijalima koji su pripremljeni za potrebe ili su proizvod programa stručnog usavršavanja.
Jedinice lokalne samouprave su dužni da Nacionalnoj akademiji dostavljaju podatke i materijale koji čine sadržinu evidencija iz stava 1. ovog člana.
Oblik, način upisa i vođenja evidencije iz stava 1. ovog člana, bliže propisuje Nacionalna akademija.
Vrednovanje sprovedenih programa stručnog usavršavanja
Član 122j
Vrednovanje programa stručnog usavršavanja ostvaruje se naročito na osnovu godišnje ocene neposrednog rukovodioca o uticaju pohađanja obuka na unapređenje obavljanja posla, ocene polaznika o realizovanom programu, ocene realizatora programa, ocene Saveta i ocene Programskog saveta Nacionalne akademije.
Kriterijume i merila za vrednovanje programa stručnog usavršavanja utvrđuje Nacionalna akademija, u saradnji sa Savetom, kao i odgovornim licima za poslove upravljanja kadrovima u državnim organima.
Verifikacija programa stručnog usavršavanja
Član 122k
Za sve programe stručnog usavršavanja koji su akreditovani kod Nacionalne akademije, izdaje se uverenje (sertifikat, potvrda) učesniku, odnosno korisniku programa.
Ako program ne sadrži proveru uspeha, odnosno procenu stečenih znanja ili veština, izdaje se uverenje (potvrda) o pohađanju programa.
Ako se po završetku programa vrši provera znanja učesnika, odnosno korisnika, izdaje se odgovarajuće uverenje o ostvarenom uspehu (sertifikat).
Potvrdu o pohađanju programa, odnosno sertifikat o ostvarenom uspehu, izdaje organizator programa.
Uslove izdavanja, oblik uverenja (sertifikata, potvrde) i način vođenja evidencije o izdatim uverenjima (sertifikatima, potvrdama) bliže propisuje Nacionalna akademija."
Član 5.
U članu 128. stav 1. posle stava 2. dodaju se st. 3-5. koji glase:
"Mentori u programima stručnog osposobljavanja u jedinicama lokalne samouprave jesu, po pravilu, zaposleni koji imaju značajno iskustvo u obavljanju relevantnih poslova i koji su ostvarili zapažene i priznate rezultate u radu jedinice lokalne samouprave.
Mentorstvo u organu jedinice lokalne samouprave ostvaruje se u skladu sa programom iz stava 1. ovog člana, a podrazumeva neposredan lični prenos znanja i iskustava u određenom trajanju.
Nacionalna akademija priprema i sprovodi poseban program obuke mentora i donosi smernice za njihov rad."
Član 6.
U članu 133. stav 2. tačka se zamenjuje zapetom i dodaju se reči: "odnosno organ nadležan za postavljenje ako službenik na položaju rukovodi organom, organizacijom ili službom."
U stavu 3. posle reči: "Načelnika uprave i zamenika načelnika uprave" dodaje se zapeta i reči: "službenika koji rukovodi službom budžetske inspekcije i službom interne revizije,".
Član 7.
U članu 163. stav 1. tačka 3) posle reči: "dva meseca," dodaju se reči: "odnosno proteka roka iz člana 54. st. 2. i 3. ovog zakona za službenika na položaju,".
Član 8.
Naziv člana i član 168. menja se i glasi:
"Donošenje novog Pravilnika i promena Pravilnika
Član 168.
U slučaju donošenja novog pravilnika, svi službenici raspoređuju se na odgovarajuća radna mesta.
Ako novim pravilnikom ili njegovom promenom neka radna mesta budu ukinuta ili broj službenika smanjen, prekobrojni službenici se raspoređuju, odnosno premeštaju na druga odgovarajuća radna mesta, a prednost imaju oni sa boljim ocenama u poslednje tri godine.
Ako odgovarajuće radno mesto ne postoji, prekobrojni službenik može, uz svoju saglasnost, biti raspoređen, odnosno premešten na niže radno mesto koje odgovara njegovoj stručnoj spremi, a ako takvo radno mesto ne postoji, postaje neraspoređen.
Ako se službenik iz stava 3. ovog člana ne saglasi sa raspoređivanjem odnosno premeštajem rukovodilac donosi rešenje o prestanku radnog odnosa.
Službeniku prestaje radni odnos danom konačnosti rešenja o prestanku radnog odnosa.
Žalba ne odlaže izvršenje rešenja o raspoređivanju, odnosno premeštaju i rešenja kojim se utvrđuje da je službenik neraspoređen.
U postupku pripreme pravilnika, poslodavac pribavlja mišljenje reprezentativnog sindikata."
Član 9.
U članu 169. st. 3. i 4. se brišu i dodaju novi st. 3-6. koji glase:
"Službenik na položaju koji je neraspoređen u slučajevima iz čl. 54. i 55. ovog zakona, ostvaruje pravo na naknadu plate u visini i za vreme utvrđeno članom 54. ovog zakona.
Neraspoređenom službeniku prestaje radni odnos protekom roka od od dva meseca, odnosno protekom roka iz člana 54. stav 2. i 3. ovog zakona za službenike na položaju, od dana kada je rešenjem utvrđeno da je službenik neraspoređen.
Službeniku kome prestane radni odnos protekom dva meseca, odnosno protekom roka iz člana 54. stav 2. ovog zakona za službenike na položaju, od dana kada je rešenjem utvrđeno da je službenik neraspoređen, ima pravo na otpremninu prema zakonu kojim se uređuju plate, naknade i druga primanja zaposlenih u autonomnoj pokrajini i jedinici lokalne samouprave.
Službeniku na položaju kome prestane radni odnos protekom roka iz člana 54. stav 3. ovog zakona, ima pravo na otpremninu zbog odlaska u penziju prema zakonu kojim se uređuje plate, naknade i druga primanja zaposlenih u autonomnoj pokrajini i jedinici lokalne samouprave."
Član 10.
U članu 194. stav 1. tačka 1) reč: "državnog" briše se.
Član 11.
U članu 201. stav 1. broj: "130." zamenjuje se brojem: "131.".
Prelazne i završne odredbe
Član 12.
Podzakonska akta koja su predviđena ovim zakonom doneće se u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 13.
Propisi doneti do dana stupanja na snagu ovog zakona nastavljaju da se primenjuju do donošenja odgovarajućih propisa utvrđenih ovim zakonom, ako nisu u suprotnosti sa odredbama ovog zakona.
Član 14.
Izuzetno od odredaba čl. 121-122k ovog zakona, stručno usavršavanje zaposlenih u jedinicama lokalne samouprave u 2017. godini sprovodiće se na osnovu programa stručnog usavršavanja koji su za 2017. godinu doneti u skladu sa ranije važećim propisom.
Član 15.
Za selekciju i akreditaciju predavača, drugih realizatora i sprovodilaca programa donetih u skladu sa ovim zakonom, organ nadležan za donošenje odgovarajućeg programa raspisaće javni poziv u roku od 60 dana od dana donošenja podzakonskih akata utvrđenih ovim zakonom.
Javni poziv se oglašava u službenom glasilu Republike Srbije, odnosno na zvaničnoj internet stranici nadležnog organa.
Lica koja su, po propisima koji su se primenjivali do dana stupanja na snagu ovog zakona, odlukom nadležnog organa, stekla status lica koja sprovode programe, odnosno status realizatora programa (predavača, mentora, kouča i sl.) i akreditovana ili na drugi način ovlašćena da učestvuju u sprovođenju, odnosno realizaciji programa i koja se nalaze na postojećim listama lica ovlašćenih za sprovođenje, odnosno realizaciju programa, koje vode nadležni organi, zadržavaju stečeni status i nastavljaju da sprovode, odnosno realizuju programe na kojima jesu ili na kojima budu angažovani – dok ne budu akreditovani i upisani u stalnu listu predavača i drugih realizatora obuke ili evidenciju o akreditovanim sprovodiocima obuke, u skladu sa odredbama ovog zakona i propisa donetih za njegovo izvršavanje, a najduže tri godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 16.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
IZ OBRAZLOŽENJA
II. RAZLOZI ZA DONOŠENJE ZAKONA
Donošenjem Strategije stručnog usavršavanja zaposlenih u jedinicama lokalne samouprave u Republici Srbiji ("Službeni glasnik RS", broj 27/15, u daljem tekstu: Strategija), utvrđeni su suštinski reformski ciljevi na kojima treba da se zasniva "uspostavljanje usklađenog, trajnog i održivog sistema stručnog usavršavanja zaposlenih u jedinicama lokalne samouprave". Ovi ciljevi treba da doprinesu povećanju nivoa znanja i veština zaposlenih u jedinicama lokalne samouprave neophodnih za ostvarivanje osnovnih postulata moderne lokalne samouprave" i "principa Evropskog administrativnog prostora", odnosno sposobnosti da se "sprovedu obaveze koje proističu iz članstva Republike Srbije u Evropskoj uniji".
U skladu sa navedenim, neophodno je normativno urediti sva pitanja od značaja za ostvarivanje funkcije stručnog usavršavanja na ovom nivou vlasti, kao jednog od preduslova Strategijom definisanog uvođenja "novog sistema stručnog usavršavanja zaposlenih u jedinicama lokalne samouprave zasnovanog na principima: međusobne koordinacije u radu subjekata sistema stručnog usavršavanja; kontinuiteta i održivosti sistema stručnog usavršavanja; unapređenja i obezbeđivanja kvaliteta stručnog usavršavanja kroz definisanje osnovnih elemenata sadržine programa i određivanje procedure za njihovo utvrđivanje; ravnopravnosti u ostvarivanju prava na stručno usavršavanje i izvršavanju obaveza; ravnopravnosti izvođača programa stručnog usavršavanja na tržištu, uz ispunjenje utvrđenih uslova za sprovođenje programa stručnog usavršavanja; efikasnosti, odnosno svrsishodnog korišćenja budžetskih sredstava namenjenih za stručno usavršavanje i odgovornosti svih subjekata koji su nosioci aktivnosti na uspostavljanju i realizaciji sistema stručnog usavršavanja zaposlenih u jedinicama lokalne samouprave".
Istovremeno, Strategija prepoznaje potrebu da se sistem stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave uskladi sa sistemom stručnog usavršavanja u drugim segmentima javne uprave, jer bi se na taj način, kako se navodi, obezbedila "bolja saradnja i koordinacija nadležnih organa" i "značajni efekti na planu uštede troškova organizovanja stručnog usavršavanja". Takođe, ukazuje se da je ovaj cilj, kao preduslova "jedinstvenog kvaliteta obavljanja poslova iz nadležnosti jedinica lokalne samouprave u odnosu na sve građane i pravna lica", moguće ostvariti u okviru centralne nacionalne institucije za stručno usavršavanje, na osnovu jedinstveno utvrđenih programa stručnog usavršavanja.
Navedeno je u potpunosti saglasno Strategiji reforme javne uprave u Republici Srbiji ("Službeni glasnik RS", br. 9/14 i 42/14 - ispravka), kojom se kao jedan od preduslova ukupnog razvoja i unapređenja sistema upravljanja ljudskim resursima u javnoj upravi predviđa uspostavljanje jedinstvenog sistema stručnog usavršavanja u javnoj upravi, odnosno uvođenje jednog organizacionog oblika za sprovođenje programa stručnog usavršavanja i opštih materijalnih elemenata za definisanje programa stručnog usavršavanja koji su zajednički za sve kategorije zaposlenih u javnoj upravi.
U skladu sa strategijama planiranim pravcima u uspostavljanju održivog sistema stručnog usavršavanja u javnoj upravi, neophodno je da se istovremeno sa realizacijom utvrđenih mera i aktivnosti koje se odnose na pripremu i donošenje zakona kojim će se urediti osnivanje centralne nacionalne institucije za stručno usavršavanje u javnoj upravi, pristupiti donošenju zakona kojim će se izmeniti ili dopuniti odredbe trenutno važećeg Zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave i uspostave odnosi koji na usklađen i celovit način uređuju sva pitanja od značaja za ostvarivanje svrhe kompetencije stručnog usavršavanja, odnosno sticanje funkcionalnih, primenjivih znanja zaposlenih u jedinicama lokalne samouprave u ostvarivanju ukupnih reformskih ciljeva i principa.
Uz navedeno, neophodno je izmeniti ili dopuniti pojedine odredbe Zakona radi preciziranja i obezbeđivanja celovitosti sistema koji uređuje, odnosno omogućavanja nesmetanog ostvarivanja prava i obaveza utvrđenih Zakonom.
III. OBJAŠNJENJE POJEDINIH REŠENJA
Član 1. – Primena opštih propisa o radu i kolektivnog ugovora uređeno je odredbama člana 6. Zakona kojim je u stavu 4. definisan pojam udruženja poslodavaca u smislu da je udruženje poslodavaca udruženje koje predstavlja više od jedne trećine jedinica lokalne samouprave koje zapošljavaju najmanje 20% zaposlenih i registrovano je u skladu sa zakonom. Odredbama ovog člana propušteno je da se definiše ko ceni ispunjenost uslova iz stava 4. ovog člana, tako da je članom 1. Zakona o izmenama i dopunama zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave (u daljem tekstu: Zakon) predviđeno da ispunjenost uslova iz stava 4. ovog člana utvrđuje ministarstvo nadležno za lokalnu samoupravu.
Član 2. – Izmenama i dopunama menja se stav 7. člana 14. Zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave u smislu da funkcioneru prestaje radni odnos prestankom funkcije, odnosno danom prestanka obaveze vršenja dužnosti, kao i nakon proteka roka iz st. 1-3. ovog člana. Ranije važećom odredbom bilo je predviđeno da funkcioneru prestankom funkcije prestaje i radni odnos, odnosno da funkcionreu prestaje radni odnos danom prestanka obaveze vršenja dužnosti. Imajući u vidu da funkcioner po prestanku funkcije ima pravo na naknadu plate u trajanju od tri meseca, kao i činjenicu da se ovo pravo može izuzetno produžiti do tri meseca ukoliko u tom vremenu funkcioner stiče pravo na penziju, odnosno da ovo pravo može prestati i pre isteka roka od tri meseca, zasnivanjem radnog odnosa ili sticanjem prava na penziju prema propisima o penzijskom i invalidskom osiguranju (stav 1-3) izmenama zakona propisano je da funkcioneru radni odnos prestaje prestankom funkcije, odnosno prestankom obaveze vršenja dužnosti kao i nakon proteka roka iz st.1-3. ovog člana.
Član 3. – Odredbama ovog člana Zakona utvrđuje se usklađivanje poslova Saveta za stručno usavršavanje zaposlenih u jedinicama lokalne samouprave sa celinom predloženih unapređenja oblasti stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave, ali i zakonom utvrđenim načelima sistema stručnog usavršavanja na kojima se zasniva.
Član 4. – Odredbe koje uređuju najznačajnija pitanja u vezi sa stručnim usavršavanjem u jedinicama lokalne samouprave predložene su u skladu sa konceptom na kome se uspostavlja stručno usavršavanje u javnoj upravi u celini. Ovim rešenjima s jedne strane, ostvaruju se ciljevi i principi stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave utvrđeni Strategijom stručnog usavršavanja zaposlenih u jedinicama lokalne samouprave u Republici Srbiji, a s druge strane stvaraju se uslovi za ukupno unapređenje administrativnih kapaciteta u jedinicama lokalne samouprave za ostvarivanje opštih i posebnih ciljeva i principa reforme javne uprave.
Zakonom se najpre, utvrđuje da se stručno usavršavanje zasniva na programima stručnog usavršavanja kojima se određuju oblici i sadržina stručnog usavršavanja i sredstava za stručno usavršavanje, a kao jedna od novina utvrđuju se poslovi Nacionalne akademije za stručno usavršavanje u javnoj upravi (u daljem tekstu: Nacionalna akademija) u sistemu stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave.
Opšti program obuke uvodi se u svrhu obezbeđivanja uslova za permanentno usavršavanje i unapređenje nivoa znanja i veština zaposlenih za obavljanje konkretnih funkcija, aktivnosti i zadataka iz utvrđenog delokruga i nadležnosti, odnosno poslova organa, službi i organizacija jedinice lokalne samouprave (u daljem tekstu: organi), ali i radi omogućavanja ostvarivanja strateških pravaca reforme i sprovođenja utvrđenih javnih politika.
Koncipiran je tako da obuhvata uvodni program obuke i program kontinuiranog stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave, pri čemu uvodni program obuke ima za cilj da stručno osposobi zaposlene koji po prvi put zasnivaju radni odnos u određenom organu – pružanjem elementarnog nivoa znanja o pravnom sistemu i pripremom za polaganje državnog stručnog ispita, dok program kontinuiranog stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave treba da obezbedi permanentno podizanje nivo stručnih i praktičnih znanja i veština zaposlenih u svim opštim i posebnim temama koje su zajedničke ili odlikuju većinu korisnika.
Uzimajući u obzir sve specifičnosti stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave izražene i kroz Strategiju stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave u Republici Srbiji, program kontinuiranog stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave sadrži dve komponente – prvu koja se odnosi na poverene poslove jedinica lokalne samouprave izraženu u okviru opšteg programa kontinuiranog stručnog usavršavanja i drugu koja pretežno obuhvata poslove iz izvornog delokruga jedinica lokalne samouprave u okviru sektorskog programa kontinuiranog stručnog usavršavanja.
Uzimajući u obzir da je stručno usavršavanje funkcionera, ali i zaposlenih u organima jedinice lokalne samouprave koji se pripremaju ili nalaze na rukovodećim radnim mestima jednako važno kao i stručno usavršavanje ostalih kategorija zaposlenih za ostvarivanje nadležnosti jedinice lokalne samouprave i kvaliteta utvrđivanja ili sprovođenja javnih politika, Zakon predviđa i uvođenje programa obuke rukovodilaca.
Propisivanjem posebnih programa stručnog usavršavanja dalje se omogućava i stručno usavršavanje zaposlenih u skladu sa specifičnim potrebama iz delokruga i nadležnosti jedinice lokalne samouprave, odnosno ostvarivanje potreba vezanih za pojedina radna mesta, vrste poslova ili posebne grupe korisnika.
U odnosu na vrstu programa, uređuje se način obezbeđivanja sredstava za sprovođenje programa, pa se tako uređuje da se sredstva za sprovođenje uvodnog programa obuke, opšteg programa kontinuiranog stručnog usavršavanja i programa obuke rukovodilaca, obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije – u ukupnom iznosu 0.01% sredstava obezbeđenih za plate svih zaposlenih u organima jedinica lokalne samouprave, a sredstva za sprovođenje sektorskog programa kontinuiranog stručnog usavršavanja i posebne programe obuke u budžetu jedinice lokalne samouprave – u okviru budžeta jedinice lokalne samouprave, u ukupnom iznosu koji bude utvrđen budžetom jedinice lokalne samouprave za te namene u skladu sa masom sredstava za plate.
Opšti programe obuke i program obuke rukovodilaca donosi Vlada, na predlog Nacionalne akademije, po prethodno pribavljenom mišljenju Saveta za stručno usavršavanje zaposlenih u jedinicama lokalne samouprave (u daljem tekstu: Savet). Posebne programe donosi jedinica lokalne samouprave, po prethodno pribavljenom mišljenju Saveta.
Polazeći od potrebe uspostavljanja usklađenog sistema stručnog usavršavanja u javnoj upravi, zasnovanog na jedinstvenim programima u svim pitanjima koja su zajednička ili odlikuju većinu subjekata u njoj, propisuje se da Nacionalna akademija sprovodi Uvodni program obuke, Opšti program kontinuiranog stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave i Program obuke rukovodilaca, a organi samostalno ili preko Nacionalne akademije sprovode sektorski program kontinuiranog stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave i posebne programe.
Zatim, Zakonom se po prvi put uređuju kriterijumi, merila i način utvrđivanja potreba za stručnim usavršavanjem, tako što se imajući u vidu celinu našeg prvnog sistema i mogućnosti koje iz njega proizilaze određuju osnovni kriterijumi za utvrđivanje potreba za stručnim usavršavanjem. Zakon propisuje da Nacionalna akademija vrši razvoj jedinstvene metodologije i standardnih instrumenata koji omogućavaju kontinuirano i fleksibilno praćenje i prilagođavanje programa obuke u skladu sa potrebama jedinica lokalne samouprave. Potrebe za kontinuiranim stručnim usavršavanjem i obukom rukovodilaca utvrđuje Nacionalna akademija, a razmatra ih i usvaja ih Programski savet Nacionalne akademije. Pored toga, u skladu sa specifičnim potrebama, utvrđivanje potreba za posebne programe stručnog usavršavanja sprovode nadležni organi jedinica lokalne samouprave, uz stručnu podršku Nacionalne akademije, a razmatra ih i usvaja Savet.
Zakon precizira i ko može biti predavač ili drugi realizator i sprovodilac programa obuke i uslove selekcije i akreditacije predavača i drugih realizatora i sprovodioca programa obuke, utvrđuje nadležnost Nacionalne akademije za sprovođenje postupka selekcije i akreditacije subjekata koji realizuju programe obuke, ovlašćuje Vladu da na predlog Nacionalne akademije bliže uredi program selekcije, obuke, akreditacije i načina angažovanja predavača, mentora i kouča, iznos naknada za njihov rad, kao i oblik, način upisa i vođenja stalne liste predavača i drugih realizatora obuka, kriterijume i merila kojima se dokazuje ispunjenost uslova za akreditaciju drugih sprovodioca programa obuke, odnosno potvrđivanje statusa akreditovane visokoškolske ustanove ili naučnoistraživačkog instituta, kao i oblik, način upisa i vođenja evidencije o ovim licima.
Radi obezbeđivanja uslova za ukupno praćenje stanja u oblasti stručnog usavršavanja, propisuje se da Nacionalna akademija vodi evidencije o programima stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave, a pored obaveznih podataka koje jedinice lokalne samouprave dostavljaju za upis u ovu evidenciju, propisuje se i obaveza dostavljanja podataka i materijala koji su pripremljeni za potrebe ili su proizvod programa stručnog usavršavanja.
Ovim odredbama otklanjaju se i dosadašnje pravne praznine u važećem zakonu o vrednovanju i verifikaciji sprovedenih programa stručnog usavršavanja.
Član 5. – Kompatibilno rešenjima o mentorima u realizaciji programa stručnog usavršavanja, Zakonom se uređuju pitanja i u vezi sa mentorstvom u programu osposobljavanja pripravnika u jedinicama lokalne samouprave.
Član 6. – Imajući u vidu da je odredbama Zakona definisano ko ocenjuje službenike, službenike na položaju, načelnika uprave i zamenika načelnika uprave u primeni zakona pojavila se potreba da se preciznije definiše ko ocenjuje službenika na položaju u situaciji kada isti rukovodi organom, organizacijom ili službom. U tom slučaju izmenom zakona predviđa se da službenika na položaju koji rukovodi pokrajinskom organom, organizacijom ili službom ocenjuje organ nadležan za postavljenje. Takođe, izmenom ovog člana predviđeno je da službenika koji rukovodi službom interne revizije i budžetske inspekcije ocenjuje gradonačelnik, odnosno predsednik opštine ili predsednik gradske opštine.
Član 7. – Ovim članom Nacrta zakona, vrši se dopuna člana 163. Zakona i dodatno uređuje prestanak radnog odnosa i za službenike na položaju kojima je protekao rok u statusu neraspoređenosti.
Član 8. – Bliže se uređuje radno pravni status službenika u slučaju donošenja novog Pravilnika, kao i u slučaju promene Pravilnika. U slučaju donošenja novog Pravilnika propisano je da se svi službenici raspoređuju na odgovarajuća radna mesta. Ako novim pravilnikom ili promenom pravilnika neka radna mesta budu ukinuta ili smanjen broj službenika, u tom slučaju ovim članom se propisuje da prebrojni službenici se rasproređuju odnosno premeštaju na druga odgovarajuća radna mesta, s tim da prednost imaju oni sa boljim ocenama u poslednje tri godine. Takođe, predviđena je mogućnost da prekobrojni službenici mogu biti, uz svoju saglasnosti raspoređeni, odnosno premešteni na niže radno mesto koje odgovara njihovoj stručnoj spremi, s tim da ukoliko takvo radno mesto ne postoji, postaju neraspoređeni. U slučaju kada odgovarajuće radno mesto ne postoji a prekobrojni službenik ne da saglasnost da može biti raspoređen, odnosno premešten na niže radno mesto koje odgovara njegovoj stručnoj spremi, rukovodilac donosi rešenje o prestanku radnog odnosa.
Član 9. – Ovim članom Nacrta zakona, precizira se način ostvarivanja prava na naknadu plate službenika na položaju koji je postao neraspoređen u slučajevima iz člana 54. i 55. Zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave, kao i pravo na otpremninu za službenike i službenike na položaju kojima radni odnos prestane protekom roka u statusu neraspoređenosti.
Član 10. – Predlaže se brisanje reči: "državnogˮ čime se vrši ispravka tehničke greške.
Član 11. – Ovim članom Nacrta zakona, pravilno se poziva na odgovarajući član Zakona kojim se propisuje dužnost polaganja državnog stručnog ispita.
Čl. 12-16. – Zakon sadrži izričita ovlašćenja za donošenje podzakonskih propisa neophodnih za njegovo izvršavanje, precizno i detaljno utvrđena pitanja koja treba obuhvatiti podzakonskim propisima i jasno određene granice ovlašćenja organa državne uprave koji ih donosi, pa se u skladu sa tim utvrđuje rok nadležnim organima za njihovo donošenje – šest meseci od dana strupanja na snagu ovog zakona.
Zatim se uređuju slučajevi važenja pro praeterio podzakonskih akata i programa stručnog usavršavanja koji su doneti do stupanja na snagu ovog zakona, odnosno utvrđuje da će se do donošenja podzakonskih akata, odnosno programa stručnog usavršavanja u skladu sa ovlašćenjima iz ovog zakona, primenjivati podzakonski akti i programi doneti do stupanja na snagu ovog zakona, osim odredaba koje su u suprotnosti sa ovim zakonom.
Pored toga, radi obezbeđenja kontinuiteta u ostvarivanju funkcije stručnog usavršavanja u jedinicama lokalne samouprave i nesmetanog sporvođenja programa stručnog usavršavanja u periodu do stvaranja uslova za potpuni prelazak na režim koji se uspostavlja ovim zakonom, uređuju se pitanja pokretanja postupka akreditacije i statusa dosadašnjih predavača i drugih realizatora i sporvodioca programa obuke do okončanja postupka akreditacije.
U skladu sa članom 196. stav 4. Ustava propisuje se da Zakon stupa na snagu osam dana od dana objavljivanja u republičkom službenom glasilu.
IV. FINANSIJSKA SREDSTVA ZA SPROVOĐENJE ZAKONA
U skladu sa utvrđenim članom 118. st. 4. i 5. Zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave za sprovođenje ovog zakona obezbeđena su sredstva u budžetu Republike Srbije za 2017. godine, na razdelu 19 – Ministarstvo državne uprave i lokalne samouprave, Glava 19.0, Program 0608 – Sistem lokalne samouprave, Funkcija 110 – Izvršni i zakonodavni organi, finansijski i fiskalni poslovi i spoljni poslovi, Programska aktivnost 0003 – Jačanje kapaciteta lokalne samouprave, i to na sledećim ekonomskim klasifikacijama:
- Ekonomska klasifikacija 416 – Nagrade zaposlenima i ostali posebni rashodi, u iznosu od 475.000 dinara za naknade članu Saveta za stručno usavršavanje zaposelnih u jedinicima lokalne samouprave koji je zaposlen u Ministarstvu državne uprave i lokalne samouprave.
- Ekonomska klasifikacija 423 – Usluge po ugovoru, u iznosu od 1.425.000 dinara za naknade članovima Saveta za stručno usavršavanje zaposlenih u jedinicama lokalne samouprave koji nisu zaposleni u Ministarstvu državne uprave i lokalne samouprave (tri eksterna člana Saveta).
Sredstva za ovu namenu u 2018. i 2019. godini obezbediće se u budžetu Republike Srbije, na razdelu 19 – Ministarstvo državne uprave i lokalne samouprave, u okviru limita koji na godišnjem nivou državnim organima određuje Ministarstvo finansija.
Takođe, imajući u vidu predloženu celinu uređenja oblasti stručnog usavršavanja u javnoj upravi u zakonima koji su povezano pitanje sa rešenjima sadržanim u ovom nacrtu zakona, saglasno kojima se sredstva za programe stručnog usavršavanja u javnoj upravi obezbeđuju u iznosu od 0.01% ukupnih sredstava obezbeđeni budžetom, odnosno finansijskim planom za plate zaposlenih u njoj, za sprovođenje programa stručnog usavršavanja utvrđenih ovim zakonom nije potrebno u 2017. godini i narednim godinama obezbediti dodatna sredstva u budžetu.
Izvor: Vebsajt Ministarstva državne uprave, 20.04.2017.