PREDLOG ZAKONA O IZMENAMA ZAKONA O SUDIJAMA - Tekst propisa
Član 1.
U Zakonu o sudijama ("Službeni glasnik RS", br. 116/ 08, 58/09 – odluka US, 104/09, 101/ 10, 8 /12 - US, 121 /12, 124/12 - US, 101/13, 108/13- dr. zakon 1114 - US, 11714, 40/15, 63 /15 - US, 106 /15, 63/16- US i 47/17), član 38. menja se i glasi:
Član 38.
"Sudije su razvrstane u pet platnih grupa, koji su izraženi u koeficijentima.
U prvoj platnoj grupi su sudije osnovnih i prekršajnih sudova.
U drugoj platnoj grupi su sudije privrednih i viših sudova.
U trećoj platnoj grupi su sudije apelacionih sudova, Privrednog apelacionog,
Prekršajnog apelacionog i Upravnog suda.
U četvrtoj platnoj grupi su sudije Vrhovnog kasacionog suda.
U petoj platnoj grupi je predsednik Vrhovnog kasacionog suda."
Član 2.
Član 39. menja se i glasi:
"Prva platna grupa ima koeficijent 3,00.
Druga platna grupa ima koeficijent 3,50.
Treća platna grupa ima koeficijent 4:00.
Četvrta platna grupa ima koeficijent 5,00.
Peta platna grupa ima koeficijent 6,00."
Član 3.
Član 44. menja se i glasi:
"Posle položenog pravosudnog ispita potrebno je radno iskustvo u pravnoj struci:
- tri godine za sudiju osnovnog suda i prekršajnog suda;
- šest godina za sudiju višeg suda i privrednog suda;
- deset godina za sudiju apelacionog suda, Privrednog apelacionog suda, Prekršajnog apelacionog suda i Upravnog suda."
- dvanaest godina za sudiju Vrhovnog kasacionog suda."
Član 4.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
IZ OBRAZLOŽENJA
II RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA
Kako je Komisija za sprovođenje Nacionalne strategije reforme pravosuđa još 2014. godine, obrazovala – Komisiju za unapređenje položaja sudija prekršajnih sudova u Republici Srbiji, sa zadatkom da sagleda položaj prekršajnih sudija, unapredi njihov rad i izjednači položaj sudija prekršajnih sudova sa ostalim sudijama sudova opšte i posebne nadležnosti, te činjenicu da je Komisija svoj rad završila, a na osnovu tih stavova VSS dao pozitivno mišljenje i ovakav identičan predlog dostavio nadležnom ministarstvu na dalje postupanje, te uzimajući činjenicu da se ovaj zakonski projekat do sada nije našao na dnevnom redu Narodne skupštine Republike Srbije, a radi se o veoma značajnom pitanju od interesa za Republiku Srbiju, nalazim za shodno da na ovakav način iniciram raspravu po tom pitanju. Iz tog razloga je obrazloženje ovog predloga sačinjeno od doslovno prenetih delova obrazloženja Komisije za unapređenje položaja sudija prekršajnih sudova u Republici Srbiji, u onoj meri koliko je potrebno da bi se shvatio značaj ovog zakonskog predloga i ispunila propisana forma za pokretanje zakonodavne procedure.
Odredbom člana 4. Zakona o sudijama ("Službeni glasnik RS", br. 116/ 08, 58/09 – odluka US, 104/09, 101/ 10, 8 /12 - US, 121 /12, 124/12 - US, 101/13, 108/13-dr. zakon, 111/14 - US, 117/14, 40/15, 63 /15 - US, 106 /15, 6316 - US i 47/17),"propisano je da:
"Sudija ima pravo na platu u skladu sa dostojanstvom sudijske funkcije i njegovom odgovornošću.
Plata sudije znači garanciju njegove nezavisnosti i sigurnosti njegove porodice."
Dana 1. januara 2010. godine u zakonodavni sistem Republike Srbije uvedeni su prekršajni sudovi. Njihova nadležnost je ista ili složenija nego u drugim prvostepenim i drugostepenim sudovima.
Sudije prekršajnih sudova sude predmete (korupcije, carine, budžetskog sistema, deviznog poslovanja, pristupa informacijama od javnog značaja radiodifuzne, promet eksplozivnih materija, vojnu i radnu materiju, zaštitu od požara, bezbednost saobraćaja, javni red i mir, prekršaje iz nadležnosti nadzora Agencije za borbu protiv korupcije i još iz mnogo drugih oblasti).
Zakonom o sedištima i područjima sudova i javnih tužilaštava ("Službeni glasnik RS" br. 101/13), obrazovano je 45 prekršajnih sudova kao prvostepenih i Prekršajno apelacioni sud kao sud republičkog ranga i to kao sudovi posebne nadležnosti. Prekršajni sudovi su sa radom otpočeli dana 1. januara 2010. godine.
Domaće zakonodavstvo sudijama prekršajnih sudova daje status sudija sa svim obavezama, ali ne i pravima (pravo na isti koeficijent plate sa sudijama istog stepena), dok su u zemljama iz okruženja sudije prekršajnih sudova izjednačene po koeficijentu plate sa sudijama osnovnih sudova, a sudije prekršajnog apelacionog suda sa sudijama apelacionih i upravnih sudova.
U svim ostalim zemljama iz okruženja, kao što su Crna Gora, Slovenija, Republika Srpska i Makedonija prekršajnu materiju sude sudije sudova opšte nadležnosti (osnovnih, opštinskih, viših ili apelacionih sudova), iz čega proizilazi da su sudeće materije prekršajnih i osnovnih sudova isto vrednovane.
Koeficijent zarade sudija prekršajnih sudova, kako je regulisano Zakonom o sudijama najniže je propisana u odnosu na druge sudije, čime su te sudije u odnosu na druge neopravdano stavljene u podređen položaj.
Imajući u vidu navedeno, predlažemo da se uzme u razmatranje ova inicijativa i platne grupe iz člana 38. i 39. Zakona o sudijama, kao i radno iskustvo iz člana 44. istog Zakona usaglase na odgovarajući način sa ostalim sudijama sudova istog stepena, čime bi se unapredio položaj sudija prekršajnih sudova u Republici Srbiji i ostvario osnovni cilj Nacionalne strategije reforme pravosuđa.
III. OBJAŠNjENjE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA I POJEDINAČNIH REŠENjA
Članom 1. Predloga zakona predlaže se pet platnih grupa u koje se su razvrstane sudije.
Članom 2. Predloga zakona predlaže se - visina koeficijenta za predviđenih pet platnih grupa.
Članom 3. Predloga zakona predlaže se dužina radnog iskustva potrebnog za zasnivanje radnog odnosa za sudiju.
Članom 4. Predloga zakona predviđa se stupanje na snagu ovog zakona.
IV. PROCENA FINANSIJSKIH SREDSTAVA POTREBNIH ZA SPROVOĐENjE OVOG ZAKONA
Finansijska sredstva potrebna za primenu ovog zakona su 378.689.400,00 dinara. Sredstva će se obezbediti i opredeliti Zakonom o budžetu Republike Srbije za 2020. godinu.
V. RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA PO HITNOM POSTUPKU
Donošenje ovog zakona po hitnom postupku se predlaže iz potrebe da se materijalni status sudija koje postupaju u prekršajnoj materiji što pre izjednači sa sudijama koje postupaju u drugim oblastima. Osim toga, značajno je da se ovaj zakon usvoji pre usvajanja budžeta Republike Srbije za 2020.godinu, kako to ne bi prouzrokovalo probleme u realizaciji i primeni ovog zakona.
Izvor: Vebsajt Narodne skupštine, 16.11.2020.