DRŽAVNA REVIZORSKA INSTITUCIJA: Centri za socijalni rad rade i bez socijalnih radnika

U proteklim godinama nisu ostvareni značajni rezultati kako bi se unapredio sistem socijalne i porodično-pravne zaštite. Ovo je zaključak Državne revizorske institucije (DRI), iznet u izveštaju čiji je cilj bio da se utvrdi da li su nadležni organi, pre svega Ministarstvo za rad i socijalna pitanja i Ministarstvo za brigu o porodici, preduzeli mere za efikasno funkcionisanje centara za socijalni rad (CSR). DRI na teret nadležnima stavlja da nisu obezbedili stalno usavršavanje zaposlenih, niti zaposlili dovoljan broj stručnih radnika, poboljšali funkcionisanje CSR tako da na pravi način razumeju i reše problemi i potrebe korisnika... Situaciju dodatno otežavaju propisi koji se nisu menjali iako se menjala uloga centara za socijalni rad.

Iako je predviđeno da najmanje 50 odsto zaposlenih čine socijalni radnici, DRI je utvrdio da ih je od 2020. do 2022. godine bilo zaposleno i manje od najmanje predviđenog procenta – samo 42 odsto. Šta više, u proseku osam centara nije imalo na listi zaposlenih nijednog socijalnog radnika. Takođe, 21 centar radio je bez pravnika, njih 17 bez psihologa, a 57 bez ijednog pedagoga.

DRI je ukazao i da je uveliko prevaziđeno važeće pravilo po kojem broj stanovnika diktira broj zaposlenih u centrima za socijalni rad, jer veći broj stanovnika ne podrazumeva i veći broj korisnika ovih ustanova. Zato predlažu da se ubuduće uzima u obzir struktura stanovništva, broj korisnika, njihova struktura...

– Postojeći kriterijumi ne ostvaruju ravnomernu opterećenost stručnih radnika u CSR, što dovodi u rizik njihov efikasan rad – navodi se u izveštaju DRI.

Tako je došlo do raskoraka pa najviše zaposlenih imaju CSR u Šumadiji i zapadnoj Srbiji, ali su najopterećenije njihove kolege iz južne i istočne Srbije. U određenim centrima za socijalni rad još rade zaposleni koji nemaju odgovarajuće licence, na stručno usavršavanje radnici su odlazili bez plana, a u 100 centara supervizori su ujedno i voditelji slučaja. Kada je reč o inspekcijskom nadzoru ovih ustanova – obavljane su delimično.

Kako to izgleda u brojkama? Za tri godine, od 2020. do 2022. godine, tri nadležna organa su redovnu inspekcijsku kontrolu izvršila u devet centara od 141 koliko ih ukupno ima u zemlji. Inspekcije su bile nešto vrednije kada je reč o vanrednom nadzoru, odnosno kada postupaju po pritužbama, pa su u istom periodu kontrolisale 39 centara. Bez češće kontrole što većeg broja CSR u magli ostaje odgovor na pitanje da li se u ovim ustanovama radi po zakonu, uz poštovanje procedura i stručnog rada.

Revizori su utvrdili i da nema koordinacije između nadležnih organa koji kontrolišu stručni rad.

– Predstavnici nadležnih organa su naveli da najčešći razlog podnošenja pritužbi, predstavki i inicijativa drugih lica je iz oblasti zaštite od nasilja u porodici. Uvidom u izveštaj Republičkog zavoda za socijalnu zaštitu o radu centara za period 2020–2022 utvrđeno je da raste broj evidentiranih prijava nasilja u porodici iz godine u godinu – upozorava DRI.

Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku iz 2022. godine, 141 CSR imao je 569.961 korisnika. Najveći broj činili su odrasli, uzrasta od 26 do 64 godine. U istom periodu u ovim ustanovama radilo je 2.592 ljudi, od toga 79 odsto su činile žene.

U Srbiji je u sprovođenju organizovanog skrininga karcinoma dojke od 2017. do 2022. bilo uključeno 35 zdravstvenih ustanova, a skrining se nije sprovodio u tri četvrtine jedinica lokalnih samouprava, izjavio je Duško Pejović, predsednik Državne revizorske institucije (DRI). On je na konferenciji za novinare, na kojoj je predstavljen izveštaj o reviziji svrsishodnosti poslovanja “Sprovođenje nacionalnog programa ranog otkrivanja karcinoma dojke“, objasnio da je ova revizija rađena zato što je rak dojke najčešći maligni tumor i vodeći uzrok smrti od malignih bolesti kod žena u Srbiji. Istakao je da pošto je skrining sproveden u ograničenom broju opština, kao i budući da je obuhvat stanovništva ovim programom na republičkom nivou bio skroman, od suštinskog značaja da se skrining programi prošire na sve opštine i nadležne zdravstvene ustanove.

Naveo je da su domovi zdravlja koji su bili obuhvaćeni revizijom od 2017. do 2022. godine, mamografskim snimanjem obuhvatili do 10 odsto žena ciljne populacije zbog prekida u radu izazvanih pandemijom korone, opreme i propustima u organizaciji procesa.

Izvor: Vebsajt Politika, 19.01.2024.
Naslov: Redakcija