U PRIPREMI IZMENE ZAKONA O VISOKOM OBRAZOVANJU: Predviđeno uređivanje položaja lektorata i lektora srpskog jezika na stranim univerzitetima
Pitanje takozvanih spornih doktorata dospelo je u žižu javnosti kada je Komisija za akreditaciju i proveru kvaliteta (KAPK) u starom sazivu, promenila dotadašnju praksu, pa je doktorske diplome, koje je prethodno u dva ciklusa akreditacije smatrala validnim, osporila jer je ustanovila da pojedini privatni fakulteti na kojima su stečene nisu imali saglasnost Ministarstva prosvete na nastavni plan magistarskih studija.
Reč je o doktoratima koji su stečeni u prelaznom periodu od usvajanja Zakona o visokom obrazovanju do bolonjskih propisa, gde su magistri mogli da prijave doktorsku disertaciju čijom bi odbranom stekli naučni naziv doktora nauka.
Dakle, magistri nisu pohađali doktorske studije već su branili prijavljenu doktorsku disertaciju, tako da se ne može govoriti o tome da su tzv. sporni doktorati stečeni na neakreditovanim ustanovama jer tada akreditacije nije ni bilo.
Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja je kako bi proverilo da li je reč o selektivnom pristupu KAPK-a, preko informacionog sistema Dositej zatražilo od svih akreditovanih državnih i privatnih visokoškolskih ustanova da dostave saglasnost na nastavni plan magistarskih studija. Pregledom dostavljenog materijala konstatovano je da su brojni fakulteti u okviru 11 univerziteta (državnih i privatnih) obavestili Ministarstvo da nemaju saglasnost svog univerziteta (što je bilo potrebno za državne fakultete), među kojima ima i renomiranih državnih fakulteta sa dugom tradicijom, odnosno nemaju saglasnost Ministarstva na nastavni plan magistarskih studija (što je bilo potrebno za privatne fakultete).
To znači da i doktorske diplome pojedinih državnih fakulteta mogu po istom osnovu biti proglašene spornim.
Kako bi se zaštitio veliki broj savesnih studenata koji su stekli visoko obrazovanje na visokoškolskim ustanovama na kojima rade nastavnici sa tzv. osporenim diplomama, lica koja su stekla doktorske diplome na renomiranim državnim fakultetima koji takođe nemaju odgovarajuću saglasnost za magistarske studije, kao i nastavnici čija se akademska karijera na ovaj način ugrožava, Ministarstvo je predložilo odgovarajuću dopunu Zakona o visokom obrazovanju ("Sl. glasnik RS", br. 88/2017 i 27/2018 - dr. zakon), koja odražava ranije zauzeti stav po ovom pitanju.
Pozivajući se na zahteve stručne i naučne javnosti Republike Srbije da se uredi položaj lektorata i lektora srpskog jezika na slavističkim katedrama u svetu, Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja, priprema izmene u Zakonu o visokom obrazovanju, što će omogućiti i donošenje Pravilnika o uslovima za izbor i zasnivanje radnog odnosa lektora srpskog jezika na stranim univerzitetima.
Tim pravilnikom bilo bi regulisano i osnivanje stručne komisije, koja će sprovoditi proceduru izbora lektora, kao i pitanje finansiranja srpskih lektorata u svetu.
Inače, Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja je već obezbedilo neophodna finansijska sredstva i time predupredilo problem ukidanje radnog mesta lektora za srpski jezik na Univerzitetu Sapienca u Rimu zbog odlaska dosadašnjeg lektora u penziju, kao i odluke tog Univerziteta da prestane da finansira lektore.
Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja najavljenim izmenama u Zakonu o visokom obrazovanju rešava problem koji datira još od 2001. godine kada je ugašen Republički zavod za međunarodnu kulturnu, tehničku i prosvetnu saradnju. koji se bavio lektorima i lektoratima srpskog jezika. Poslove Zavoda preuzela su ministarstva – Ministarstvo prosvete, Ministarstvo spoljnih poslova. ali bez uspostavljanja procedura i kriterijuma za izbor lektora za srpski jezik, koji su upućivani na slavističke katedre stranih univerziteta.
Poslovi vezani za lektore srpskog jezika, od 2015. godine, odnosili su se samo na davanje saglasnosti Ministarstva za produžetak angažovanja lektora koji rade na stranim univerzitetima na osnovu neposredne međuuniverzitetske saradnje, radi regulisanja boravka u stranoj državi.
Izvor: Vebsajt Ministarstva prosvete, 20.08.2018.Naslov: Redakcija