POTPISAN PROTOKOL O IZMENI UGOVORA O IZBEGAVANJU DVOSTRUKOG OPOREZIVANJA SA ŠVAJCARSKOM

U Beogradu je, 19. septembra 2023. godine, potpisan Protokol između Vlade Republike Srbije i Švajcarskog Saveznog veća o izmeni Ugovora između Saveta ministara Srbije i Crne Gore i Švajcarskog Saveznog veća o izbegavanju dvostrukog oporezivanja u odnosu na poreze na dohodak i na imovinu (dalje: Protokol).

U Ime Vlade kao zastupnika Republike Srbije, Protokol je potpisao Siniša Mali, potpredsednik Vlade i ministar finansija, a u ime Švajcarskog Saveznog veća, NJ. E. Urs Šmid (Urs Schmid) ambasador Švajcarske u Republici Srbiji.

S tim u vezi, podsećamo da je Ugovor između Saveta ministara Srbije i Crne Gore i Švajcarskog Saveznog veća o izbegavanju dvostrukog oporezivanja u odnosu na poreze na dohodak i na imovinu, sa Protokolom ("Sl. list SCG - Međunarodni ugovori", br. 11/2005 - dalje: Ugovor) potpisan u Beogradu, 13. aprila 2005. godine, a primenjuje se od 1. januara 2007. godine.

Ugovor proizvodi pravno dejstvo i u bilateralnim ekonomskim odnosima između Republike Srbije i Švajcarske.

Imajući u vidu navedeno, ukazujemo da je (u međuvremenu - od dana početka primene Ugovora) 7. juna 2017. godine u Parizu, potpisana Multilateralna konvencija za primenu mera koje se u cilju sprečavanja erozije poreske osnovice i premeštanja dobiti odnose na poreske ugovore - ugovore o izbegavanju dvostrukog oporezivanja - prim. SFS ("Sl. glasnik RS - Međunarodni ugovori", br. 3/2018 - dalje: Multilateralna konvencija) koja je za Republiku Srbiju (kao jednog od potpisnika) stupila na snagu 1. oktobra 2018. godine, a počela da se primenjuje od 1. januara 2019. godine. Rešenjima sadržanim u Multilateralnoj konvenciji (čiji potpisnik je, takođe, i Švajcarska) se, u skladu sa OECD/G20 BEPS akcionim planom (eng. BEPS - Base Erosion and Profit Shifting), uvode nova pravila u materiji prekograničnog oporezivanja i istovremeno sprečava zloupotreba rešenja sadržanih u ugovorima o izbegavanju dvostrukog oporezivanja zaključenih pre stupanja na snagu i početka primene Multilateralne konvencije (u konkretnom slučaju, Ugovora sa Švajcarskom).

Istovremeno, rešenjima sadržanim u Multilateralnoj konvenciji menjaju se rešenja sadržana u važećim bilateralnim ugovorima o izbegavanju dvostrukog oporezivanja, ali sa napomenom da se (na taj način) izmenjeni bilateralni ugovori o izbegavanju dvostrukog oporezivanja ne potvrđuju u Narodnoj skupštini Republike Srbije, niti postoji zakonska obaveza izrade njihove prečišćene verzije, odnosno Multilateralna konvencija je, u formalno-pravnom smislu, jedini izvora prava.

Međutim, kako je (s tim u vezi), u skladu sa domaćim zakonodavstvom Švajcarske, bilateralne međunarodne ugovore (u konkretnom slučaju, Ugovor sa Republikom Srbijom) moguće promeniti isključivo zaključenjem Protokola o izmeni važećeg ugovora ili zaključenjem potpuno novog ugovora - kao i uz poštovanje uobičajene procedure zaključenja bilateralnih ugovora (a ne multilateralnim međunarodnim ugovorom - u konkretnom slučaju Multilateralnom konvencijom), švajcarska strana je predložila da se usaglašavanje sa Multilateralnom konvencijom izvrši zaključenjem Protokola o izmeni važećeg ugovora, što je prihvaćeno.

S obzirom na izneto, zaključujemo da su Republika Srbija i Švajcarska, potpisivanjem Protokola, kao i rešenjima sadržanim u pojedinim odredbama Protokola, uspešno izvršile usaglašavanje teksta Ugovora sa rešenjima sadržanim u Multilateralnoj konvenciji i to, pre svega, kada je reč o obavezi prihvatanja tzv. minimalnih standarda u materiji prekograničnog oporezivanja (koji se, prvenstveno, odnose na preambulu Ugovora i sprečavanje zloupotrebe Ugovora, odnosno ograničavanje prava na pogodnosti iz Ugovora).

Pored navedenog, u odgovarajućim odredbama Protokola, izvršeno je poboljšanje i pojašnjenje rešenja koja se odnose na oporezivanje dobiti preduzeća, oporezivanje povezanih preduzeća, oporezivanje kapitalnog dobitka, kao razmene obaveštenja između nadležnih organa država ugovornica.

Dve strane su se dogovorile o preduzimanju mera neophodnih za što skorije potvrđivanje Protokola, njegovo stupanje na snagu, kao i početak primene (umerena i nezvanična očekivanja su da bi to moglo da bude od 1.1.2024. godine) o čemu će zainteresovana stručna javnost blagovremeno biti obaveštena.

Nakon stupanja Protokola na snagu, u posebnom članku ćemo objaviti osnovne i detaljnije informacije o rešenjima sadržanim u pojedinim članovima Protokola.

Izvor: Redakcija Paragraf Lex, mr Dejan Dabetić, 20.09.2023.