PREGLED ODREDABA ZAKONA O POREZU NA DODATU VREDNOST KOJE SE MENjAJU, ODNOSNO DOPUNjUJU
VREDNOSNI VAUČERI
ČLAN 7A
VREDNOSNI VAUČER, U SMISLU OVOG ZAKONA, JE INSTRUMENT ZA KOJI POSTOJI OBAVEZA DA SE PRIHVATI KAO NAKNADA ILI DEO NAKNADE ZA ISPORUČENA DOBRA ILI PRUŽENE USLUGE, AKO SU DOBRA KOJA SE ISPORUČUJU, ODNOSNO USLUGE KOJE SE PRUŽAJU, IDENTITET ISPORUČILACA TIH DOBARA, ODNOSNO PRUŽALACA TIH USLUGA I USLOVI UPOTREBE VREDNOSNOG VAUČERA NAZNAČENI NA SAMOM VREDNOSNOM VAUČERU ILI POVEZANOJ DOKUMENTACIJI (U DALjEM TEKSTU: VREDNOSNI VAUČER).
VREDNOSNI VAUČER MOŽE BITI JEDNONAMENSKI I VIŠENAMENSKI.
JEDNONAMENSKIM VREDNOSNIM VAUČEROM IZ STAVA 2. OVOG ČLANA SMATRA SE VREDNOSNI VAUČER ZA KOJI SU MESTO ISPORUKE DOBARA, ODNOSNO MESTO PRUŽANjA USLUGA NA KOJE SE VREDNOSNI VAUČER ODNOSI I IZNOS PDV KOJI SE ZA PROMET TIH DOBARA, ODNOSNO USLUGA OBRAČUNAVA I PLAĆA U SKLADU SA OVIM ZAKONOM POZNATI U TRENUTKU IZDAVANjA VREDNOSNOG VAUČERA.
VIŠENAMENSKI VREDNOSNI VAUČER IZ STAVA 2. OVOG ČLANA JE VREDNOSNI VAUČER KOJI NIJE JEDNONAMENSKI VREDNOSNI VAUČER IZ STAVA 3. OVOG ČLANA.
VREDNOSNI VAUČER MOŽE BITI U FIZIČKOM ILI ELEKTRONSKOM OBLIKU.
VREDNOSNIM VAUČEROM NE SMATRA SE INSTRUMENT KOJI IMAOCU DAJE PRAVO NA POPUST PRI NABAVCI DOBARA, ODNOSNO USLUGA, A KOJI NE UKLjUČUJE PRAVO NA NABAVKU DOBARA, ODNOSNO USLUGA, KAO NI PREVOZNE KARTE, ULAZNICE, POŠTANSKE MARKE I SL.
ČLAN 7B
SVAKI PRENOS JEDNONAMENSKOG VREDNOSNOG VAUČERA KOJI IZVRŠI PORESKI OBVEZNIK U SVOJE IME SMATRA SE ISPORUKOM DOBARA, ODNOSNO PRUŽANjEM USLUGA NA KOJE SE VREDNOSNI VAUČER ODNOSI. STVARNA ISPORUKA DOBARA ILI STVARNO PRUŽANjE USLUGA U ZAMENU ZA JEDNONAMENSKI VREDNOSNI VAUČER, KOJI JE ISPORUČILAC PRIHVATIO KAO NAKNADU ILI DEO NAKNADE, NE SMATRAJU SE NEZAVISNOM TRANSAKCIJOM.
AKO JE PRENOS JEDNONAMENSKOG VREDNOSNOG VAUČERA OBAVIO PORESKI OBVEZNIK U IME DRUGOG PORESKOG OBVEZNIKA, TAJ PRENOS SMATRA SE ISPORUKOM DOBARA, ODNOSNO PRUŽANjEM USLUGA NA KOJE SE VREDNOSNI VAUČER ODNOSI, A KOJE JE IZVRŠIO PORESKI OBVEZNIK U ČIJE IME JE IZVRŠEN PRENOS JEDNONAMENSKOG VAUČERA.
KADA STVARNI ISPORUČILAC DOBARA, ODNOSNO PRUŽALAC USLUGA I PORESKI OBVEZNIK KOJI JE, DELUJUĆI U SVOJE IME, IZDAO JEDNONAMENSKI VREDNOSNI VAUČER, NISU ISTA LICA, SMATRA SE DA JE STVARNI ISPORUČILAC DOBARA, ODNOSNO PRUŽALAC USLUGA IZVRŠIO PROMET DOBARA, ODNOSNO USLUGA POVEZANIH S TIM VREDNOSNIM VAUČEROM PORESKOM OBVEZNIKU KOJI JE IZDAO JEDNONAMENSKI VREDNOSNI VAUČER.
ČLAN 7V
STVARNA ISPORUKA DOBARA, ODNOSNO PRUŽANjE USLUGA U ZAMENU ZA VIŠENAMENSKI VREDNOSNI VAUČER KOJI JE ISPORUČILAC DOBARA, ODNOSNO PRUŽALAC USLUGA PRIHVATIO KAO NAKNADU ILI DEO NAKNADE ZA TAJ PROMET OPOREZUJE SE PDV U SKLADU SA OVIM ZAKONOM, DOK SVAKI PRETHODNI PRENOS TOG VIŠENAMENSKOG VREDNOSNOG VAUČERA NIJE PREDMET OPOREZIVANjA PDV.
AKO PRENOS VIŠENAMENSKOG VREDNOSNOG VAUČERA IZVRŠI PORESKI OBVEZNIK KOJI NIJE PORESKI OBVEZNIK KOJI VRŠI STVARNU ISPORUKU DOBARA, ODNOSNO PRUŽANjE USLUGA U SKLADU SA STAVOM 1. OVOG ČLANA, SMATRA SE DA PRENOSILAC VIŠENAMENSKOG VREDNOSNOG VAUČERA PRUŽA USLUGE DISTRIBUCIJE, REKLAME ILI DRUGE USLUGE KOJE SE OPOREZUJU PDV U SKLADU SA OVIM ZAKONOM.
Član 10.
Poreski dužnik, u smislu ovog zakona, je:
1) obveznik koji vrši oporezivi promet dobara i usluga, osim kada obavezu plaćanja PDV u skladu sa ovim članom ima drugo lice;
2) brisana ("Službeni glasnik RS", broj 83/15)
3) primalac dobara i usluga, ako strano lice nije obveznik PDV u Republici, nezavisno od toga da li u Republici ima stalnu poslovnu jedinicu i da li je ta stalna poslovna jedinica obveznik PDV u Republici;
4) lice koje u računu ili drugom dokumentu koji služi kao račun (u daljem tekstu: račun) iskaže PDV, a nije obveznik PDV ili nije izvršilo promet dobara i usluga DA ZA TO NIJE IMALO OBAVEZU U SKLADU SA OVIM ZAKONOM;
5) lice koje uvozi dobro.
Izuzetno od stava 1. tačka 1) ovog člana, poreski dužnik je:
1) primalac dobara ili usluga, obveznik PDV, za promet sekundarnih sirovina i usluga koje su neposredno povezane sa tim dobrima, izvršen od strane drugog obveznika PDV;
2) primalac dobara, obveznik PDV, za promet građevinskih objekata i ekonomski deljivih celina u okviru tih objekata, uključujući i vlasničke udele na tim dobrima, izvršen od strane drugog obveznika PDV, u slučaju kada je ugovorom na osnovu kojeg se vrši promet tih dobara predviđeno da će se na taj promet obračunati PDV u skladu sa ovim zakonom;
3) primalac dobara i usluga iz oblasti građevinarstva, obveznik PDV, odnosno lice iz člana 9. stav 1. ovog zakona, za promet izvršen od strane obveznika PDV;
4) primalac električne energije i prirodnog gasa koji se isporučuju preko prenosne, transportne i distributivne mreže, obveznik PDV koji je ova dobra nabavio radi dalje prodaje, za promet električne energije i prirodnog gasa izvršen od strane drugog obveznika PDV;
5) primalac dobara ili usluga, obveznik PDV, za promet izvršen od strane drugog obveznika PDV, i to kod prometa:
(1) hipotekovane nepokretnosti kod realizacije hipoteke u skladu sa zakonom kojim se uređuje hipoteka;
(2) predmeta založnog prava kod realizacije ugovora o zalozi u skladu sa zakonom kojim se uređuje založno pravo na pokretnim stvarima;
(3) dobara ili usluga nad kojima se sprovodi izvršenje u izvršnom postupku u skladu sa zakonom;
6) sticalac imovine ili dela imovine čiji je prenos izvršen u skladu sa članom 6. stav 1. tačka 1) ovog zakona, posle čijeg prenosa su prestali uslovi iz člana 6. stav 1. tačka 1) ovog zakona.
ZA PROMET DOBARA I USLUGA IZ STAVA 2. OVOG ČLANA, KOJI SE VRŠI IZMEĐU OBVEZNIKA PDV, PRAVILA ZA ODREĐIVANjE PORESKOG DUŽNIKA IZ STAVA 2. OVOG ČLANA PRIMENjUJU SE ISKLjUČIVO AKO JE TAJ PROMET IZVRŠEN IZMEĐU OBVEZNIKA PDV EVIDENTIRANIH ZA OBAVEZU PLAĆANjA PDV U SKLADU SA OVIM ZAKONOM.
Izuzetno od stava 1. tačka 3) ovog člana, kada strano lice vrši promet dobara i usluga u Republici licu koje nije obveznik PDV, osim licu iz člana 9. stav 1. ovog zakona, a naknadu za taj promet dobara i usluga u ime i za račun stranog lica naplaćuje obveznik PDV, poreski dužnik za taj promet je obveznik PDV koji naplaćuje naknadu.
Ministar bliže uređuje šta se smatra sekundarnim sirovinama, uslugama koje su neposredno povezane sa sekundarnim sirovinama i dobrima i uslugama iz oblasti građevinarstva iz stava 2. tač. 1) i 3) ovog člana.
Član 10a
Strano lice koje vrši oporezivi promet dobara i usluga u Republici VRŠI PROMET DOBARA I USLUGA ZA KOJI POSTOJI OBAVEZA OBRAČUNAVANjA PDV, ODNOSNO PROMET DOBARA I USLUGA ZA KOJI JE PROPISANO PORESKO OSLOBOĐENjE SA PRAVOM NA ODBITAK PRETHODNOG POREZA U SKLADU SA OVIM ZAKONOM dužno je da odredi poreskog punomoćnika i da se evidentira za obavezu plaćanja PDV, nezavisno od iznosa tog prometa u prethodnih 12 meseci, ako ovim zakonom nije drukčije uređeno.
Strano lice koje u Republici vrši oporezivi promet dobara i usluga PROMET DOBARA I USLUGA IZ STAVA 1. OVOG ČLANA isključivo obveznicima PDV, odnosno licima iz člana 9. stav 1. ovog zakona, kao i promet usluga prevoza putnika autobusima za koje se kao osnovica za obračunavanje PDV utvrđuje prosečna naknada prevoza za svaki pojedinačni prevoz, u skladu sa ovim zakonom, nije dužno da u Republici odredi poreskog punomoćnika i da se evidentira za obavezu plaćanja PDV.
Strano lice iz stava 1. ovog člana može da odredi samo jednog poreskog punomoćnika.
Poreski punomoćnik stranog lica može biti fizičko lice, uključujući i preduzetnika, odnosno pravno lice, koje ima prebivalište, odnosno sedište u Republici, koje je evidentirani obveznik PDV najmanje 12 meseci pre podnošenja zahteva za odobravanje poreskog punomoćstva, koje na dan podnošenja zahteva nema dospele, a neplaćene obaveze za javne prihode po osnovu obavljanja delatnosti koje utvrđuje Poreska uprava i kojem je nadležni poreski organ, na osnovu podnetog zahteva za odobrenje poreskog punomoćstva uz koji je priložena propisana dokumentacija (u daljem tekstu: zahtev za poresko punomoćstvo), rešenjem odobrio poresko punomoćstvo.
Poreski punomoćnik stranog lica ne može biti stalna poslovna jedinica tog stranog lica.
Poreski punomoćnik stranog lica u ime i za račun tog stranog lica obavlja sve poslove u vezi sa ispunjavanjem obaveza i ostvarivanjem prava koje strano lice u skladu sa ovim zakonom ima kao obveznik PDV (podnošenje evidencione prijave, obračunavanje PDV, izdavanje računa, podnošenje poreskih prijava, plaćanje PDV i drugo).
Nadležni poreski organ neće izdati odobrenje za poresko punomoćstvo licu koje je pravosnažno osuđeno za poresko krivično delo.
Nadležni poreski organ ukinuće odobrenje za poresko punomoćstvo licu koje je pravosnažno osuđeno za poresko krivično delo.
U slučaju ukidanja odobrenja za poresko punomoćstvo iz stava 8. ovog člana, odnosno prestanka poreskog punomoćstva po drugom osnovu, nastupaju sve pravne posledice brisanja iz evidencije za PDV u smislu ovog zakona, osim ako strano lice u roku od 15 dana od dana ukidanja odobrenja za poresko punomoćstvo, odnosno prestanka poreskog punomoćstva po drugom osnovu, ne odredi drugog punomoćnika i u istom roku taj punomoćnik ne podnese zahtev za poresko punomoćstvo nadležnom poreskom organu.
Ako nadležni poreski organ ne odobri poresko punomoćstvo punomoćniku iz stava 9. ovog člana, nastupaju sve pravne posledice iz tog stava.
U slučaju opoziva, odnosno otkaza punomoćja, poresko punomoćstvo prestaje danom kada je nadležni poreski organ primio obaveštenje o opozivu, odnosno otkazu punomoćja, upućenog od strane lica čije je punomoćstvo prestalo opozivom, odnosno otkazom.
Poreski punomoćnik stranog lica solidarno odgovara za sve obaveze stranog lica kao obveznika PDV, uključujući i obaveze po osnovu brisanja iz evidencije za PDV, a naročito za plaćanje PDV, kazni i kamata u vezi sa dugom po osnovu PDV.
Akt za izvršavanje ovog člana doneće ministar.
Član 11.
Mesto prometa dobara je mesto:
1) u kojem se dobro nalazi u trenutku slanja ili prevoza do primaoca ili, po njegovom nalogu, do trećeg lica, ako dobro šalje ili prevozi isporučilac, primalac ili treće lice, po njegovom nalogu;
2) ugradnje ili montaže dobra, ako se ono ugrađuje ili montira od strane isporučioca ili, po njegovom nalogu, od strane trećeg lica;
3) u kojem se dobro nalazi u trenutku isporuke, ako se dobro isporučuje bez otpreme, odnosno prevoza;
4) u kojem primalac električne energije, prirodnog gasa i energije za grejanje, odnosno hlađenje, čija se isporuka vrši preko prenosne, transportne i distributivne mreže, a koji je ova dobra nabavio radi dalje prodaje, ima sedište ili stalnu poslovnu jedinicu kojima se dobra isporučuju;
5) prijema vode, električne energije, prirodnog gasa i energije za grejanje, odnosno hlađenje, za krajnju potrošnju.
U slučaju prometa dobara u okviru komisionih ili konsignacionih poslova, mesto prometa dobara od strane komisionara ili konsignatera određuje se, u skladu sa stavom 1. ovog člana, i za isporuku komisionaru ili konsignateru.
IZUZETNO OD STAVA 1. TAČKA 3) OVOG ČLANA, AKO SE PROMET DOBARA VRŠI NA BRODU, ODNOSNO U LETILICI ILI VOZU U TOKU PREVOZA PUTNIKA, MESTOM PROMETA SMATRA SE MESTO POLASKA BRODA, LETILICE ILI VOZA.
AKO SE PREVOZ PUTNIKA VRŠI U OBA SMERA, POVRATNA VOŽNjA SMATRA SE POSEBNIM PREVOZOM.
MESTOM POLASKA IZ STAVA 3. OVOG ČLANA SMATRA SE PRVO VOZNIM REDOM PLANIRANO MESTO UKRCAVANjA PUTNIKA.
Član 12.
Ovim članom određuje se poreski obveznik isključivo za svrhu primene pravila koja se odnose na određivanje mesta prometa usluga.
Kada uslugu pruža lice koje je obveznik PDV u skladu sa ovim zakonom, poreskim obveznikom kojem se pruža usluga smatra se:
1) svako lice koje obavlja delatnost kao trajnu aktivnost bez obzira na cilj obavljanja te delatnosti;
2) pravna lica, državni organi, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave sa sedištem u Republici;
3) strana pravna lica, državni organi, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave, registrovani za plaćanje poreza na potrošnju u državi u kojoj imaju sedište.
Kada uslugu pruža strano lice koje se nije evidentiralo za obavezu plaćanja PDV u skladu sa ovim zakonom, poreskim obveznikom kojem se pruža usluga smatra se:
1) svako lice koje obavlja delatnost kao trajnu aktivnost bez obzira na cilj obavljanja te delatnosti;
2) pravna lica, državni organi, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave.
Ako se promet usluga vrši poreskom obvezniku, mestom prometa usluga smatra se mesto u kojem primalac usluga ima sedište ili stalnu poslovnu jedinicu ako se promet usluga vrši stalnoj poslovnoj jedinici koja se ne nalazi u mestu u kojem primalac usluga ima sedište, odnosno mesto u kojem primalac usluga ima prebivalište ili boravište.
Ako se promet usluga vrši licu koje nije poreski obveznik, mestom prometa usluga smatra se mesto u kojem pružalac usluga ima sedište ili stalnu poslovnu jedinicu ako se promet usluga vrši iz stalne poslovne jedinice koja se ne nalazi u mestu u kojem pružalac usluga ima sedište, odnosno mesto u kojem pružalac usluga ima prebivalište ili boravište.
Izuzetno od st. 4. i 5. ovog člana, mestom prometa usluga:
1) u vezi sa nepokretnostima, uključujući i usluge posredovanja kod prometa nepokretnosti, smatra se mesto u kojem se nalazi nepokretnost;
2) prevoza lica, smatra se mesto gde se obavlja prevoz, a ako se prevoz obavlja i u Republici i u inostranstvu, odredbe ovog zakona primenjuju se samo na deo prevoza izvršen u Republici;
3) prevoza dobara koja se pruža licu koje nije poreski obveznik, smatra se mesto gde se obavlja prevoz, a ako se prevoz obavlja i u Republici i u inostranstvu, odredbe ovog zakona primenjuju se samo na deo prevoza izvršen u Republici;
4) smatra se mesto gde su usluge stvarno pružene, ako se radi o:
(1) uslugama koje se odnose na prisustvovanje kulturnim, umetničkim, sportskim, naučnim, obrazovnim, zabavnim ili sličnim događajima (sajmovi, izložbe i dr.), uključujući i pomoćne usluge u vezi sa prisustvovanjem tim događajima;
(2) uslugama organizatora događaja iz podtačke (1) ove tačke, pruženih licu koje nije poreski obveznik;
(3) pomoćnim uslugama u vezi sa prevozom, kao što su utovar, istovar, pretovar i slično, pruženih licu koje nije poreski obveznik;
(4) uslugama procene pokretnih stvari, odnosno radova na pokretnim stvarima pruženih licu koje nije poreski obveznik;
(5) uslugama predaje jela i pića za konzumaciju na licu mesta;
5) iznajmljivanja prevoznih sredstava na kraći vremenski period, smatra se mesto u kojem se prevozno sredstvo stvarno stavlja na korišćenje primaocu usluge;
6) iznajmljivanja prevoznih sredstava, osim iz tačke 5) ovog stava, pruženih licu koje nije poreski obveznik, smatra se mesto u kojem to lice ima sedište, prebivalište ili boravište;
7) koje se pružaju licu koje nije poreski obveznik, smatra se mesto sedišta, prebivališta ili boravišta primaoca usluga, ako se radi o uslugama:
(1) prenosa, ustupanja i davanja na korišćenje autorskih i srodnih prava, prava na patente, licence, zaštitne znakove i druga prava intelektualne svojine;
(2) oglašavanja;
(3) savetnika, inženjera, advokata, revizora i sličnih usluga, kao i prevodilaca za usluge prevođenja, uključujući i prevođenje u pisanom obliku;
(4) obrade podataka i ustupanja, odnosno davanja informacija, uključujući i informacije o poslovnim postupcima i iskustvu;
(5) preuzimanja obaveze da se u potpunosti ili delimično odustane od obavljanja neke delatnosti ili od korišćenja nekog prava iz ove tačke;
(6) bankarskog i finansijskog poslovanja i poslovanja u oblasti osiguranja, uključujući reosiguranje, osim iznajmljivanja sefova;
(7) stavljanja na raspolaganje osoblja;
(8) iznajmljivanja pokretnih stvari, osim prevoznih sredstava;
(9) omogućavanja pristupa mreži prirodnog gasa, mreži za prenos električne energije i mreži za grejanje, odnosno hlađenje, transporta i distribucije putem tih mreža, kao i drugih usluga koje su neposredno povezane sa tim uslugama;
(10) telekomunikacija;
(11) radijskog i televizijskog emitovanja;
(12) pruženih elektronskim putem;
8) posredovanja kod prometa dobara ili usluga koja se pruža licu koje nije poreski obveznik, smatra se mesto u kojem je izvršen promet dobara ili usluga koji je predmet posredovanja.
Mesto prometa usluge posredovanja koja se pruža poreskom obvezniku, osim usluga posredovanja iz stava 6. tačka 1) ovog člana, određuje se u skladu sa stavom 4. ovog člana.
Kraćim vremenskim periodom iz stava 6. tačka 5) ovog člana smatra se neprekidni vremenski period koji nije duži od 30 dana, a ako se radi o plovilima od 90 dana.
IZUZETNO OD STAVA 6. TAČKA 4) PODTAČKA (5) OVOG ČLANA, AKO SE USLUGE PREDAJE JELA I PIĆA ZA KONZUMACIJU NA LICU MESTA FAKTIČKI PRUŽAJU NA BRODU, ODNOSNO U LETILICI ILI VOZU U TOKU PREVOZA PUTNIKA, MESTOM PROMETA SMATRA SE MESTO POLASKA BRODA, LETILICE ILI VOZA.
AKO SE PREVOZ PUTNIKA VRŠI U OBA SMERA, POVRATNA VOŽNjA SMATRA SE POSEBNIM PREVOZOM.
MESTOM POLASKA IZ STAVA 9. OVOG ČLANA SMATRA SE PRVO VOZNIM REDOM PLANIRANO MESTO UKRCAVANjA PUTNIKA.
AKO PREBIVALIŠTE I BORAVIŠTE PRUŽAOCA, ODNOSNO PRIMAOCA USLUGE NISU U ISTOM MESTU, MESTO PROMETA USLUGE ODREĐUJE SE PREMA MESTU BORAVIŠTA.
ZA PROMET USLUGA TELEKOMUNIKACIJA, RADIJSKOG I TELEVIZIJSKOG EMITOVANjA I USLUGA PRUŽENIH ELEKTRONSKIM PUTEM, MESTOM SEDIŠTA, STALNE POSLOVNE JEDINICE, PREBIVALIŠTA ILI BORAVIŠTA PRIMAOCA USLUGA SMATRA SE MESTO ODREĐENO NA OSNOVU KRITERIJUMA I PRETPOSTAVKI ZA ODREĐIVANjE MESTA SEDIŠTA, STALNE POSLOVNE JEDINICE, PREBIVALIŠTA ILI BORAVIŠTA PRIMAOCA TIH USLUGA.
Ministar bliže uređuje šta se smatra uslugama iz stava 6. tačka 1), tačka 4) podtačka (5), prevoznim sredstvima iz tač. 5), 6) i tačka 7) podtačka (8), kao i uslugama iz tačke 7) podtačka (12) ovog člana.
MINISTAR BLIŽE UREĐUJE ŠTA SE SMATRA USLUGAMA IZ STAVA 6. TAČKA 1), TAČKA 4) PODTAČKA (5), PREVOZNIM SREDSTVIMA IZ TAČ. 5), 6) I TAČKA 7) PODTAČKA (8), USLUGAMA IZ TAČKE 7) PODTAČ. (10) I (12) OVOG ČLANA, KAO I KRITERIJUM I PRETPOSTAVKE ZA ODREĐIVANjE MESTA SEDIŠTA, STALNE POSLOVNE JEDINICE, PREBIVALIŠTA ILI BORAVIŠTA PRIMAOCA USLUGA IZ STAVA 13. OVOG ČLANA, UKLjUČUJUĆI I NAČIN NjIHOVE PRIMENE.".
Član 16.
Poreska obaveza nastaje danom kada se najranije izvrši jedna od sledećih radnji:
1) promet dobara i usluga;
2) naplata, odnosno plaćanje ako je naknada ili deo naknade naplaćen, odnosno plaćen u novcu pre prometa dobara i usluga;
2a) izdavanje računa kod usluga iz člana 5. stav 3. tačka 1) ovog zakona, uključujući i usluge neposredno povezane sa tim uslugama koje pruža isto lice USLUGA NEPOSREDNO POVEZANIH SA TIM USLUGAMA, KAO I USLUGA TEHNIČKE PODRŠKE PRILIKOM KORIŠĆENjA SOFTVERA, HARDVERA I DRUGE OPREME NA ODREĐENI VREMENSKI PERIOD;
3) nastanak obaveze plaćanja carinskog duga, kod uvoza dobara, a ako te obaveza nema, danom u kojem bi nastala obaveza plaćanja tog duga.
Član 24.
PDV se ne plaća na:
1) prevozne i ostale usluge, koje su povezane sa uvozom dobara, ako je vrednost tih usluga sadržana u osnovici iz člana 19. stav 2. ovog zakona;
2) promet dobara koja obveznik ili treće lice, po njegovom nalogu, šalje ili otprema u inostranstvo;
3) promet dobara koja inostrani primalac ili treće lice, po njegovom nalogu, šalje ili otprema u inostranstvo;
4) promet dobara koja putnik otprema u inostranstvo u ličnom prtljagu, za nekomercijalne svrhe, ako:
(1) putnik u Republici nema prebivalište ni boravište,
(2) se dobra otpremaju pre isteka tri kalendarska meseca po isteku kalendarskog meseca u kojem je izvršen promet dobara,
(3) je ukupna vrednost isporučenih dobara veća od 100 EUR, u dinarskoj protivvrednosti po srednjem kursu Narodne banke Srbije JEDNAKA ILI VEĆA OD 6.000 DINARA, uključujući PDV,
(4) obveznik PDV poseduje dokaze da je putnik otpremio dobra u inostranstvo;
5) unos dobara u slobodnu zonu, prevozne i druge usluge korisnicima slobodnih zona koje su neposredno povezane sa tim unosom i promet dobara i usluga u slobodnoj zoni, za koje bi obveznik - korisnik slobodne zone imao pravo na odbitak prethodnog poreza kada bi ta dobra ili usluge nabavljao za potrebe obavljanja delatnosti van slobodne zone;
5a) promet dobara koja se unose u slobodnu zonu, prevozne i druge usluge koje su neposredno povezane sa tim unosom i promet dobara u slobodnoj zoni, koji se vrši stranom licu koje ima zaključen ugovor sa obveznikom PDV - korisnikom slobodne zone da ta dobra ugradi u dobra namenjena otpremanju u inostranstvo;
6) promet dobara koja su u postupku carinskog skladištenja;
6a) otpremanje dobara u slobodne carinske prodavnice otvorene na vazduhoplovnim pristaništima otvorenim za međunarodni saobraćaj na kojima je organizovana pasoška i carinska kontrola radi prodaje putnicima u skladu sa carinskim propisima (u daljem tekstu: slobodne carinske prodavnice), kao i na isporuku dobara iz slobodnih carinskih prodavnica;
7) usluge radova na pokretnim dobrima nabavljenim od strane inostranog primaoca usluge u Republici, ili koja su uvezena radi oplemenjivanja, opravke ili ugradnje, a koja posle oplemenjivanja, opravke ili ugradnje, isporučilac usluge, inostrani primalac ili treće lice, po njihovom nalogu, prevozi ili otprema u inostranstvo;
8) prevozne i ostale usluge koje su u vezi sa izvozom, tranzitom ili privremenim uvozom dobara, osim usluga koje su oslobođene od PDV bez prava na poreski odbitak u skladu sa ovim zakonom;
9) usluge međunarodnog prevoza lica u vazdušnom saobraćaju, s tim što za nerezidentno vazduhoplovno preduzeće poresko oslobođenje važi samo u slučaju uzajamnosti;
10) isporuke letilica, servisiranje, popravke, održavanje, čarterisanje i iznajmljivanje letilica, koje se pretežno koriste uz naknadu u međunarodnom vazdušnom saobraćaju, kao i isporuke, iznajmljivanje, popravke i održavanje dobara namenjenih opremanju tih letilica;
11) promet dobara i usluga namenjenih neposrednim potrebama letilica iz tačke 10) ovog stava;
12) usluge međunarodnog prevoza lica brodovima u rečnom saobraćaju, s tim što za nerezidentno preduzeće koje vrši međunarodni prevoz lica brodovima u rečnom saobraćaju, poresko oslobođenje važi samo u slučaju uzajamnosti;
13) isporuke brodova, servisiranje, popravke, održavanje i iznajmljivanje brodova, koji se pretežno koriste uz naknadu u međunarodnom rečnom saobraćaju, kao i isporuke, iznajmljivanje, popravke i održavanje dobara namenjenih opremanju tih brodova;
14) promet dobara i usluga namenjenih neposrednim potrebama brodova iz tačke 13) ovog stava;
15) isporuke zlata Narodnoj banci Srbije;
16) dobra i usluge namenjene za:
(1) službene potrebe diplomatskih i konzularnih predstavništava;
(2) službene potrebe međunarodnih organizacija, ako je to predviđeno međunarodnim ugovorom;
(3) lične potrebe stranog osoblja diplomatskih i konzularnih predstavništava, uključujući i članove njihovih porodica;
(4) lične potrebe stranog osoblja međunarodnih organizacija, uključujući članove njihovih porodica, ako je to predviđeno međunarodnim ugovorom;
16a) promet dobara i usluga koji se vrši u skladu sa ugovorima o donaciji zaključenimsa državnom zajednicom Srbija i Crna Gora, odnosno Republikom, ako je tim ugovorom predviđeno da se iz dobijenih novčanih sredstava neće plaćati troškovi poreza, u delu koji se finansira dobijenim novčanim sredstvima osim ako ratifikovanim međunarodnim ugovorom nije drukčije predviđeno;
16b) promet dobara i usluga koji se vrši u skladu sa ugovorima o kreditu, odnosno zajmu, zaključenim između državne zajednice Srbija i Crna Gora, odnosno Republike i međunarodne finansijske organizacije, odnosno druge države, kao i između treće strane i međunarodne finansijske organizacije, odnosno druge države u kojem se Republika Srbija pojavljuje kao garant, odnosno kontragarant, u delu koji se finansira dobijenim novčanim sredstvima, ako je tim ugovorima predviđeno da se iz dobijenih novčanih sredstava neće plaćati troškovi poreza;
16v) promet dobara i usluga koji se vrši na osnovu međunarodnih ugovora, ako je tim ugovorima predviđeno poresko oslobođenje, osim međunarodnih ugovora iz tač. 16a) i 16b) ovog stava;
16G) PROMET DOBARA I USLUGA KOJI SE VRŠI U OKVIRU REALIZACIJE INFRASTRUKTURNIH PROJEKATA IZGRADNjE AUTOPUTEVA ZA KOJE JE POSEBNIM ZAKONOM UTVRĐEN JAVNI INTERES;
17) usluge posredovanja koje se odnose na promet dobara i usluga iz tač. 1) - 16) ovog stava.
Poresko oslobođenje iz stava 1. ovog člana primenjuje se i ako je naknada, odnosno deo naknade naplaćen pre izvršenog prometa.
Poresko oslobođenje iz stava 1. tačka 3) ovog člana ne odnosi se na promet dobara koja inostrani primalac sam preveze radi opremanja ili snabdevanja sportskih čamaca, sportskih aviona i ostalih prevoznih sredstava za privatne potrebe.
OBVEZNIK PDV KOJI JE IZVRŠIO PROMET DOBARA PUTNIKU IZ STAVA 1. TAČKA 4) OVOG ČLANA DUŽAN JE DA NA NjEGOV ZAHTEV IZDA DOKUMENTACIJU NA OSNOVU KOJE PUTNIK MOŽE OSTVARITI POVRAĆAJ PDV U SKLADU SA OVIM ZAKONOM.
Poresko oslobođenje za promet dobara iz stava 1. tačka 4) ovog člana obveznik PDV ostvaruje MOŽE DA OSTVARI u poreskom periodu u kojem poseduje dokaze da je putnik otpremio dobra u inostranstvo.
Ako u poreskom periodu u kojem je izvršio promet dobara iz stava 1. tačka 4) ovog člana obveznik PDV ne poseduje dokaze da je putnik otpremio dobra u inostranstvo, obveznik PDV je dužan da PDV obračunat za taj promet plati u skladu sa ovim zakonom.
U poreskom periodu u kojem obveznik PDV dobije dokaze da je putnik otpremio dobra u inostranstvo, obveznik PDV smanjuje obračunati PDV iz stava 5. STAVA 6. ovog člana.
Poresko oslobođenje za promet dobara iz stava 1. tačka 4) ovog člana ne odnosi se na promet dobara koja se smatraju akciznim proizvodima u skladu sa zakonom kojim se uređuju akcize i promet dobara za opremanje i snabdevanje bilo kog prevoznog sredstva za privatne potrebe.
Prebivalištem, odnosno boravištem iz stava 1. tačka 4) podtačka (1) ovog člana smatra se mesto upisano u pasošu, ličnoj karti ili drugom dokumentu koji se, u skladu sa zakonom, smatra identifikacionom ispravom u Republici.
PDV koji je plaćen kao deo naknade za promet dobara iz stava 1. tačka 4) ovog člana vraća se putniku, odnosno drugom podnosiocu zahteva ako u roku od šest meseci od dana izdavanja računa za taj promet 12 MESECI OD DANA OTPREMANjA DOBARA U INOSTRANSTVO dostavi obvezniku PDV dokaze da je putnik otpremio dobra u inostranstvo.
Oslobođenje iz stava 1. tačka 16) podtač. (1) i (3) ovog člana se ostvaruje pod uslovom reciprociteta, a na osnovu potvrde ministarstva nadležnog za inostrane poslove.
Inostranim primaocem dobara ili usluga, u smislu ovog člana, smatra se lice koje:
1) je obveznik, a čije je mesto stvarne uprave van Republike;
2) nije obveznik, a ima prebivalište ili sedište van Republike.
Ministar bliže uređuje način i postupak ostvarivanja poreskih oslobođenja iz st. 1-3. ST. 1. I 2. ovog člana, šta se smatra ličnim prtljagom i dokazima da je putnik otpremio dobra u inostranstvo iz stava 1. tačka 4) ovog člana, kao i način i postupak vraćanja PDV iz stava 9. STAVA 10. ovog člana.
Član 26.
PDV se ne plaća na uvoz dobara:
1) čiji promet je u skladu sa članom 24. stav 1. tač. 5), 10), 11) i 13)-16v) TAČ. 5), 10, 11) I 13)-16G) i članom 25. stav 1. tač. 1) i 2) i stav 2. tač. 5) i 10) ovog zakona oslobođen PDV;
1a) koja se uvoze na osnovu ugovora o donaciji, odnosno kao humanitarna pomoć u skladu sa zakonom kojim se uređuju donacije, odnosno humanitarna pomoć;
1b) koja su izvezena, a koja se u Republiku vraćaju neprodata ili zato što ne odgovaraju obavezama koje proističu iz ugovora, odnosno poslovnog odnosa na osnovu kojeg su bila izvezena;
1v) koja se, u okviru carinskog postupka, unose u slobodne carinske prodavnice;
1g) po osnovu zamene I POPRAVKE u garantnom roku;
1d) čija se isporuka vrši preko prenosne, transportne i distributivne mreže, i to: električne energije, prirodnog gasa i energije za grejanje, odnosno hlađenje;
2) koja se, u okviru carinskog postupka, privremeno uvoze i ponovo izvoze, kao i stavljaju u carinski postupak aktivnog oplemenjivanja sa sistemom odlaganja;
3) koja se, u okviru carinskog postupka, privremeno izvoze i u nepromenjenom stanju ponovo uvoze;
4) za koja je, u okviru carinskog postupka, odobren postupak prerade pod carinskom kontrolom;
4) ZA POSEBNE NAMENE, NA OSNOVU ODLUKE VLADE;
5) u okviru carinskog postupka, nad tranzitom robe;
6) za koja je, u okviru carinskog postupka, odobren postupak carinskog skladištenja;
7) za koja je u skladu sa članom 216. i članom 217. stav 1. tačka 6) Carinskog zakona ("Službeni glasnik RS", br. 18/10, 111/12 i 29/15) ČLANOM 245. I ČLANOM 246. STAV 1. TAČKA 6) CARINSKOG ZAKONA ("SLUŽBENI GLASNIK RS", BROJ 95/18) propisano oslobođenje od carine, osim na uvoz motornih vozila.
Član 30.
Ako obveznik koristi isporučena ili uvezena dobra ili prima usluge, za potrebe svoje delatnosti, da bi izvršio promet dobara i usluga za koji postoji pravo na odbitak prethodnog poreza, kao i za promet dobara i usluga za koji ne postoji pravo na odbitak prethodnog poreza, dužan je da izvrši podelu prethodnog poreza prema ekonomskoj pripadnosti na deo koji ima pravo i deo koji nema pravo da odbije od PDV koji duguje.
Ako za pojedina isporučena ili uvezena dobra ili primljene usluge obveznik ne može da izvrši podelu prethodnog poreza na način iz stava 1. ovog člana, a koje koristi za potrebe svoje delatnosti, da bi izvršio promet dobara i usluga za koji postoji pravo na odbitak prethodnog poreza i za promet dobara i usluga za koji ne postoji pravo na odbitak prethodnog poreza, može da odbije srazmerni deo prethodnog poreza koji odgovara učešću prometa dobara i usluga sa pravom na odbitak prethodnog poreza u koji nije uključen PDV, u ukupnom prometu u koji nije uključen PDV (u daljem tekstu: srazmerni poreski odbitak).
Srazmerni poreski odbitak utvrđuje se primenom procenta srazmernog poreskog odbitka na iznos prethodnog poreza u poreskom periodu, umanjenog za iznose koji su opredeljeni na način iz stava 1. ovog člana, kao i za iznos prethodnog poreza za koji obveznik nema pravo na odbitak u smislu člana 29. stav 1. ovog zakona.
Procenat srazmernog poreskog odbitka za poreski period utvrđuje se stavljanjem u odnos prometa dobara i usluga sa pravom na odbitak prethodnog poreza u koji nije uključen PDV i ukupnog prometa dobara i usluga u koji nije uključen PDV, izvršenog od 1. januara tekuće godine do isteka poreskog perioda za koji se podnosi poreska prijava.
U promet dobara za utvrđivanje procenta srazmernog poreskog odbitka iz stava 4. ovog člana ne uračunava se promet opreme i objekata za vršenje delatnosti.
U PROMET DOBARA I USLUGA ZA UTVRĐIVANjE PROCENTA SRAZMERNOG PORESKOG ODBITKA IZ STAVA 4. OVOG ČLANA NE URAČUNAVA SE:
1) PROMET OPREME I OBJEKATA ZA VRŠENjE DELATNOSTI;
2) ULAGANjE U OBJEKTE ZA VRŠENjE DELATNOSTI ZA KOJE SE NAPLAĆUJE NAKNADA;
3) POVREMENI PROMETI NEPOKRETNOSTI KOJE IZVRŠI OBVEZNIK KOJEM PROMET NEPOKRETNOSTI NIJE UOBIČAJENA DELATNOST KOJU OBAVLjA;
4) POVREMENI PROMETI USLUGA IZ ČLANA 25. STAV 1. OVOG ZAKONA.
POVREMENIM PROMETIMA NEPOKRETNOSTI IZ STAVA 5. TAČKA 3) OVOG ČLANA SMATRAJU SE NAJVIŠE DVA PROMETA NEPOKRETNOSTI U JEDNOJ KALENDARSKOJ GODINI.
POVREMENIM PROMETIMA USLUGA IZ STAVA 5. TAČKA 4) OVOG ČLANA SMATRAJU SE NAJVIŠE DVA PROMETA USLUGA U JEDNOJ KALENDARSKOJ GODINI.
U poslednjem poreskom periodu, odnosno u poslednjem poreskom periodu kalendarske godine, obveznik PDV vrši ispravku srazmernog poreskog odbitka primenom procenta srazmernog poreskog odbitka na iznos prethodnog poreza iz svih poreskih perioda u kalendarskoj godini.
IZUZETNO, AKO UTVRĐENI PROCENAT SRAZMERNOG PORESKOG ODBITKA IZ STAVA 4. OVOG ČLANA IZNOSI NAJMANjE 98%, OBVEZNIK NIJE DUŽAN DA VRŠI PODELU PRETHODNOG POREZA U SKLADU SA OVIM ZAKONOM.
Ministar bliže uređuje način utvrđivanja i ispravku srazmernog poreskog odbitka.
Član 44.
Ako obveznik u računu za isporučena dobra i usluge iskaže veći PDV od onog koji u skladu sa ovim zakonom duguje, dužan je da tako iskazan PDV plati, dok u novom računu ne ispravi iznos PDV.
Ispravka PDV iz stava 1. ovog člana vrši se u poreskom periodu u kojem je izdat račun sa ispravljenim iznosom PDV.
Lice koje iskaže PDV u računu, a nije obveznik PDV ili nije izvršilo promet dobara ili usluga, duguje iskazani PDV.
AKO OBVEZNIK PDV U RAČUNU ZA ISPORUČENA DOBRA I USLUGE ISKAŽE VEĆI IZNOS PDV OD ONOG KOJI U SKLADU SA OVIM ZAKONOM DUGUJE, ODNOSNO IZNOS PDV A DA ZA TO NIJE IMAO OBAVEZU U SKLADU SA OVIM ZAKONOM, DUŽAN JE DA TAKO ISKAZANI PDV PLATI.
OBVEZNIK PDV IZ STAVA 1. OVOG ČLANA IMA PRAVO DA ISPRAVI IZNOS PDV AKO JE IZDAO NOVI RAČUN SA ISPRAVLjENIM IZNOSOM PDV, ODNOSNO RAČUN U KOJEM NIJE ISKAZAN PDV I AKO POSEDUJE DOKUMENT PRIMAOCA RAČUNA U KOJEM JE NAVEDENO DA PDV ISKAZAN U PRVOBITNOM RAČUNU NIJE KORIŠĆEN KAO PRETHODNI POREZ.
NOVI RAČUN IZ STAVA 2. OVOG ČLANA OBAVEZNO SADRŽI NAPOMENU DA SE TIM RAČUNOM ZAMENjUJE PRETHODNO IZDATI RAČUN.
LICE KOJE ISKAŽE PDV U RAČUNU, A NIJE OBVEZNIK PDV, DUŽNO JE DA ISKAZANI PDV PLATI.
LICE IZ STAVA 4. OVOG ČLANA NEMA PRAVO DA ISPRAVI ISKAZANI IZNOS PDV.
SAMOSTALNA ODREDBA PREDLOGA ZAKONA
ČLAN 11.
OVAJ ZAKON STUPA NA SNAGU OSMOG DANA OD DANA OBJAVLjIVANjA U "SLUŽBENOM GLASNIKU REPUBLIKE SRBIJE", A PRIMENjIVAĆE SE OD 1. JANUARA 2020. GODINE, OSIM ODREDABA ČL. 7. I 8. I ODREDABA KOJE SADRŽE OVLAŠĆENjA ZA DONOŠENjE PODZAKONSKIH AKATA KOJE ĆE SE PRIMENjIVATI OD DANA STUPANjA NA SNAGU OVOG ZAKONA.
Izvor: Vebsajt Narodne skupštine, 16.09.2019.