NACRT ZAKONA O FILMSKOJ I DRUGIM AUDIOVIZUELNIM DELATNOSTIMA - Tekst propisa

l. OSNOVNE ODREDBE

Predmet zakona

Član 1

Ovim zakonom uređuje se opšti interes, obavljanje, organizacija i finansiranje filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti, podsticanje proizvodnje, distribucije i prikazivanja filmskog i drugih audiovizuelnih dela, podsticanje srodnih delatnosti, organizacija i rad Filmskog centra Srbije, kao i druga pitanja od značaja za filmsku i druge audiovizuelne delatnosti, u skladu sa međunarodnim propisima i standardima.

Član 2.

Odredbe ovog zakona ne odnose se na proizvodnju, distribuciju i prikazivanje filmskog i drugih audiovizuelnih dela koja proizvode pravna i fizička lica za ličnu, nekomercijalnu upotrebu i koja nisu namenjena javnom prikazivanju.

Član 3.

Izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:

1) Audiovizuelna delatnost je proizvodnja i eksploatacija filmskog i drugih audiovizuelnih dela;

2) Filmska delatnost je audiovizuelna delatnost koja obuhvata proizvodnju i eksploataciju filmskog dela;

3) Audiovizuelno delo je film, serija, multimedijski i transmedijski projekat i svako drugo audiovizuelno delo koje je umetnički i autorski izraz, bez obzira na tehnologiju na kojoj je nastalo, podlogu na kojoj je fiksirano i način na koji se prikazuje;

4) Filmsko delo je igrani, dokumentarni, animirani i eksperimentalni film kao i film nastao kombinacijom navedenih vrsta filmova namenjen bioskopskom i drugim oblicima javnog prikazivanju;

5) Koprodukciono filmsko i drugo audiovizuelno delo je delo u čijoj proizvodnji i finansiranju učestvuju dve ili više producentskih kuća;

6) Proizvodnja je proces stvaranja filmskog i drugih audiovizuelnih dela od ideje do izrade nosača audiovizuelnog zapisa koji omogućava njegovo korišćenje;

7) Eksploatacija je promocija, distribucija i prikazivanje filmskog i drugih audiovizuelnih dela;

8) Autor, odnosno koautor filmskog i drugih audiovizuelnih dela je lice ili lica koja taj status imaju u skladu sa zakonom kojim se uređuju autorsko i srodna prava;

9) Producentska kuća je pravno lice ili preduzetnik koji je registrovan za obavljanje delatnosti proizvodnje filmskog i drugih audiovizuelnih dela i koja pokreće proces proizvodnje filmskog i drugih audiovizuelnih dela, tako što samostalno ili većim delom organizuje i nadzire njegovu proizvodnju, u svoje ime prikuplja finansijska sredstva, preuzima odgovornost za realizaciju, ukupno finansijsko poslovanje i kvalitet dela i zajedno sa rediteljem i autorskom ekipom učestvuje u stvaranju filmskog i drugih audiovizuelnih dela i njegovoj promociji, plasmanu na filmske festivale, prikazivanju i distribuciji u svojstvu nosioca imovinskih prava na filmskom i drugim audiovizuelnim delima;

10) Producent je fizičko lice koje u ime ili za potrebe producentske kuće vodi poslove proizvodnje filmskog i drugih audiovizuelnih dela;

11) Promet podrazumeva otkup, prodaju, umnožavanje ili iznajmljivanje filmskog i drugih audiovizuelnog dela;

12) Distribucija je ovlašćeno stavljanje u promet filmskog i drugih audiovizuelnih dela;

13) Distributer je pravno lice ili preduzetnik registrovan za obavljanje delatnosti distribucije filmskog i drugih audiovizuelnih filmskog i drugih audiovizuelnih dela;

14) Iznajmljivanje je ovlašćeno davanje na korišćenje filmskog i drugih audiovizuelnih dela na određeni period uz naknadu;

15) Komercijalno umnožavanje je ovlašćeno umnožavanje filmskog i drugih audiovizuelnih dela sa postojećeg nosača audiovizuelnog zapisa na bilo koji drugi nosač audiovizuelnog zapisa radi stavljanja u promet istog;

16) Prikazivač je pravno lice ili preduzetnik, koji je registrovan za obavljanje delatnosti javnog prikazivanja filmskog i drugih audiovizuelnih dela;

17) Javno prikazivanje je ovlašćeno prikazivanje filmskog i drugih audiovizuelnih dela putem odgovarajućih tehnologija i tehnoloških uređaja, dostupno građanima u bioskopima i drugim javnim i privatnim prostorima;

18) Srodne delatnosti su delatnosti koje neposredno ili posredno doprinose ostvarivanju i razvoju filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti (festivali i manifestacije, delatnosti razvijanja filmskog i drugog audiovizuelnog stvaralaštva, programi promocije i podrške domaćim filmskim i drugim audiovizuelnim delima, međunarodna saradnja, proučavanje i kritičko vrednovanje filmskog i drugog audiovizuelnog stvaralaštva, izdavaštvo u području filmskog i drugog audiovizuelnog stvaralaštva, programi stručnog usavršavanja, aktivnosti udruženja i asocijacija iz ove oblasti i druge delatnosti koje doprinose razvoju filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti).

19) Filmski fond je evidencioni račun Ministarstva nadležnog za poslove kulture (u daljem tekstu: Ministarstvo) u okviru glave knjige trezora koja se otvara po odluci Vlade radi ostvarivanja prikupljanja dodatnih namenskih sredstava namenjenih finansiranju filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti.

Član 4.

Za potrebe ovog zakona koriste se pojmovi sadržani u Zakonu o autorskom i srodnim pravima, Zakonu o elektronskim medijima i Zakonu o elektronskim komunikacijama.

Izrazi koji se koriste u ovom Zakonu, a imaju rodno značenje, odnose se jednako na muški i ženski rod.

Opšti interes u oblasti filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti

Član 5.

Filmska i druge audiovizuelne delatnosti su delatnosti od opšteg interesa za Republiku Srbiju.

Republika Srbija ostvaruje opšti interes u oblasti filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti u smislu ovog Zakona kroz:

1) očuvanje kontinuiteta, slobode i raznolikosti filmskog i drugog audiovizuelnog stvaralaštva;

2) stvaranje uslova za prikupljanje namenskih sredstava za finansiranje filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti;

3) iniciranje propisa i stvaranje uslova za stimulativni poslovni ambijent i razvoj filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti;

4) podsticanje i očuvanje srpskog jezika, nacionalnog i kulturnog identiteta;

5) podsticanje domaćeg filmskog i drugog audiovizuelnog stvaralaštva;

6) podsticanje proizvodnje filmskog i drugih audiovizuelnih dela od značaja za razvoj kulture u Republici Srbiji;

7) podsticanje distribucije i prikazivanja u oblasti filmskog i drugog audiovizuelnog stvaralaštva;

8) podsticanje širenja, obnove, održavanja i standardizacije bioskopske mreže i ostalih vidova distribucije i prikazivanja filmskog i drugih audiovizuelnih dela;

9) podsticanje razvoja tehničke baze filmskog i drugih audiovizuelnih dela Republike Srbije i uvođenje informatičkih tehnologija i modernizacija u oblasti filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti;

10) uvođenje jedinstvenih evidencija proizvodnje, distribucije i prikazivanja filmskog i drugih audiovizuelnih dela, srodnih delatnosti i bioskopskih sala i bioskopa u Republici Srbiji;

11) ostvarivanje prava na kulturnu posebnost u oblasti filmskog i drugog audiovizuelnog stvaralaštva pripadnika nacionalnih manjina u Republici Srbiji;

12) podsticanje povećanja komunikacione i fizičke dostupnosti filmskog i drugih audiovizuelnih dela osobama sa invaliditetom;

13) unapređenje međunarodne saradnje i integracije domaće filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti u evropske i svetske programe razvoja;

14) podsticanje promocije filmskog i drugih audiovizuelnih dela;

15) podsticanje predstavljanja domaćih filmskih i drugih audiovizuelnih dela na značajnim međunarodnim manifestacijama i festivalima;

16) stvaranje uslova za podršku mladim stvaraocima i deficitarnom kadru u filmskoj i drugim audiovizuelnim delatnostima;

17) zaštita dece i mladih, rodne ravnopravnosti i suzbijanje svih vidova diskriminacije;

18) edukacija dece i mladih u oblasti filmskog i drugog audiovizuelanog stvaralaštva;

19) suzbijanje svih vidova neovlašćenog korišćenja filmskog i drugih audiovizuelnih dela;

20) stvaranje uslova za koprodukcionu saradnju;

21) podrška razvoju srodnih delatnosti;

22) učešće u međunarodnim programima i članstvo u međunarodnim asocijacijama iz oblasti filmskog i drugog audiovizuelnog stvaralaštva;

23) drugi poslovi od opšteg interesa u kulturi, a u skladu sa zakonom.

Domaće filmsko i drugo audiovizuelno delo

Član 6.

Domaće filmsko i drugo audiovizuelno delo je delo koje je proizvela domaća producentska kuća samostalno ili u saradnji sa jednim ili više domaćih ili stranih koproducentskih kuća i koje ispunjava najmanje tri od sledećih uslova:

1) da je delo snimljeno na srpskom jeziku ili na jeziku nacionalne manjine koji je u službenoj upotrebi u Republici Srbiji ili drugom jeziku u meri u kojoj dramaturgija dela opravdava neki drugi jezik;

2) da je delo čiji je reditelj državljanin Republike Srbije ili delo u kome je većina članova kreativne ekipe (scenarista, kompozitor muzike, direktor fotografije, animator, scenograf, kostimograf, masker, montažer, snimatelj zvuka, dizajner zvuka, glumci i drugi) državljani Republike Srbije;

3) da je delo pretežno realizovano domaćim sredstvima;

4) da je delo u celini ili pretežno proizvedeno na teritoriji Republike Srbije;

5) da je delo sa tematikom vezanom za kulturni i istorijski prostor Republike Srbije i društvena pitanja Republike Srbije.

Domaće filmsko i drugo audiovizuelno delo je i delo koje je proizvela domaća producentska kuća u saradnji sa jednom ili više stranih koproducentskih kuća u skladu sa ratifikovanim međunarodnim aktima.

II PROGRAM AKTIVNOSTI ZA OSTVARIVANjE OPŠTEG INTERESA U FILMSKOJ I DRUGIM AUDIOVIZUELNIM DELATNOSTIMA

Član 7.

Radi ostvarivanja opšteg interesa iz člana 5. ovog zakona donosi se Program aktivnosti za ostvarivanje opšteg interesa u filmskoj i drugim audiovizuelnim delatnostima (u daljem tekstu: Program) za koji se sredstva obezbeđuju iz budžeta Republike Srbije i drugih izvora u skladu sa zakonom.

Program donosi Vlada najkasnije do 1. septembra tekuće godine za sledeću godinu, na predlog ministra nadležnog za kulturu (u daljem tekstu: ministar) uz prethodno pribavljeno mišljenje Jugoslovenske kinoteke, Filmskog centra Srbije i Republičke ustanove Filmske novosti.

Program posebno sadrži:

1) prioritete u finansiranju proizvodnje filmskog i drugih audiovizuelnih dela (igrani, dokumentarni, dečiji, debitanski i dr.);

2) načine za podsticanje koprodukcija;

3) sadržaje i postupke za širenje i osavremenjavanje distributerske i prikazivačke mreže kao i popularizaciju drugih tehničko-tehnoloških načina prikazivanja;

4) mere za popularizaciju i plasman domaćih filmskih i drugih audiovizuelnih dela u inostranstvu;

5) sadržaj i formu obeležavanja značajnih jubileja filmskog i drugog audiovizuelnog stvaralaštva;

6) oblike podrške domaćim filmskim i drugim audiovizuelnim organizacijama, festivalima i manifestacijama;

7) druge mere za stimulisanje proizvodnje, distribucije, plasmana i prikazivanja filmskog i drugih audiovizuelnih dela.

Akt o utvrđivanju Programa objavljuje se u “Službenom glasniku Republike Srbije”.

III PROIZVODNjA I EKSPLOATACIJA FILMSKOG I DRUGIH AUDIOVIZUELNIH DELA

Proizvodnja

Član 8.

Delatnošću proizvodnje filmskog i drugih audiovizuelnih dela može da se bavi pravno lice i preduzetnik koji je upisan u odgovarajući registar za obavljanje te delatnosti.

Proizvodnja filmskog i drugih audiovizuelnih dela obuhvata razvoj, snimanje i/ili animaciju i postprodukciju.

Član 9.

Vlasnici i drugi imaoci filmskog i drugih audiovizuelnih dela dužni su da preduzimaju trajne mere za njihovu zaštitu i očuvanje.

Filmsko i druga audiovizuelna dela iz stava 1. ovog člana štite se i čuvaju u skladu sa propisima koja regulišu zaštitu filmskog i drugog audiovizuelnog nasleđa.

Promocija

Član 10.

Promocija filmskog i drugih audiovizuelnih dela obuhvata sve radnje koje doprinose njegovoj vidljivosti i kreiranju svesti o filmskom i drugim audiovizuelnim delima kod potencijalnih gledalaca.

Distribucija

Član 11.

Distribuciju filmskog i drugih audiovizuelnih dela obavlja pravno lice ili preduzetnik koje je upisano u odgovarajući registar za obavljanje te delatnosti.

Distributer mora da ima saglasnost nosioca prava na distribuciju filmskog i drugih audiovizuelnih dela.

Član 12.

Prikazivanje

Prikazivanje filmskog i drugih audiovizuelnih dela može da obavlja pravno lice ili preduzetnik koje je upisano u odgovarajući registar za obavljanje te delatnosti.

Prikazivač je dužan da pribavi saglasnost od nosioca prava, za svako javno prikazivanje.

Prikazivanje filmskog i drugih audiovizuelnih dela obavlja se u skladu sa zakonom koji reguliše zaštitu konkurencije.

Član 13.

Eksploatacija

Eksploatacija filmskog i drugih audiovizuelnih dela je iskorišćavanje njihovog potencijala u cilju postizanja najboljeg mogućeg efekta u predstavljanju, popularizaciji i prodaji filmskog i drugih audiovizuelnih dela.

Član 14.

Distrubuter domaćeg filmskog dela namenjenog bioskopskom prikazivanju dužan je da nadležnoj ustanovi za zaštitu i očuvanje filmske i druge audiovizuelne građe, u roku od 30 dana po isteku ugovorenog prava na bioskopsko prikazivanje filmskog dela preda najbolji nosač audiovizuelnog zapisa za javno prikazivanja sa odgovarajućom dokumentacijom.

Producent domaćeg filmskog dela namenjenog bioskopskom prikazivanju finansiranog ili sufinansiranog sredstvima iz budžeta Republike Srbije, dužan je da na zahtev, nadležnoj ustanovi za zaštitu i očuvanje filmske i druge audiovizuelne građe, u roku od 60 dana od dana završetka filmskog dela, preda postojeću prateću filmsku i drugu analognu i/ili digitalnu audiovizuelnu građu (scenario, knjiga snimanja, dijalog lista, filmski plakat, foto dokumentacija, skice dekora i kostima, notni zapisi filmske muzike, publikacije i drugi dokumenti i predmeti nastali pre, za vreme i posle snimanja filma, analogni bilo kom digitalnom zapisu).

Producent filmskog i drugog audiovizuelnog dela finansiranog ili sufinansiranog iz budžeta Republike Srbije i Jugoslovenska kinoteka su u obavezi da organizatoru manifestacija od značaja za kulturu Republike Srbije, koju je podržalo ministarstvo nadležno za poslove kulture, bez naknade, ustupe kopiju filmskog i drugog audiovizuelnog dela za učešće na toj manifestaciji.

IV FILMSKI CENTAR SRBIJE

Organizacija i nadležnost

Član 15.

Filmski centar Srbije (u daljem tekstu: Centar) je ustanova kulture koja obavlja delatnost u skladu sa zakonom.

Centar se bavi podsticanjem filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti na teritoriji Republike Srbije i kreativno-umetničkog kvaliteta domaće filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti kao preduslova za njihov uspeh u zemlji i inostranstvu.

Osnivač Centra je Republika Srbija.

Osnivačka prava u ime Republike Srbije vrši Vlada.

Centar ima svojstvo pravnog lica.

Sedište Centra je u Beogradu.

Član 16.

Centar u oblasti kulturne delatnosti za koju je osnovan obavlja sledeće poslove:

1) daje mišljenje na predlog Programa iz člana 7. ovog zakona;

2) sprovodi Program u okviru svoje nadležnosti, prati i analizira stanje u oblasti filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti i o tome izveštava Ministarstvo;

3) prikuplja i putem javnog konkursa dodeljuje sredstva za:

- podsticanje filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti i stvaralaštva, na način utvrđen zakonom i uredbom;

- distribuciju, prikazivanje i promociju domaćeg filmskog i drugih audiovizuelnih dela;

- proizvodnju filmskog i drugih audiovizuelnih dela mladih autora i debitanata;

4) kroz saradnju i promociju na nacionalnom i međunarodnom planu:

- podstiče i usmerava domaća i strana ulaganja u domaću filmsku i druge audiovizuelne delatnosti;

- podstiče učešće domaćih producentskih kuća u međunarodnim koprodukcijama;

- promoviše domaću filmsku i druge audiovizuelne delatnosti i stvaralaštvo na međunarodnim festivalima i manifestacijama;

- pruža podršku domaćim filmskim festivalima i manifestacijama i učešću domaćih projekata, producenata i autora na međunarodnim događajima;

- pruža podršku učešću stranih producenata i autora na domaćim filmskim festivalima i manifestacijama i sprovodi konkurs za manjinske koprodukcije;

- pruža podršku srodnim delatnostima;

- pruža podršku unapređenju strukture filmske i druge audiovizuelne industrije;

- promoviše i podstiče razvoj tehnologije i infrastrukture u filmskoj i drugim audiovizuelnim delatnostima;

5) u okviru svojih nadležnosti obavlja i sledeće poslove:

- sarađuje sa javnim medijskim servisima u Republici Srbiji u planiranju, razvoju, proizvodnji i promociji domaćih filmskih i drugih audiovizuelnih dela;

- vodi Jedinstvene evidencije u skladu sa ovim zakonom;

- predlaže mere i sarađuje sa drugim nadležnim institucijama na suzbijanju nelegalnog prometa i upotrebe filmskog i drugih audiovizuelnih dela;

- predlaže i preduzima aktivnosti u oblasti edukacije i stručnog usavršavanja u području filmske i drugih audiovizuelnh delatnosti;

- sarađuje sa domaćim i međunarodnim institucijama u oblasti filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti;

- obavlja i organizuje izdavačku delatnost;

- razvija i promoviše filmsko i drugo audiovizuelno stvaralaštvo;

- sarađuje sa strukovnim udruženjima, pravnim i fizičkim licima u cilju unapređenja filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti;

- obavlja poslove produkcijsko-finansijske kontrole i analize filmskog i drugih audiovizuelnih dela;

- promoviše vrednosti i podstiče primenu mera značajnih za zaštitu prava i interesa dece i mladih, ravnopravnost polova, rasa i nacionalnih manjina i osoba sa invaliditetom;

- sprovodi izbor nacionalnih kandidata za nominacije za međunarodna priznanja;

- sprovodi postupak kategorizacije filmskog i drugih audiovizuelnih dela na osnovu akta kojeg donosi ministar;

- obavlja druge stručne poslove iz filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti u svrhu za koju je osnovan.

Poslovi Centra bliže se uređuju Statutom u skladu sa ovim zakonom.

Sredstva za rad Centra

Član 17.

Sredstva za rad Centra obezbeđuju se iz budžeta Republike Srbije.

Dodatna sredstva mogu biti obezbeđena i iz sredstava drugih oblika i nivoa finansiranja.

Dodatna sredstva ostvaruju se i iz sopstvenih prihoda, donatorstvom i sponzorstvom.

Član 18.

Sredstva utvrđena za finansiranje ili sufinasiranje opšteg interesa koji se ostvaruje putem Programa iz člana 7. ovog zakona koriste se na osnovu konkursa.

Sredstva iz stava 1. ovog člana dodeljuju se kao trajno (bespovratno) učešće u finansiranju ili sufinasiranju projekata u oblasti filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti

Član 19.

Nadzor nad zakonitošću rada Centra vrši Ministarstvo.

Centar podnosi Ministarstvu godišnji izveštaj o svom radu i godišnji izveštaj o stanju u filmskoj i drugim audiovizuelnim delatnostima u Republici Srbiji, na osnovu podataka iz Jedinstvene evidencije o audiovizuelnim delatnostima u Republici Srbiji, koju vodi u skladu sa ovim zakonom.

V KONKURS

Član 20.

Centar raspisuje i sprovodi javni konkurs radi prikupljanja predloga za finansiranje i sufinansiranje projekata proizvodnje domaćih filmova i javnih konkursa iz drugih audiovizuelnih oblasti.

Javni konkurs je otvoren mesec dana od njegovog raspisivanja.

Predlog odluke o izboru projekata po raspisanom javnom konkursu donosi Komisija koju obrazuje Centar.

Komisiju čine najmanje tri člana koji se biraju iz reda stručnjaka i umetnika u oblasti filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti i stvaralaštva, a po potrebi i umetnika i stručnjka iz druge oblasti kulture.

Predlog odluke iz stava 3. člana utvrđuje se u roku od 60 dana od završetka javnog konkursa.

Na osnovu predloga odluke iz prethodnog stava Upravni odbor Centra donosi odluku o izboru projekata i dodeli sredstava za finansiranje i sufinansiranje izabranih projekata u roku od 15 dana od dana donošenje predloga.

Poslove sprovođenja javnog konkursa i donošenje odluke o izboru projekata Centar vrši kao poverene.

Protiv odluke iz stava 6. ovog člana može se izjaviti žalba Ministarstvu u roku od 15 dana od dana objavljivanja odluke.

Na pravila konkursnog postupka shodno se primenjuje Zakon o opštem upravnom postupku.

Kriterijumi za izbor projekata u filmskoj i drugim audiovizuelnim delatnostima koji se finansiraju i sufinansiraju iz budžeta Republike Srbije su sledeći:

1) Originalnost, inovativnost, kvalitet, autentičnost ideje, teme i scenarističke građe;

2) Ocena doprinosa značaju domaćoj filmskoj i drugoj audiovizuelnoj delatnosti;

3) Očekivana privlačnost filmskog i drugog audiovizuelnog dela za domaći i međunarodni kulturni prostor;

4) Uspešnost prethodnih filmskih i drugih audiovizuelnih projekata reditelja i producenta (gledanost, učešće na festivalima, nagrade);

5) Izvodljivost projekta (budžet, složenost snimanja, plan i termini snimanja);

6) Obezbeđena sredstva iz domaćih i stranih fondova i koprodukcija;

7) Relativna profitabilnost projekta;

8) Iskustvo i relevatnost producentske kuće.

Bliža merila, kriterijumi i način izbora projekata, koji se finansiraju i sufinasiraju iz budžeta Republike Srbije određuju se pravilnikom, koji na predlog Centra donosi ministar.

Komisija iz stava 4. ovog člana zadržava pravo da ne predloži ni jedan projekat za dodelu sredstava po ovom zakonu, ukoliko projekti prijavljeni na javni konkurs, ne ispunjavaju utvrđene kriterijume.

VI JEDINSTVENE EVIDENCIJE

Član 21.

Centar, kao povereni posao, vodi Jedinstvene evidencije i to:

1) Jedinstvenu evidenciju proizvodnje, distribucije i prikazivanja filmskog i drugih audiovizuelnih dela u Republici Srbiji (u daljem tekstu: Jedinstvena evidencija audiovizuelnih dela);

2) Jedinstvenu evidenciju srodnih delatnosti u Republici Srbiji (u daljem tekstu: Jedinstvena evidencija srodnih delatnosti);

3) Jedinstvenu evidenciju stalnih i povremenih bisokopa u Republici Srbiji (u daljem tekstu: Jedinstvena evidencija bioskopa).

Jedinstvene evidencije se vode radi formiranja ekonomsko-statističke baze podataka kao osnove za utvrđivanje strategije i preduzimanje konkretnih mera ekonomske i kulturne politike u oblasti filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti.

Član 22.

Jedinstvena evidencija audiovizuelnih dela sadrži sledeće podatke:

1) proizvedena filmska i druga audiovizuelna dela (naziv, producentska kuća, producent, reditelj, scenarista, direktor fotografije, montažer, kompozitor, nosioci glavnih uloga, scenograf, kostimograf, glavni animator, dužina trajanja, jezik na kom je proizvedeno delo, vrsta podloge na kojoj je snimljeno i godina proizvodnje, u daljem tekstu- osnovni podaci);

2) proizvedena filmska i druga audiovizuelna dela u svim oblicima koprodukcije (uz osnovne podatke, nazivi koproducenata i država porekla);

3) proizvedena domaća filmska i druga audiovizuelna dela (uz osnovne podatke, oblik sufinansiranja);

4) proizvedena domaća filmska i druga audiovizuelna dela sufinansirana iz evropskih fondova (uz osnovne podatke, naziv fonda i oblik stimulacije);

5) filmska i druga audiovizuelna dela distribuirana i javno prikazana u zemlji i domaća filmska i druga audiovizuelna dela distribuirana i javno prikazana u inostranstvu (uz osnovne podatke, naziv distributera i podaci o javnom prikazivanju);

6) proizvedena domaća filmska i druga audiovizuelna dela sa evidencijom učešća i nagrada na festivalima ili drugim filmskim i drugim audiovizuelnim manifestacijama u zemlji i inostranstvu.

Član 23.

Jedinstvena evidencija srodnih delatnosti sadrži sledeće podatke:

1) filmski festivali i druge audiovizuelne manifestacije u zemlji (organizator i naziv filmskog festivala ili druge audiovizuelne manifestacije, kategorija, mesto i vreme održavanja, broj prikazanih filmskih i drugih audiovizuelnih dela, dobitnici nagrada);

2) udruženja u oblasti filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti (naziv, sedište, delatnost);

3) nagrade u oblasti filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti;

4) časopisi u oblasti filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti (ime, izdavač, dinamika izlaženja).

Član 24.

Jedinstvena evidencija bioskopa sadrži sledeće podatke:

1) naziv biskopa i prikazivača;

2) adresa bioskopa;

3) broj bioskopskih sala, odnosno bioskopa na otvorenom;

4) kapacitet po salama, odnosno biskopa na otvorenom;

5) tehnološka opremljenost svake bioskopske sale, odnosno biskopa na otvorenom;

6) evidencija gledanosti na godišnjem nivou.

Član 25.

Ministar bliže uređuje sadržinu i način vođenja Jednistvenih evidencija, način pribavljanja i korišćenja podataka.

Podaci iz Jedinstvenih evidencija vode se i čuvaju u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita podataka o ličnosti.

Član. 26.

Producentska kuća dužna je da u roku od 15 dana od dana završetka proizvodnje filmskog i drugog audiovizuelnog dela dostavi odgovarajuće podatke za potrebe vođenja Jedinstvene evidencije audiovizuelnih dela propisane članom 22. ovog zakona, kao i da sve promene u podacima prijavi najkasnije u roku od 15 dana od dana nastanka promene.

Distributer je dužan da najkasnije u roku od 15 dana od dana distribucije filmskog i drugog audiovizuelnog dela dostavi odgovarajuće podatke za potrebe vođenja Jedinstvene evidencije audiovizuelnih dela propisane članom 22. ovog zakona, kao i da sve promene u podacima prijavi najkasnije u roku od 15 dana od dana nastanka promene.

Organizator festivala ili druge audiovizuelne manifestacije je dužan da najkasnije 15 dana pre dana početka održavanja festivala ili druge audiovizuelne manifestacije dostavi svoje podatke, naziv festivala ili druge audiovizuelne manifestacije, kategoriju, mesto i vreme održavanja, a da najkasnije u roku od 15 dana od dana završetka festivala ili druge audiovizuelne manifestacije dostavi podatke o broju prikazanih filmskih i drugih audiovizuelnih dela kao i o dobitnicima nagrade za potrebe vođenja Jedinstvene evidencije srodnih delatnosti propisane članom 23. ovog zakona, kao i da sve promene u podacima prijavi najkasnije u roku od 15 dana od dana nastanka promene.

Udruženje iz oblasti filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti je dužno da najkasnije u roku od 15 dana od dana donošenja rešenje o upisu u odgovarajući registar dostavi podatke za potrebe vođenja Jedinstvene evidencije srodnih delatnosti propisane članom 23. ovog zakona, kao i da sve promene u podacima prijavi najkasnije u roku od 15 dana od dana nastanka promene.

Organizator nagrada u oblasti filmske i drugih audiovizulenih delatnosti je dužan da najkasnije 15 dana pre dana organizovanja konkursa, odnosno dodele nagrada dostavi odgovarajuće podatke za potrebe vođenja Jedinstvene evidencije srodnih delatnosti propisane članom 23. ovog zakona, kao i da sve promene u podacima prijavi najkasnije u roku 15 dana od nastanka promene.

Izdavač časopisa u oblasti filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti je dužan da najkasnije 15 dana od dana upisa u odgovarajući registar dostavi podatke za potrebe vođenja Jedinstvene evidencije srodnih delatnosti propisane članom 23. ovog zakona, kao i da sve promene u podacima prijavi najkasnije u roku od 15 dana od nastanka promene.

Prikazivač je dužan da najkasnije u roku od 15 dana od dana dobijanja dozvole za rad bioskopa dostavi odgovarajuće podatke za potrebe vođenja Jedinstvene evidencije bioskopa propisane članom 24. ovog zakona, kao i da sve promene u podacima prijavi najkasnije u roku od 15 dana od dana nastanka promene.

Dokumentacija iz člana 22, 23. i 24. ovog zakona koja sadrži podatke o ličnosti čuva se u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita podataka o ličnosti, uz obavezu poštovanja pravila o srazmernosti obrade u odnosu na ciljeve i svrhu obrade podataka.

VII FINANSIRANjE FILMSKE I DRUGIH AUDIOVIZUELNIH DELATNOSTI

Izvori finansiranja

Član 27.

Sredstva za finansiranje domaće filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti obezbeđuju se:

1) iz budžeta Republike Srbije, autonomne pokrajine i lokalne samouprave;

2) iz Filmskog fonda;

3) međunarodnih fondova, priloga, donacija, poklona, pomoći domaćih i stranih pravnih i fizičkih lica;

4) iz drugih izvora u skladu sa zakonom.

Filmski fond

Član 28.

Obveznici izdvajanja sredstava za Filmski fond (u daljem tekstu: obveznici) su pravna i fizička lica koja se bave delatnostima prometa, distribucije, prikazivanja, iznajmljivanja kablovskog, satelitskog i internet prenosa i distribucije filmskog i drugih audiovizuelnih dela, kao i drugim vidovima korišćenja filmskog i drugih audiovizuelnih dela.

Obveznici u smislu stava 1 ovog člana, su:

1) Javna medijska ustanova “Radio-televizija Srbije” i Javna medijska ustanova “Radio-televizija Vojvodine” u iznosu od 2.0 % od ukupno ostvarenih bruto godišnjih komercijalnih prihoda;

2) pružaoci linearnih audiovizuelnih medijskih usluga koji su imaoci dozvole za područje cele Republike Srbije u iznosu od 1.0 % ukupnog godišnjeg bruto prihoda;

3) pružaoci linearnih audiovizuelnih medijskih usluga koji su imaoci dozvole za jednu ili više zona raspodela (allotment) u kojima je broj stanovnika veći od 750.000 u iznosu od 1.0 % ukupnog godišnjeg bruto prihoda;

4) pružaoci medijskih usluga koji su imaoci dozvola izdatih na zahtev za pružanje medijskih usluga putem kablovske satelitske, IPTV elektronske komunikacione mreže, kao i oni koji svoje audiovizuelne medijske usluge pružaju isključivo putem globalne informatičke mreže u iznosu od 1.0 % ukupnog godišnjeg bruto prihoda od distribucije audiovizuelnih sadržaja;

5) operatori koji obavljaju elektronske komunikacione usluge osim operatora multipleksa u iznosu od 1.0 % ukupnog godišnjeg bruto prihoda ostvarenog od distribucije TV programa i iznajmljivanja audiovizuelnih dela;

6) pružaoci audiovizuelnih medijskih usluga na zahtev ("video on demand") u iznosu od 2.0 % ukupnog godišnjeg bruto prihoda;

7) producentska kuća, distributer i prikazivač filmskog i drugih audiovizuelnih dela namenjenih prikazivanju u stalnim i povremenim bioskopima u iznosu od 1.0 % ukupnog bruto prihoda ostvarenog prodajom bioskopske karte, bez uračunatog poreza na dodatu vrednost;

Obveznici iz tačke 7) prethodnog stava ovog člana dužni su da obezbede odgovarajuću javnu objavu broja prodatih bioskopskih ulaznica.

Član 29.

Obveznici iz člana 28. ovog zakona dužni su da Ministarstvu, na obrascu koji propisuje Ministarstvo, najkasnije do aprila tekuće godine dostave obračun izdvajanja sredstava za Filmski fond za prethodnu kalendarsku godinu, u skladu sa odredbama člana 28. stava 2. ovog zakona, zajedno sa dokazom o izvršenoj uplati ovih sredstava.

Obrazac iz stava 1. ovog člana naročito sadrži podatke o obvezniku (naziv i sedište), odgovornom licu obveznika koji je sačinio obračun i izjavu kojom se garantuje potpunost i tačnost dostavljenih podataka potpisanu od strane zakonskog zastupnika ili ovlašćenog lica obveznika.

U slučaju da obveznici ne izvrše obavezu obračuna i uplate sredstava iz stava 1. ovog člana, Ministarstvo ima ovlašćenje da pokrene sudski postupak radi naplate ovih sredstava.

Član 30.

Sredstva ostvarena saglasno odredbama člana 28. ovog zakona koristiće se za sprovođenje Programa iz člana 7. ovog zakona, a u skladu sa propisima o državnoj pomoći.

Podsticaji ulaganja u proizvodnju filmskog i ostalih audiovizuelnih dela

Član 31.

Radi podsticanja proizvodnje filmskog i drugih audiovizuelnih dela u Republici Srbiji, u skladu sa sredstvima obezbeđenim u budžetu Republike Srbije, mogu se dodeliti podsticajna sredstva.

Podsticajna sredstva dodeljuju se investitoru, odnosno pravnom ili fizičkom licu za čiji se račun i čijim se sredstvima finansira, odnosno sufinansira proizvodnja filmskog i drugih audiovizuelnih dela na teritoriji Republike Srbije.

Podsticajna sredstva dodeljuju se investitoru kao bespovratna, putem povraćaja dela kvalifikovanih troškova ostvarenih u Republici Srbiji u skladu sa Uredbom o podsticajima investitoru da u Republici Srbiji proizvodi audiovizueno delo. Uslove i način ostvarivanja prava na dodelu podsticajnih sredstava, bliže propisuje Vlada, Uredbom o podsticajima investitoru da u Republici Srbiji proizvodi audiovizueno delo.

Podsticajna sredstva mogu se dodeliti za filmsko i drugo audiovizuelno delo koje nema sadržaj koji je u suprotnosti sa moralom, javnim poretkom i javnim interesom Republike Srbije, ne narušava ugled Republike Srbije, ne promoviše kršenje ljudskih prava i govor mržnje, i koje zadovoljava druge uslove propisane aktom Vlade iz stava 3. ovog člana.

VII OBAVEZE KAD JE U PITANjE SADRŽAJ FILMSKOG I DRUGOG AUDIOVIZUELNOG DELA

Kategorizacija filmskog i drugih audiovizuelnih dela

Član 32.

Distributer je dužan da pre prvog stavljanja u promet filmskog i drugog audiovizuelnog dela ili njegovog javnog prikazivanja na jasan i vidljiv način istakne kategorizaciju filmskog i drugog audiovizuelnog dela koja je dodeljena u skladu sa ovim Zakonom i Pravilnikom kojim se uređuje kategorizacija filmskog i drugih audiovizuelnih dela radi zaštite dece i mladih od sadržaja koji je neprimeren njihovom uzrastu.

Distributer je dužan da Centru dostavi pisano obaveštenje o kategorizaciji dodeljenoj kinematografskom i drugom audiovizuelnom delu, najkasnije 7 dana pre prvog stavljanja u promet, odnosno javnog prikazivanja.

Prikazivač je dužan da prilikom prikazivanja filmskog i audiovizuelnog dela istakne dodeljenu kategorizaciju.

Centar ima pravo da traži promenu dodeljene kategorizacije, ako ona nije uređena u skladu sa Zakonom i aktom iz stava 1. ovog člana.

Kriterijume i način dodeljivanja kategorizacije filmskog i drugog audiovizuelnog dela, način označavanja, izgled i sadržinu oznake, kao i bliže uređenje načina ispunjavanja obaveza distributera i prikazivača u vezi sa kategorizacijom propisuje ministar.

Zaštita maloletnika, zabrana diskriminacije i podsticanja nasilja

Član 33.

Zabranjena je distribucija, prodaja, javno prikazivanje i iznajmljivanje maloletnicima filmskog i drugih audiovizuelnih dela koja su kategorizovana kao nepodesna za maloletnike.

Zabrana iz stava 1. ovog člana odnosi se i na prodaju putem poštanskih usluga ili na bilo koji sličan način.

Zabrana iz stava 1. ovog člana ne odnosi se na kategorizacijom dopuštenu distribuciju, prodaju, javno prikazivanje i iznajmljivanje punoletnim osobama unutar posebnih prodajnih mesta ili izdvojenih prostora.

Član 34.

Zabranjena je distribucija, prodaja, javno prikazivanje i iznajmljivanje filmskog i drugih audiovizuelnih dela kojim se zagovara ili podstiče diskriminacija, mržnja ili nasilje nad licem ili grupom lica zbog njihovog pripadanja ili nepripadanja nekoj rasi, veri, naciji, etničkoj grupi, polu, zbog njihove seksualne opredeljenosti ili drugog ličnog svojstva.

Član 35.

Filmskom i drugim audiovizuelnim delima sa pornografskim sadržajem ili sadržajem kojim se zagovara ili podstiče diskriminacija, nasilje i mržnja može se izreći mera zabrane distribucije i javnog prikazivanja.

Član 36.

Odluku o zabrani distribucije i javnog prikazivanja filmskog i drugih audiovizuelnih dela iz člana 33. ovog zakona donosi viši sud sud, na predlog javnog tužioca.

Član 37.

Postupak po predlogu za zabranu distribucije i javnog prikazivanja filmskog i drugih audiovizuelnih dela iz člana 33. ovog zakona je hitan.

Pretres se mora održati u roku od tri dana od dana prijema predloga.

Pretres se može održati i bez prisustva uredno pozvanih stranaka, na šta se stranke u pozivu na pretres izričito upozoravaju.

Član 38.

Rešenje po predlogu za zabranu sud donosi odmah po završenom pretresu, a predsednik veća objavljuje ga bez odlaganja.

Rešenje se mora pismeno izraditi i njegov overeni prepis dostaviti strankama u roku od tri dana od dana objavljivanja.

Član 39.

Žalba protiv rešenja prvostepenog suda po predlogu za zabranu podnosi se u roku od tri dana od dana dostavljanja overenog prepisa rešenja.

Žalba se ne dostavlja protivnoj strani na odgovor.

Blagovremenu i dozvoljenu žalbu, zajedno sa svim spisima, prvostepeni sud dostavlja drugostepenom sudu u roku od dva dana od dana prijema žalbe.

Drugostepeni sud može pozvati i saslušati stranke.

Drugostepeni sud odlučuje o žalbi u roku od tri dana od dana prijema žalbe sa spisima.

Član 40.

Ako ovim zakonom nije drugačije određeno, u postupku za zabranu stavljanja u promet i javnog prikazivanja filmskog i drugih audiovizuelnih dela iz člana----ovog zakona shodno se primenjuju odgovarajuće odredbe Zakonika o krivičnom postupku.

NADZOR

Član 41.

Nadzor nad sprovođenjem ovog zakona i propisa donetih na osnovu ovog zakona vrši Ministarstvo.

KAZNENE ODREDBE

Član 42.

Novčanom kaznom od 300.000,00 dinara do 2.000.000,00 dinara kazniće se za prekršaj pravno lice koje obavlja filmske i druge audiovizuelne delatnosti, ako:

1) stavi u distribuciju filmsko i drugo audiovizuelno delo za koje nije pribavio saglasnost nosilaca prava za distribuciju (član 11. ovog zakona);

2) javno prikaže filmsko i drugo audiovizuelno delo za koje nije pribavio saglasnost nosioca prava za javno prikazivanje (član 12. stav 2. ovog zakona);

3) ne preda najbolji nosač audiovizuelnog zapisa za javno prikazivanje sa odgovarajućom dokumentacijom ustanovi za zaštitu i očuvanje filmske i druge audiovizuelne građe u roku od 30 dana po isteku ugovorenog prava na bioskopsko prikativanje (član 14. stav 1. ovog zakona);

4) ne preda nadležnoj ustanovi za zaštitu i očuvanje filmske i druge audiovizuelne građe postojeću prateću filmsku i drugu analogmu i/ili digitalnu audivizuelnu građu, na njen zahtev, u roku od 60 dana od dana završetka filmskog dela namenjenog bioskopskom prikazivanju finansiranog ili sufinansiranog sredstvima iz budžeta Republike Srbije (član 14. ovog zakona);

5) ne ustupi bez naknade organizatoru manifestacije od značaja za kulturu Republike Srbije, koju je podržalo ministarstvo nadležno za kulturu, kopiju filmskog i drugog audiovizuelnog dela za učešće na toj manifestaciji (član 14. stav. 3 ovog zakona);

6) ne dostavi podatke potrebne za vođenje i ažuriranje Evidencije na način i u rokovima propisanim ovim zakonom. (član 26. ovog zakona);

7) do kraja aprila tekuće godine, ne dostavi Ministarstvu, na propisanom obrascu Ministarstva obračun izdavanja sredstava za Filmski fond za prethodnu kalendarsku godinu zajedno sa dokazom o izvršenoj uplati ovih sredstava, za prethodnu kalendarsku godinu (član 29. ovog zakona);

8) ne istakne na odgovarajući i jasno vidljiv način kategorizaciju filmskog i drugog audiovizuelnog dela, prilikom njegovog stavljanja u promet i javnog prikazivanja, kao i ako ne dostavi Centru pisano obaveštenje o kategorizaciji filmskog i drugog audiovizuelnog dela u roku od 7 dana pre prvog stavljanja u promet, odnosno javnog prikazivanja dela, kao i akon ne izvrši promenu kategorizacije na zahtev Centra, ukoliko kategorizacija nije uređena u skladu sa zakonom i podzakonskim aktom (član 32. ovog zakona).

Član 43.

Za prekršaj iz člana 33. kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 50.000 do 200.000 dinara.

Za prekršaj iz člana 33. kazniće se preduzetnik novčanom kaznom od 100.000 do 750.000 dinara.

Uz kaznu za prekršaj iz stavova 1-6. ovog člana može se izreći zaštitna mera zabrane vršenja audiovizuelne delatnosti pravnom licu u trajanju od jedne do tri godine, odnosno zaštitna mera zabrane vršenja određenih poslova odgovornom licu u trajanju do 1 godine i zaštitna mera javnog objavljivanja presude.

PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 44.

Podzakonski propisi za sprovođenje ovog zakona doneće se u roku od 6 meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 45.

Pravna lica i preduzetnici koji su počeli sa obavljanjem filmske i drugih audiovizuelnih delatnosti pre stupanja na snagu ovog zakona, dužni su da dostave odgovarajuće podatke potrebne za vođenje Evidencije u roku od 12 meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 46.

Pravna lica i preduzetnici koji obavljaju filmsku i druge audiovizuelne delatnosti dužni su da u roku od 12 meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona usklade svoje akte i poslovanje sa odredbama ovog zakona.

Član 47.

Centar nastavlja rad u skladu sa odredbama ovog zakona, i dužan je da uskladi svoju organizaciju, akte i poslovanje sa odredbama ovog zakona, u roku od 12 meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 48.

Danom početka primene ovog zakona prestaje da važi Zakon o kinematografiji (“Službeni glasnik RS”, br. 99/2011, 2/2012-ispr. i 46/2014-odluka US).

Član 49.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom glasniku Republike Srbije”.

IZ OBRAZLOŽENjA

II. Razlozi za donošenje akta

Problemi koje zakon treba da reši i ciljevi koji se postižu donošenjem zakona

- Analiza sadašnjeg stanja

Danas su odnosi u oblasti kinematografije i audiovizuelnog stvaralaštva regulisani Zakonom o kinematografiji (“Službeni glasnik RS”, br. 99/11 i 2/12). Međutim, društveno-ekonomske promene i tehnološki razvoj su bitno uticali na promenu tih odnosa, tako da je važeći zakon prevaziđen, iako je donešen relativno skoro. Obzirom da rešavanje postojećih sistemskih problema nije bilo moguće rešiti vršenjem izmena i dopuna navedenog zakona, nametnula se potreba za donošenjem novog zakona.

Sadašnji zakon o kinematografiji reguliše samo deo audiovizuelnih delatnosti. Iako termin “audiovizuelno” već pripada svakodnevnom govoru, još uvek nije u potpunosti razumljiv svima. U sadašnjem trenutku aktivnosti zasnovane na pokretnim slikama se sastoje od znatno više elemenata nego u prošlosti. Najpre se koristio termin “filmska industrija”, potom “filmska i televizijska industrija”, pa onda “filmska, TV i video industrija”. Kako su se tehnologije beleženja, čuvanja i priazivanja pokretnih slika razvijale, ukazala se potreba za terminološkim objedinjavanjem, a termin “audiovizuelno” uveden je kao najširi pojam koji objedinjuje sve ove elemente pokretnih slika.

Važeći Zakon o kinematografiji uređuje samo deo audiovizuelnih delatnosti koji se odnosi na film i kinematografiju.

Novim nacrtom zakona stvaraju se pretpostavke i mogućnosti za novi razvoj ne samo filma i kinematografije, već celine domaćih audiovizuelnih i komplementarnih delatnosti. Otvaranjem domaćeg tržišta, osnivanjem sve većeg broja privrednih subjekata koji se pretežno bave audiovizeulnim delatnostima, razvojem savremenih tehnologija, usklađivanjem domaćeg zakonodavstva sa zakonodavstvom Evropske Unije, pojavila se potreba da se ovaj veoma značajni aspekt domaće kulture i privrede reguliše na celovit način.

Usled tehnološkog napretka, audiovizuelna umetnost danas postaje jedan od najvibrantnijih ali i najdostupnijih segmenata umetnosti. Ta dostupnost čini audiovizuelna dela u isto vreme i široko dostupnim, ali i veoma osetljivim. Očuvanje i razvoj raznolikosti kulturnog izražaja jedan je od prioritetnih ciljeva domaće kulturne politike, a ovo se posebno odnosi na oblast audiovizuelnih delatnosti.

Donošenje godišnjih programa aktivnosti za ostvarivanje opštih interesa u oblasti audiovizuelnih delatnosti daje mogućnost redovnom unapređivanju i utvrđivanju obima i načina podsticanja audiovizuelnih i komplementarnih delatnosti.

Nužnost podsticanja razvoja domaćih audiovizuelnih delatnosti prepoznata je na državnom nivou. Republika Srbije se temeljno brine o razvoju domaće audiovizuelne delatnosti sve značajnijim delom budžeta kojim raspolaže Ministarstvo nadležno za poslove kulture.

Domaća audiovizuelna dela poslednjih godina ostvaruju zapažene rezultate i brojne nagrade na međunarodnim filmskim festivalima, kao i sve bolju distribuciju u evropskim okvirima i sve veću gledanost domaćih filmova u domaćim bioskopima.

Analizom svega ovde navedenog, stekli su se uslovi za uvođenje novoga, celovitoga pravnog okvira za uređenje audiovizuelnog područja. Takođe je potrebno i regulisanje novog načina sufinansiranja za celinu audiovizuelnih delatnosti koje će omogućiti razvoj sveukupne domaće audiovizuelne delatnosti i stvaralaštva.

Analizom podataka do danas uočeno je da se broj prijavnjenih programa u ovoj oblasti povećava iz godine u godinu, što je rezultat delom upotrebe savremenih tehnologija audiovizuelnog stvaralaštva kao i većih umetničkih i stvaralačkih sloboda u ovom području. Sve češće imamo slučajeve u kojima autori gotovo samostalno stvaraju audiovizuelna dela koristeći nove tehnologije, dok je pre samo nekoliko godina to bilo nemoguće.

Nacrt zakona o filmskoj i drugim audiovizuelnim delatnostima izradila Radna grupa koju je imenovalo Ministarstva kulture i informisanja.

Problemi koje zakon treba da reši

Razlozi za donošenje Zakona o filsmskoj i drugim audiovizuelnim delatnostima su neophodnost za sistemskim rešavanjem nagomilanih problema u ovoj oblasti uzrokovanih prevaziđenim zakonskim rešenjima važećeg Zakona o kinematografiji, potreba prilagođavanja audiovizuelnih delatnosti i subjekata u oblasti audiovizuelnih delatnosti novonastalim društveno-ekonomskim pojavama i tehnološkom razvoju, kao i potreba za jedinstvenom zakonskom regulativom koja bi obuhvatila sve osnovne i komplementarne audiovizuelne delatnosti, osavremenila i učinila efikasnijim načine ostvarivanja opšteg interesa u oblasti audiovizuelnih delatnosti i uvažila nastale društvene i ekonomske promene.

Cilj koji se donošenjem zakona postiže

Nepostojanje regulative koja na sveobuhvatan način uređuje ovu oblast, zaostajanje u praćenju novih tehnologija, nedovoljnu pripremljenost privrednih subjekata za utakmicu na evropskom audiovizuelnom tržištu i nepostojanje institucionalnih preduslova za iskorišćavanje svih komparativnih prednosti koje Republika Srbija može ponuditi evropskoj i svetskoj audiovizuelnoj industriji rešiće donošenje novog Zakona o audiovizuelnim delatnostima..

Isto tako, nova zakonska rešenja stvoriće optimalne uslova za razvoj i obavljanje svih audiovizuelnih delatnosti u Republici Srbiji, omogućiće podršku razvoju svih vrsta audiovizuelnih delatnosti u Republici Srbiji, formiranje ekonomsko-statističke baze podataka kao osnove za utvrđivanje strategije razvoja domaćih audiovizuelnih delatnosti i preduzimanje konkretnih mera ekonomske i kulturne politike u oblasti audiovizuelnih delatnosti.

U narednom periodu osiguraće se puna primena Zakona o filmskoj i drugim audiovizuelnim delatnostima kako bi se očuvala stabilnost proizvodnje domaćih audiovizuelnih dela. Takođe, primenom ovog Zakona i sprovođenjem godišnjih programa, ali i kroz međunarodne mreže i inicijative, razviće se kvalitativna distributerska i prikazivačka mreža širom Srbije, i posebno završiti proces digitalizacije prikazivačkog sektora. Kroz zajedničke inicijative Ministarstva kulture i informisanja, Filmskog centra Srbije, Jugoslovenske kinoteke, Republičke ustanove Filmske novosti nastaviće se unapređivanje zaštite, restauracije i prezentacije domaćeg audiovizuelnog nasleđa. Takođe, adekvatnim plasmanom domaćih audiovizuelnih dela na međunarodnom audioovizuelnom tržištu obezbediće se ne samo kulturna, već i ogromna marketinška i materijalna korist.

Razmatrane mogućnosti da se problem reši i bez donošenja propisa

U toku analize razmatrano je nekoliko relevantnih mogućnosti:

- status quo - nemenjanje važećeg Zakona o kinematografiji

- izmene one menjanje važećeg Zakona o kinematografiji

- izmene odnosno dopune Zakona o kinematografiji kojim bi se izvršila korekcija dela uočenih problema

- donošenje novog zakona koji bi u potpunosti regulisao ovu oblast

Prva opcija nije bila održiva iz razloga što više nije bilo moguće obezbediti adekvatan pravni okvir kojim bi se na jedinstven način i trajno uredile audiovizuelne delatnosti

Druga opcija podrazumevala bi izmene i dopune u pogledu niza pitanja koja sadašnji Zakon ne reguliše ili ne reguliše adekvatno za celinu audiovizuelnih i komplementarnih delatnosti, imajući u vidu da sadašnji zakon o kinematografiji reguliše samo deo audiovizuelnih delatnosti. Razlog zašto ova opcija nije izabrana je zbog činjenice da takav obim promena neminovno uzrokuje donošenje novog zakona, a ne njegovu korekciju kroz izmene i dopune.

Imajući u vidu činjenicu da je uređivanje oblasti audiovizuelnih delatnosti predmet zakonske regulative, a da su društveno-ekonomske promene i tehnološki razvoj bitno uticali na promenu odnosa u oblasti audiovizuelnih delatnosti koji su regulisani Zakonom o kinematografiji (“Službeni glasnik RS”, br. 99/11 i 2/12) u takvoj meri da je važeći zakon prevaziđen, i obzirom da rešavanje postojećih sistemskih problema nije bilo moguće rešiti vršenjem izmena i dopuna navedenog zakona, nametnula se potreba za donošenjem novog zakona.

Zašto je donošenje propisa najbolji način za rešavanje problema

Uvažavajući značaj audiovizuelnih delatnosti i visokog ugleda koje audiovizuelne delatnosti zauzimaju u međunarodnim okvirima u celini kulturnog izraza, a suočeni sa problemima ograničenosti domaćeg tržišta, Republika Srbija se prema audiovizuelnim delatnostima odnosi kao prema prioritetnim delatnostima.

U kojoj meri će Republika Srbija uticati na ostvarivanje osnovnog cilja u ovoj oblasti, a to je razvoj audiovizuelnih delatnosti, i u okviru toga pomagati proces razvoja svog nacionalnog, a istovremeno i svetskog audiovizuelnog stvaralaštva zavisi od konkretnih zakonskih rešenja.

Uređivanje oblasti audiovizuelnih delatnosti, utvrđivanje opštih interesa u oblasti audiovizuelnih delatnosti i načina njegovog ostvarivanja, poveravanje poslova koje se odnose na audiovizuelnu delatnost iz nadležnog Ministarstva nadležnog za kulturu Filmskom centru Srbije kao imaocu javnih ovlašćenja, utvrđivanje Jedinstvene evidencije pravnih lica i preduzetnih koji se bave audiovizuelnim delatnostima, zaštita ukoliko sadržina audiovizuelnog dela može da naškodi moralnom, fizičkom i mentalnom razvoju maloletnika, utvrđivanje privrednih prestupa i prekršaja, kao i nadzor nad spovođenjem ovoga zakona, premet je zakonske regulative.

Iz navedenih razloga, oblast audiovizuelnih delatnosti može se urediti isključivo donošenjem zakona.

III. OSNOVNI PRAVNI INSTITUTI I POJEDINAČNA REŠENJA

U osnovnim odredbama (čl 1, 2, 3, 4, 5, 6 i 7.) regulišu se predmet zakona, domašaj i cilj zakona, osnovni pojmovi, opšti interes u audiovizuelnim delatnostima i Program aktivnosti za oszvarivanje opšteg interesa u audiovizuelnim delatnostima.

U odredbama od člana 8. do člana 14. regulisane su audiovizuelne delatnosti: proizvodnja, distribucija, promocija, prikazivanje i eksploatacija audiovizuelnog dela.

Članovima 15,16, 17, 18, 19 i 20. ovog zakona regiliše se Filmski centar Srbije, odnosno njegova organizacija i nadležnost, sredstva za rad Centra, kao i poslovi koje Centar vrši kao poverene, sprovođenja javnog konkursa i donošenje odluke o izboru projekata.

Članom 21, 22, 23, 24, 25, 26 regulisan je posao vođenje Jedinstvene evidencije koje Centar vodi kao poveren.

Finansiranje audiovizuelne delatnosti regulisano je članovima 27, 28, 29, 30. dok su članom 31. regulisani podsticaji ulaganja u proizvodnju filmskog i ostalih audiovizuelnih dela.

Članovima 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39 i 40. ovog zakona regulisane su obaveze kad je u pitanju sadržaj filmskog i drugih audiovizuelnih dela.

Nadzor nad sprovođenjem ovog zakona regulisan je u članu 41.

Članom 42 i 43. ovog zakona regulisane su kaznene odredbe

Članovima 44, 45, 46, 47, 48 i 49. ovog zakona regulisane su prelazne i završne odredbe.

IV. PROCENA FINANSIJSKIH SREDSTAVA POTREBNIH ZA SPROVOĐENJE ZAKONA

Nakon okončanja javne rasprave i dostavljanja Nacrta zakona na mišljenje nadležniim organima daće se procena finansijskih efekata potrebnih za sprovođenje ovog zakona.

Izvor: Vebsajt Ministarstva kulture i informisanja, 01.10.2021.