UREDBA O IZMENAMA I DOPUNI UREDBE O DODATNIM ZAHTEVIMA ZA STAVLJANJE NA TRŽIŠTE PROIZVODA KOJI SADRŽE PALMINO ULJE, PALMINU MAST, ODNOSNO DRUGA BILJNA ULJA I MASTI: Proizvod palminog ulja, odnosno drugog biljnog ulja koji je deklarisan, odnosno označen do 1.8.2025. godine, a koji ne ispunjava dodatne zahteve propisane ovom uredbom, može biti u prometu do isteka roka trajanja, a najkasnije do 31.12.2025. godine i izlaže se odvojeno od proizvoda od mleka, odnosno pekarskih proizvoda sa nadevom koji sadrži mlečnu komponentu, odnosno pica koje sadrže mlečnu komponentu

Shodno odredbama člana 25. Zakona o bezbednosti hrane ("Sl. glasnik RS", br. 41/2009 i 17/2019 - dalje: Zakon) zabranjeno je stavljanje u promet hrane koja nije bezbedna.

Hrana nije bezbedna, ako je štetna po zdravlje ljudi i ako nije pogodna za ishranu ljudi. 

Hrana nije bezbedna ukoliko sadrži:

1) sredstva za zaštitu bilja, biocide ili kontaminente ili njihove metabolite ili proizvode razgradnje iznad maksimalno dozvoljenih koncentracija;

2) sredstva za zaštitu bilja, odnosno biocide čija upotreba nije odobrena ili dozvoljena;

3) supstance sa farmakološkim dejstvom ili njihove metabolite koji se ne smeju davati životinjama koje služe za proizvodnju hrane ili prekoračuju maksimalno dozvoljene količine ostataka ili nisu odobreni ili registrovani za primenu na životinjama koje služe za proizvodnju hrane ili nisu odobreni kao aditivi u hrani za životinje koje služe za proizvodnju hrane;

4) supstance sa farmakološkim dejstvom ili njihove metabolite kod lečenih životinja, a da nije ispoštovan propisani period karence;

5) mikroorganizme, viruse, parazite i njihove razvojne oblike koji predstavljaju opasnost za zdravlje ljudi;

6) materije (fizičke, hemijske, radioaktivne) koje same ili zajedno sa drugim materijama prelaze maksimalno dozvoljene vrednosti i predstavljaju opasnost po zdravlje ljudi.

U skladu sa navedenim članom Zakona, doneta je Uredba o dodatnim zahtevima za stavljanje na tržište proizvoda koji sadrže palmino ulje, palminu mast, odnosno druga biljna ulja i masti ("Sl. glasnik RS", br. 47/2025).  

Uredba je stupila na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Sl. glasniku RS", odnosno 7.6.2025. godine, a primenjuje se od 1.8.2025. godine. 

Uredbom o izmenama i dopuni Uredbe o dodatnim zahtevima za stavljanje na tržište proizvoda koji sadrže palmino ulje, palminu mast, odnosno druga biljna ulja i masti (“Sl. glasnik RS”, br. 66/2025) su jasno navedeni nazivi proizvoda koji pripadaju pojedinim kategorijama hrane koji treba da budu predmet dodatnog označavanja.

Tako je propisano da su proizvodi od mleka i pekarski proizvodi sa nadevom koji sadrže mlečnu komponentu u skladu sa posebnim propisom kojim se uređuje kvalitet tih proizvoda, kao i pica koja sadrži mlečne komponente, a koji imaju palmino ulje, palminu mast, odnosno druga biljna ulja i masti, u smislu ove uredbe, proizvodi koji sadrže palmino ulje, palminu mast, odnosno druga biljna ulja i masti (dalje: proizvod palminog ulja, odnosno drugog biljnog ulja). 

U tom smislu je naveden u Prilogu - Spisak proizvoda koji sadrže palmino ulje, palminu mast, odnosno druga biljna ulja i masti:

1. Proizvodi od mleka: 

1) fermentisani proizvodi od mleka;

2) pavlaka, fermentisana pavlaka i termički obrađena fermentisana pavlaka;

3) maslac i maslo;

4) sirevi i proizvodi od sireva;

5) mlečni namaz i mlečni dezert. 

2. Pekarski proizvodi sa nadevom koji sadrži mlečnu komponentu: 

1) punjeno pecivo;

2) burek;

3) pita;

4) štrudla;

5) pecivo od lisnatog testa i kvasnog (fermentisanog) lisnatog testa;

6) mekika;

7) đevrek i peciva. 

3. Pica koja sadrži mlečnu komponentu. 

Imajući u vidu da se pojedini proizvodi koji su predmet označavanja pakuju u veoma malim pakovanjima sa malom površinom glavnog vidnog polja, postoji mogućnost reprodukcije oznake sa visinom manjom od 10 mm, ali se uvek zadržava proporcionalni odnos visine i širine oznake.

U tom smislu je propisano da za upakovane proizvode palminog ulja, odnosno drugog biljnog ulja čije je glavno vidno polje manje od 30 cm², visina oznake može biti manja od 10 mm, ali ne manja od 5 mm, pri čemu se uvek zadržava proporcionalni odnos visine i širine oznake.

Proizvod palminog ulja, odnosno drugog biljnog ulja koji je deklarisan, odnosno označen do dana početka primene ove uredbe, a koji ne ispunjava dodatne zahteve propisane ovom uredbom, može biti u prometu do isteka roka trajanja, a najkasnije do 31.12.2025. godine i izlaže se odvojeno od proizvoda od mleka, odnosno pekarskih proizvoda sa nadevom koji sadrži mlečnu komponentu, odnosno pica koje sadrže mlečnu komponentu. 

Umesto nekadašnjih reči “nije dozvoljeno korišćenje izgleda i oblika proizvoda od mleka” navedenim izmenama i dopuni uredbe propisano je da nije dozvoljeno korišćenje slikovnog prikaza proizvoda od mleka.

Ova uredba se primenjuje od 1.8.2025. godine. 

Izvor: Redakcija Paragraf Lex, 29.7.2025.