ZAKON O IZVRŠENJU I OBEZBEĐENJU: Izmene Zakona neće zaštititi domove onih koje su kupovali nekretnine u izgradnji bez upotrebne dozvole

Najavljene izmene Zakona o izvršenju i obezbeđenju ("Sl. glasnik RS", br. 106/2015, 106/2016 - autentično tumačenje, 113/2017 - autentično tumačenje, 54/2019, 9/2020 - autentično tumačenje i 10/2023 - dr. zakon) i dalje neće zaštititi domove takozvanih “trećih lica”, odnosno ljudi koji su svoje stambeno pitanje rešavali kupujući stanove u izgradnji, pre nego što zgrada dobije upotrebnu dozvolu, upozorava organizacija “Združena akcija krov nad glavom”.

Naziv “Treća lica” je zapravo formalni naziv za ljude koji nisu nikome “ni krivi ni dužni”, odnosno čija se imovina prodaje zbog dugova sa kojima nemaju nikakve veze, a koji su pritom čak i fiktivni.

“Uglavnom se radi o ljudima koji su svoje stambeno pitanje rešavali kupujući stanove u trenutku kad su najpovoljniji – u izgradnji, pre nego što zgrada dobije upotrebnu dozvolu. Jasno je da većina radnih ljudi mogu postati ‘treća lica’, jer ne mogu da priušte da sebi i svojoj porodici da obezbede dom u završenoj zgradi koja ima ‘uredne papire’. Pošto zbog različitih propusta investitora često ne mogu da se uknjiže na kupca, ovi stanovi ostaju uknjiženi na investitora. Zato su kupci, iako imaju overene kupoprodajne ugovore, u stalnoj opasnosti da postanu žrtve investitorskih dugovanja i prevara o kojima ne znaju ništa, i za koje prvi put čuju kad im se jednog dana pred vratima pojavi izvršitelj i kaže da je stan predmet izvršitelja”, navodi organizacija.

Ljudi koji se nađu u ovakvoj situaciji, kako objašnjavaju iz organizacije, imaju pravo na prigovor trećeg lica, koji kao i mnogi drugi prigovori ne odlažu izvršenje. Treća lica se najčešće upućuju da svoja prava dokazuju u parnici, koja traje godinama, dok ih izvršitelj u pratnji policije posećuje svake nedelje kako bih ih prinudno iselio iz doma.

“Potpuna obespravljenost trećih lica je problem koji je i u stručnoj i u laičkoj javnosti poznat od donošenja zakona o izvršenju i obezbeđenju 2011. godine. Propušteno je da se reši izmenama iz 2015. godine, zatim i izmenama iz 2019, a koliko razumemo iz najava predsednika Srbije, nema namere da se reši ni izmenama koje se sada najavljuju, a koje se navodno donose sa isključivim razlogom da u izvršnom postupku zaštite pravo na dom”, navodi “Združena akcija krov nad glavom”.

Združena akcija se protivi restrikcijama zaštite prava na dom koje se najavljuju kroz izmene zakona i zahteva univerzalnu zaštitu koja će se odnositi na sve situacije u kojima su ljudima stradali domovi zbog primene zakona od 2011. godine uključujući takozvana “treća lica” kao sistemski najobespravljeniju kategoriju.

Izvor: Vebsajt Nova ekonomija, Katarina Pantelić, 01.09.2025.
Naslov: Redakcija