NACRT ZAKONA O POREZU NA UVOZ UGLjENIČNO INTENZIVNIH PROIZVODA – Tekst propisa
Uvodne odredbe
Član 1.
Ovim zakonom uređuje se porez na uvoz ugljenično intenzivnih proizvoda (u daljem tekstu: porez).
Ugljenično intenzivni proizvod
Član 2.
Ugljenično intenzivan proizvod je roba koja se uvozi u Republiku Srbiju a obuhvaćena je nekom od sledećih kategorija:
1) za gvožđe i čelik iz tarifnih oznaka nomenklature Carinske tarife: 2601 12 00; 7201; 7202 1; 7202 4; 7202 6; 7203; 7206; 7207; 7218; 7224; 7205; 7208; 7209; 7210; 7211; 7212; 7213; 7214; 7215; 7216; 7217; 7219; 7220; 7221; 7222; 7223; 7225; 7226;7227; 7228; 7229;7301;7302;7303 00; 7304; 7305; 7306; 7307; 7308; 7309 00; 7311 00; 7318; 7326;
2) za cement iz tarifnih oznaka nomenklature Carinske tarife: 2507 00 80; 2523 10 00; 2523 21 00; 2523 29 00; 2523 90 00; 2523 30 00;
3) za đubrivo iz tarifnih oznaka nomenklature Carinske tarife: 2808 00 00; ; 2814; 2834 21 00; 3102 (osim: 3102 10); 3105 (osim: 3105 60 00);
4) za aluminijum iz tarifnih oznaka nomenklature Carinske tarife: 7601;7603; 7604; 7605; 7606; 7607; 7608; 7609 00 00; 7610; 7611 00 00; 7612; 7613 00 00; 76 14; 7616.
Na tarifne oznake navedene u stavu 1. ovog člana primenjuju se propisi o usklađivanju nomenklature Carinske tarife.
Značenje termina
Član 3.
Pojedini pojmovi korišćeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:
1) nadležni organ je Poreska uprava Republike Srbije;
2) emisija CO2eq označava količinu emisija određenih gasova sa efektom staklene bašte koja je izražena u ekvivalentu ugljen-dioksida;
3) validator je lice akreditovano za verifikaciju emisija CO2eq od strane tela koje je član Međunarodnog akredaticionog foruma (eng. IAF);
4) uvoz je stavljanje robe u slobodan promet, u skladu sa carinskim propisima Republike Srbije.
Predmet oporezivanja
Član 4.
Porez se obračunava i plaća na uvoz ugljenično intenzivnih proizvoda u Republiku Srbiju, u skladu sa ovim zakonom.
Obveznik poreza
Član 5.
Obveznik poreza (u daljem tekstu: obveznik) je lice koje uvozi ugljenično intenzivni proizvod u svoje ime i za svoj račun, a u slučaju posrednog carinskog zastupanja, u skladu sa carinskim propisima, obveznik je lice za čiji račun se ugljenično intenzivan proizvodi uvoze u Republiku Srbiju.
Lice iz stava 1. ovog člana ne smatra se obveznikom u smislu ovog zakona ako je u poreskom periodu za koji se podnosi poreska prijava iz člana 10. ovog zakona ukupno uvezlo manje od pet tona ugljeničnih proizvoda.
Poreska osnovica
Član 6.
Poresku osnovicu za obračun poreza (u daljem tekstu: osnovica) čini ukupna količina emisija CO₂eq koja je nastala tokom procesa proizvodnje ugljenično intenzivnih proizvoda, a koji su uvezeni u Republiku Srbiju od strane obveznika u poreskom periodu.
Osnovica u vezi sa pojedinačnim ugljenično intenzivnih proizvodom utvrđuje se kao:
1) realno nastala količina emisija CO2eq u vezi sa ugljenično intenzivnim proizvodom, potvrđena u izveštaju validatora, umanjena za referentnu količinu emisija; ili
2) procenjena nastala količina emisija CO2eq u vezi sa ugljenično intenzivnim proizvodom, u slučaju da iz bilo kog razloga validator ne može da potvrdi realno nastalu količinu količinu emisija CO2eq u vezi sa takvim ugljeničnio intenzivnim proizvodom. Ukoliko validator iz stava 2. ovog člana nema sedište, odnosno prebivalište u Republici Srbiji, nadležni organ prihvata izveštaj takvog validatora u slučaju da su ispunjeni sledeći uslovi:
1) validator ima sedište, odnosno prebivalište u zemlji porekla ugljeničnog proizvoda na koji se odnosi izveštaj;
2) zemlja u kojoj validator ima sedište, odnosno prebivalište priznaje izveštaje koji su sačinili validatori sa sedištem, odnosno prebivalištem u Republici Srbiji.
Referentna količina emisija iz stava 2. tačka 1) ovog člana predstavlja proizvod iznosa referentnih vrednosti emisija koje su utvrđene za određeni proizvodni proces, odnosno aktivnost kao neizbežne uprkos upotrebi najnaprednije raspoložive tehnologije i količinu proizvedenog proizvoda, odnosno obim preduzete aktivnosti u toku poreskog perioda.
Procenjena nastala količina emisija CO2eq u vezi sa pojedinačnim ugljeničnim proizvodom iz stava 2. tačka 2) ovog člana predstavlja proizvod količine uvezenog ugljeničnog proizvoda i podrazumevanih vrednosti emisija CO2eq u mernoj jedinici tona CO2eq po toni ugljeničnog proizvoda.
Ministar zadužen za poslove zaštite životne sredine bliže propisuje referentne vrednosti iz stava 4. ovog člana i podrazumevane vrednosti emisija CO2eq iz stava 5. ovog člana, uz korišćenje priznatih međunarodnih vrednosti.
Poreski period
Član 7.
Poreski period je kalendarska godina.
Iznos poreza
Član 8.
Iznos poreza obračunava se kao proizvod osnovice iz člana 6. ovog zakona i iznosa poreza za CO2eq po toni iz stava 2. ovog člana.
Iznos poreza za jednu tonu CO2eq je četiri evra u dinarskoj protivvrednosti po srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan podnošenja poreske prijave iz člana 10. ovog zakona.
Način i rok plaćanja
Član 9.
Obveznik je dužan da plati porez u roku za podnošenje poreske prijave.
Poreska prijava
Član 10.
Obveznik je dužan da nadležnom organu podnese poresku prijavu u kojoj je iskazan porez za poreski period.
Uz poresku prijavu se podnosi dokument o verifikaciji emisija povezanih sa ugljenično intenzivnim proizvodima.
Ministar zadužen za poslove finansija bliže uređuje oblik, sadržinu i način podnošenja poreske prijave, kao i prateće dokumentacije.
Član 11.
Poreska prijava se podnosi najkasnije 31. maja tekućeg poreskog perioda za prethodni poreski period.
Podaci sadržani u poreskoj prijavi moraju odgovarati podacima sadržanim u propisno popunjenim carinskim deklaracijama po kojima su ugljenično intenzivni proizvodi uvezeni u Republiku Srbiju.
Poreski kredit
Član 12.
Obveznik ima pravo na poreski kredit u visini izvršenog plaćanja po osnovu proizvodnje ugljenično intenzivnog proizvoda u zemlji porekla tog proizvoda.
Poreski kredit iz stava 1. ovog člana je iznos za koji se umanjuje obračunati porez.
Plaćanje iz stava 1. ovog člana podrazumeva svaku vrstu naknade čije je plaćanje izvršeno na ime emisije CO2eq u vezi sa ugljeničnim proizvodom koji je uvezen u Republiku Srbiju.
Pravo na poreski kredit ostvaruje se pod uslovom da obveznik uz poresku prijavu iz člana 10. ovog zakona dostavi:
1) dokaz o izvršenom plaćanju iz stava 1. ovog člana;
2) podatke o visini plaćenog iznosa u valuti zemlje porekla, kao i u evrima ukoliko valuta zemlje porekla nije evro, u skladu sa srednjim kursom Narodne banke Srbije na dan plaćanja;
3) identifikaciju ugljenično intenzivnih proizvoda i količinu emisija CO₂eq na koje se plaćanje iz stava 1. ovog člana odnosi;
4) podatak o metodologiji obračuna emisija CO₂eq na osnovu kojih je izvršeno plaćanja iz stava 1. ovog člana;
5) vremenski period na koji se plaćanje odnosi.
Poreski kredit može da se koristi samo za poreski period u kojem je izvršen uvoz ili za poreski period koji neposredno sledi poreskom periodu u kojem je izvršen uvoz.
Ministar zadužen za poslove finansija bliže propisuje način ostvarivanja prava na poreski kredit iz stava 1. ovog člana, uključujući i dokumentaciju potrebnu za verifikaciju plaćanja u zemlji porekla.
Dostavljanje podataka
Član 13.
Uprava carina Republike Srbije nadležnom organu dostavlja podatke o kojima vodi evidenciju, a koji su u vezi sa uvozom ugljeničnih proizvoda.
Ministar zadužen za poslove finansija bliže propisuje rokove i podatke koje Uprava carina Republike Srbije dostavlja nadležnom organu u vezi sa stavom 1. ovog člana.
Primena zakona kojim se uređuju poreski postupak i poreska administracija
Član 14.
Na sva pitanja koja nisu uređena ovim zakonom shodno će se primenjivati odredbe zakona kojim se uređuju poreski postupak i poreska administracija.
Podzakonski akti
Član 15.
Podzakonski akti neophodni za primenu ovog zakona donose se u roku od 180 dana od dana stupanja ovog zakona na snagu.
Primena na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija
Član 16.
Vlada Republike Srbije urediće izvršavanje ovog zakona na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija za vreme važenja Rezolucije Saveta bezbednosti OUN broj 1244.
Prelazne i završne odredbe
Član 17.
Odredbe člana 12. ovog zakona primenjivaće se deset godina počev od dana početka primene ovog zakona.
Član 18.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom glasniku Republike Srbije”, a primenjivaće se počev od 1. januara 2026. godine.
Izvor: Vebsajt Ministarstvo finansija, 01.10.2025.