PREDLOG ZAKONA O POTVRĐIVANJU PROTOKOLA BROJ 15 KOJIM SE MENJA KONVENCIJA ZA ZAŠTITU LJUDSKIH PRAVA I OSNOVNIH SLOBODA
PREDLOG ZAKONA O POTVRĐIVANJU PROTOKOLA BROJ 15 KOJIM SE MENJA KONVENCIJA ZA ZAŠTITU LJUDSKIH PRAVA I OSNOVNIH SLOBODA
Član 1.
Potvrđuje se Protokol broj 15 kojim se menja Konvencija za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, sačinjen 24. juna 2013. godine u Strazburu, u originalu na engleskom i francuskom jeziku.
Član 2.
Tekst Protokola u originalu na engleskom jeziku i u prevodu na srpski jezik glasi:
"PROTOCOL NO. 15 AMENDING THE CONVENTION ON THE PROTECTION OF HUMAN RIGHTS AND FUNDAMENTAL FREEDOMS
Strasbourg, 24.VI.2013
Preamble
The member States of the Council of Europe and the other High Contracting Parties to the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, signed at Rome on 4 November 1950 (hereinafter referred to as "the Convention"), signatory hereto,
Having regard to the declaration adopted at the High Level Conference on the Future of the European Court of Human Rights, held in Brighton on 19 and 20 April 2012, as well as the declarations adopted at the conferences held in Interlaken on 18 and 19 February 2010 and İzmir on 26 and 27 April 2011;
Having regard to Opinion No. 283 (2013) adopted by the Parliamentary Assembly of the Council of Europe on 26 April 2013;
Considering the need to ensure that the European Court of Human Rights (hereinafter referred to as "the Court") can continue to play its pre-eminent role in protecting human rights in Europe,
Have agreed as follows:
Article 1
At the end of the preamble to the Convention, a new recital shall be added, which shall read as follows:
"Affirming that the High Contracting Parties, in accordance with the principle of subsidiarity, have the primary responsibility to secure the rights and freedoms defined in this Convention and the Protocols thereto, and that in doing so they enjoy a margin of appreciation, subject to the supervisory jurisdiction of the European Court of Human Rights established by this Convention,"
Article 2
1 In Article 21 of the Convention, a new paragraph 2 shall be inserted, which shall read as follows:
"Candidates shall be less than 65 years of age at the date by which the list of three candidates has been requested by the Parliamentary Assembly, further to Article 22."
2 Paragraphs 2 and 3 of Article 21 of the Convention shall become paragraphs 3 and 4 of Article 21 respectively.
3 Paragraph 2 of Article 23 of the Convention shall be deleted. Paragraphs 3 and 4 of Article 23 shall become paragraphs 2 and 3 of Article 23 respectively.
Article 3
In Article 30 of the Convention, the words "unless one of the parties to the case objects" shall be deleted.
Article 4
In Article 35, paragraph 1 of the Convention, the words "within a period of six months" shall be replaced by the words "within a period of four months".
Article 5
In Article 35, paragraph 3, sub-paragraph b of the Convention, the words "and provided that no case may be rejected on this ground which has not been duly considered by a domestic tribunal" shall be deleted.
Final and transitional provisions
Article 6
1 This Protocol shall be open for signature by the High Contracting Parties to the Convention, which may express their consent to be bound by:
A signature without reservation as to ratification, acceptance or approval; or
B signature subject to ratification, acceptance or approval, followed by ratification, acceptance or approval.
2 The instruments of ratification, acceptance or approval shall be deposited with the Secretary General of the Council of Europe.
Article 7
This Protocol shall enter into force on the first day of the month following the expiration of a period of three months after the date on which all High Contracting Parties to the Convention have expressed their consent to be bound by the Protocol, in accordance with the provisions of Article 6.
Article 8
1 The amendments introduced by Article 2 of this Protocol shall apply only to candidates on lists submitted to the Parliamentary Assembly by the High Contracting Parties under Article 22 of the Convention after the entry into force of this Protocol.
2 The amendment introduced by Article 3 of this Protocol shall not apply to any pending case in which one of the parties has objected, prior to the date of entry into force of this Protocol, to a proposal by a Chamber of the Court to relinquish jurisdiction in favour of the Grand Chamber.
3 Article 4 of this Protocol shall enter into force following the expiration of a period of six months after the date of entry into force of this Protocol. Article 4 of this Protocol shall not apply to applications in respect of which the final decision within the meaning of Article 35, paragraph 1 of the Convention was taken prior to the date of entry into force of Article 4 of this Protocol.
4 All other provisions of this Protocol shall apply from its date of entry into force, in accordance with the provisions of Article 7.
Article 9
The Secretary General of the Council of Europe shall notify the member States of the Council of Europe and the other High Contracting Parties to the Convention of:
a any signature;
b the deposit of any instrument of ratification, acceptance or approval;
c the date of entry into force of this Protocol in accordance with Article 7; and
d any other act, notification or communication relating to this Protocol.
In witness whereof, the undersigned, being duly authorised thereto, have signed this Protocol.
Done at Strasbourg, this 24th day of June 2013, in English and in French, both texts being equally authentic, in a single copy which shall be deposited in the archives of the Council of Europe. The Secretary General of the Council of Europe shall transmit certified copies to each member State of the Council of Europe and to the other High Contracting Parties to the Convention.
PROTOKOL BROJ 15 KOJIM SE MENJA KONVENCIJA ZA ZAŠTITU LJUDSKIH PRAVA I OSNOVNIH SLOBODA
Strazbur, 24. jun 2013. godine
Preambula
Države članice Saveta Evrope i druge Visoke strane ugovornice Konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, potpisane u Rimu 4. novembra 1950. godine (u daljem tekstu "Konvencija"), ovde potpisnice,
Imajući u vidu deklaraciju koja je usvojena na Konferenciji o budućnosti Evropskog suda za ljudska prava, održanoj u Brajtonu 19. i 20. aprila 2012. godine, kao i deklaracije usvojene na konferencijama održanim u Interlakenu 18. i 19. februara 2010. godine i Izmiru 26. i 27. aprila 2011. godine;
Imajući u vidu Mišljenje broj 283. (2013) koje je usvojila Parlamentarna skupština Saveta Evrope 26. aprila 2013. godine;
S obzirom na potrebu da se obezbedi da Evropski sud za ljudska prava (u daljem tekstu "Sud") zadrži ključnu ulogu u zaštiti ljudskih prava u Evropi,
Saglasile su se o sledećem:
Član 1.
Dodaje se nova rečenica na kraju preambule Konvencije, koja glasi:
"Potvrđujući da Visoke strane ugovornice, u skladu sa načelom supsidijarnosti, snose glavnu odgovornost za obezbeđivanje prava i sloboda garantovanih Konvencijom i Protokolima uz nju, i da u tu svrhu uživaju polje slobodne procene koje je podvrgnuto kontrolnoj nadležnosti Evropskog suda za ljudska prava koji je osnovan ovom Konvencijom,".
Član 2.
1. U članu 21. Konvencije dodaje se novi stav 2. koji glasi:
"Kandidati moraju biti mlađi od 65 godina na dan podnošenja zahteva Parlamentarne skupštine da joj se dostavi lista od tri kandidata u skladu sa članom 22."
2. U članu 21. st. 2. i 3. postaju st. 3. i 4.
3. U članu 23. Konvencije, stav 2. briše se. U članu 23. stavovi 3. i 4. postaju st. 2. i 3.
Član 3.
U članu 30. Konvencije brišu se reči: "izuzev kada se tome protivi jedna od stranaka u sporu".
Član 4.
U članu 35. stav 1. Konvencije reči: "u roku od šest meseci" zamenjuju se rečima: "u roku od četiri meseca".
Član 5.
U članu 35. stav 3. tačka b. Konvencije brišu se reči: "s tim da se predstavka ne može odbaciti po ovom osnovu ukoliko slučaj nije prethodno s dužnom pažnjom razmotrio domaći sud".
Prelazne i završne odredbe
Član 6.
1. Ovaj protokol je otvoren Visokim stranama ugovornice Konvencije za potpisivanje, koje mogu izraziti svoj pristanak da budu vezane:
a. potpisom bez rezerve u pogledu potvrđivanja, prihvatanja odnosno odobrenje; ili
b. potpisom koji podleže potvrđivanju, prihvatanju odnosno odobrenju, kome će slediti potvrđivanje, prihvatanje odnosno odobrenje.
2. Instrumenti potvrđivanja, prihvatanja i odobrenja deponuju se kod Generalnog sekretara Saveta Evrope.
Član 7.
Ovaj protokol stupa na snagu prvog dana u mesecu koji nastupa po proteku perioda od tri meseca od dana kada su sve Visoke strane ugovornice Konvencije izrazile svoj pristanak da ih ovaj protokol obavezuje, u skladu sa odredbama člana 6.
Član 8.
1. Izmene u članu 2. ovog protokola primenjuju se samo na one kandidate na listama koje su Visoke strane ugovornice podnele Parlamentarnoj skupštini na osnovu člana 22. Konvencije nakon stupanja na snagu ovog protokola.
2. Izmene u članu 3. ovog protokola se ne primenjuju ni na jedan postupak u toku u kojem je jedna od strana prigovorila, pre nego što je ovaj protokol stupio na snagu, predlogu veća Suda da ustupi nadležnost Velikom veću.
3. Član 4. ovog protokola stupa na snagu šest meseci nakon stupanja ovog protokola na snagu. Član 4. Protokola se ne primenjuje na one predstavke za koje je doneta konačna odluka u smislu člana 35. stav 1. Konvencije, pre nego što što je stupio na snagu član 4. ovog protokola.
4. Sve druge odredbe Protokola primenjuju se od dana stupanja na snagu u skladu sa odredbama člana 7.
Član 9.
Generalni sekretar Saveta Evrope obaveštava sve države članice Saveta Evrope i ostale Visoke strane ugovornice Konvencije o:
a. svakom potpisu;
b. deponovanju instrumenta potvrđivanja, prihvatanja ili odobrenja;
c. datumu stupanja na snagu ovog protokola u skladu sa članom 7; i
d. svakom drugom aktu, obaveštenju ili saopštenju u vezi sa ovim protokolom.
U potvrdu čega su dole potpisani, kao propisno ovlašćeni u tu svrhu, potpisali ovaj protokol.
Sačinjeno u Strazburu, dana 24. juna 2013. godine na engleskom i francuskom jeziku, pri čemu su oba teksta podjednako verodostojna, u po jednom primerku koji se deponuje u arhivi Saveta Evrope. Generalni sekretar Saveta Evrope dostaviće overene kopije svakoj državi članici Saveta Evrope i drugim Visokim stranama ugovornicama Konvencije.
Član 3.
O izvršavanju ovog protokola stara se ministarstvo nadležno za pravosuđe.
Član 4.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije - Međunarodni ugovori".
O B R A Z L O Ž E NJ E
I. USTAVNI OSNOV ZA DONOŠENJE ZAKONA
Ustavni osnov za donošenje Zakona o potvrđivanju Protokola broj 15 kojim se menja Konvencija za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, sadržan je u članu 99. stav 1. tačka 4. Ustava Republike Srbije, kojim se propisuje da Narodna skupština potvrđuje međunarodne ugovore kad je zakonom predviđena obaveza njihovog potvrđivanja.
II. RAZLOZI ZBOG KOJIH SE PREDLAŽE DONOŠENJE ZAKONA
Protokol broj 15 kojim se menja Konvencija za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, usvojen je 16. maja 2013. godine na 123. zasedanju Komiteta ministara Saveta Evrope i otvoren je za potpisivanje državama članicama Saveta Evrope 24. juna 2013. godine.
Republika Srbija je članica Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, izmenjene u skladu sa Protokolom broj 11, sa dodatnim protokolima: Protokol uz Konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, koji je sačinjen 20. marta 1952. godine u Rimu, Protokol broj 4 uz Konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda kojim se obezbeđuju izvesna prava i slobode koje nisu uključeni u Konvenciju i Prvi Protokol uz nju, koji je sačinjen 16. septembra 1963. godine u Strazburu, Protokol broj 6 uz Konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda o ukidanju smrtne kazne, koji je sačinjen 28. aprila 1983. godine u Strazburu, Protokol broj 7 uz Konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, koji je sačinjen 22. novembra 1984. godine u Strazburu, Protokol broj 12 uz Konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, koji je sačinjen 3. maja 2002. godine u Viljnusu ("Službeni list SCG - Međunarodni ugovori", br. 9/03, 5/05 i 7/05 - ispravka. i "Službeni glasnik RS - Međunarodni ugovori", broj 12/10) i Protokol broj 14 uz Evropsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda kojim se menja kontrolni sistem Konvencije ("Službeni list SCG - Međunarodni ugovori", br. 5/05 i 7/05 - ispravka).
Protokol je sačinjen kako bi se obezbedila osnova za jednostavniji i efikasniji postupak pred Evropskim sudom za ljudska prava, kao i da se izmene i dopune određene odredbe Konvencije sa ciljem njenog prilagođavanja savremenim potrebama.
Republika Srbije je 13. decembra 2013 godine potpisala Protokol broj 15 kojim se menja Konvencija o zaštiti ljudskih prava i osnovnih sloboda, imajući u vidu da je odredbom člana 6. stav 1. u vezi sa članom 7. Protokola uvrđena obaveza potpisivanja za sve strane ugovornice Konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda.
Potvrđivanjem Protokola povećaće se efikasnost u radu Evropskog suda za ljudska prava i doprineće se boljoj zaštiti ljudskih prava i sloboda.
III. OCENA POTREBNIH FINANSIJSKIH SREDSTAVA
Za sprovođenje ovog zakona nije potrebno obezbediti finansijska sredstva u budžetu Republike Srbije.
Izvor: Press-služba Narodne skupštine Republike Srbije, 30.03.2015.
PREDLOG ZAKONA O IZMENI ZAKONA O ZDRAVSTVENOM OSIGURANJU
PREDLOG ZAKONA O IZMENI ZAKONA O ZDRAVSTVENOM OSIGURANJU
Član 1.
U Zakonu o zdravstvenoj zaštiti (Sl. glasnik RS br. 107/05, 109/05 - ispravka, 57/11,110/12 - US,119/12, 99/14, 123/14, 126/14 - US), član 41. menja se i glasi:
"Pregledi i lečenja bolesti usta i zuba
Član 41.
Osiguranim licima obezbeđuju se pregledi i lečenja bolesti usta i zuba u ambulantno-polikliničkim i stacionarnim uslovima.
Pojedine kategorije osiguranika imaju pravo na protetsko zbrinjavanje i to:
1) Izrada akrilatne i subtotalne proteze kod osoba starijih od 65 godina života;
2) Stomatološki tretman, uključujući i fiksne ortodontske aparate u okviru preoperativnog i postoperativnog tretmana kod osoba sa urođenim i stečenim težim deformitetom lica i vilice;
3) Izrada protetskih nadoknada lica i vilice (intraoralne postresekcione proteze i proteze lica) u okviru posttumorske rehabilitacije i rekonstrukcije, ulljučujući i implatante za njihovo učvršćivanje."
Član 2.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
O B R A Z L O Ž E NJ E
I. USTAVNI OSNOV ZA DONOŠENJE ZAKONA
Ustavni osnov za donošenje Zakona o izmeni Zakona o zdravstvenom osiguranju sadržan je u članu 97. Ustava Republike Srbije, prema kome Republika Srbija, pored ostalog, uređuje i obezbeđuje sistem u oblastima zdravstva, socijalne zaštite, boračke i invalidske zaštite, brige o deci i druge odnose od interesa za Republiku Srbiju u skladu s Ustavom.
II. RAZLOZI ZA DONOŠENJE ZAKONA
Postojećim zakonskim rešenjem predviđeno je da se osiguranim licima obezbeđuju pregledi i lečenja bolesti usta i zuba u ambulantno-polikliničkim i stacionarnim uslovima i to najmanje: pregled i lečenje bolesti usta i zuba kod dece do navršenih 18 godina života, odnosno do kraja propisanog srednjoškolskog, odnosno visokoškolskog obrazovanja a najkasnije do navršenih 26 godina života, starijih lica koja su teško telesno ili duševno ometena u razvoju, kao i lica sa težim urođenim ili stečenim deformitetom lica i vilice, pregledi i lečenje bolesti usta i zuba, izuzev protetskog zbrinjavanja, kod žena u vezi sa trudnoćom i 12 meseci posle porođaja, ukazivanje hitne stomatološke zdravstvene zaštite za odrasle, pregledi i lečenje bolesti usta i zuba, izuzev protetskog zbrinjavanja, pre transplantacije bubrega, odnosno operacija na srcu, pregledi i lečenje bolesti usta i zuba u okviru preoperativnog i postoperativnog tretmana malignih bolesti maksilofacijalnog predela,kao i urgentni stomatološki i hirurški pregledi i lečenje povreda zuba i kostiju lica, uključujući primarnu rekonstrukciju osteosintetskim materijalom.
Ovako normiranom zdravstvenom zaštitom, restriktivno određenim krugom lica i još restriktivnije određenim situacijama zdravstvenog stanja osiguranika, ne obezbeđuje se pregled i lečenje bolesti usta i zuba u ambulantno-polikliničkim i stacionaarnim uslovima za sve kategorije osiguranika.
Pravovremena i ispravna higijena usta i zuba utiče na prevenciju mnogih oboljenja. Najčešća oboljenja usta i zuba su karijes i paradontalne bolesti, a blagovremenom prevencijom se ova oboljenja mogu sprečiti. Od izuzetne je važnosti da se blagovremeno krene sa zdravstveno-vaspitnim radom i da se još u porodici detetu daju smernice i primer kako treba voditi računa o higijeni usta i zuba. Naime, valjanom higijenom i redovnim posetama stomatologu mogu da se sačuvaju zdravi zubi, a još je važnije to što su neadekvatna higijena i kariozni zubi uzrok obolevanja drugih organa, jer mogu posredno da izazovu bolesti srca i krvnih sudova, zglobova, bubrega i drugih organa.
Karijes je danas najraširenija bolest naše civilizacije, a moguće je da se ona prevenira i tako sačuva usna šupljina i zdravi zubi. Definicija karijesa, koju je dao prof. Loesche glasi:,, Zubni karijes je hronična, kompleksna bakterijska infekcija, koja rezultira miligramskim gubicima minerala iz zuba koji je zahvaćen infekcijom. Uprkos višefaktorskoj prirodi ove infekcije, glavni uzročnici su bakterije i navike u ishrani, koje omogućavaju da se bolest razvije i kao takva prepozna".
Prevencija karijesa i paradontalnih bolesti moguća je samo uz pravilno i redovno održavanje higijene zuba i usne šupljine i redovne posete stomatologu.
Zdravlje zuba stanovnika Srbije je značajno narušeno, a posebno kod osiguranika koji nisu obuhvaćeni pravom na stomatološku zdravstvenu zaštitu kako je to propisano članom 41. Zakona o zdravstvenom osiguranju.
Prema poslednjem popisu stanovništva, Republika Srbija ima 7.186.274 stanovnika. Do 18 godina starosti je 1.427.272 stanovnika, a preko 65 godina starosti je 1.250.316 stanovnika. Grupacija stanovnika između 18 i 65 godina ima 4.509.274 stanovnika. Ova poslednja grupacija stanovništva je izuzeta iz prava na stomatološku zdravstvenu zaštitu (pri čemu su članom 41. Zakona o zdravstvenom osiguranju predviđena određena prava za pojedine kategorije osiguranika iz ove grupacije).
Evidentno je da je zdravlje zuba stanovništva u veoma lošem stanju. Iz tog razloga je veoma važno da se prava iz člana 41. Zakona o zdravstvenoj zaštiti prošire, odnosno da se ova prava prošire na širi krug osiguranika.
III. OBJAŠNJENJE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA I POJEDINAČNIH REŠENJA
Članom 1. Predloga zakona propisano je da se osiguranim licima obezbeđuju pregledi i lečenja bolesti usta i zuba u ambulantno-polikliničkim i stacionarnim uslovima kao i da pojedine kategorije osiguranika imaju pravo na protetsko zbrinjavanje i to:Izrada akrilatne i subtotalne proteze kod osoba starijih od 65 godina života, stomatološki tretman, uključujući i fiksne ortodontske aparate u okviru preoperativnog i postoperativnog tretmana kod osoba sa urođenim i stečenim težim deformitetom lica i vilice i izrada protetskih nadoknada lica i vilice (intraoralne postresekcione proteze i proteze lica) u okviru posttumorske rehabilitacije i rekonstrukcije, ulljučujući i implatante za njihovo učvršćivanje.
Članom 2. Predloga zakona propisan je rok za stupanje na snagu zakona.
IV. ANALIZA EFEKATA PROPISA
Zakonom o izmeni Zakona o zdravstvenom osiguranju obezbediće se dostupnost prava na zdravstvenu zaštitu-pregled i lečenje bolesti usta i zuba u ambulantno-polikliničkim i stacionarnim uslovima, dakle na samo za određene kategorije osiguranika kako je to predviđeno sada važećim propisima već za širi krug osiguranika. Takođe, zakonom će se obezbediti i već postojeće pravo na protetsko zbrinjavanje pojedinih kategorija osiguranika. Drugim rečima, na ovaj način obezbediće se da svi osiguranici, bez plaćanja posebnih naknada, ostvare pravo na sve preglede i lečenja bolesti usta i zuba, a određene kategorije i dodatna prava na protetsku zaštitu.
Ovim zakonom neće se stvoriti potreba za povećanjem broja zubara, tehničra niti drugog osoblja odnosno postojeći stomatološki kadar neće se povećavati.
V. FINANSIJSKA SREDSTVA POTREBNA ZA SPROVOĐENJE ZAKONA
Za sprovođenje ovog zakona finansijska sredstva su već obezbeđena. Naime, potrebno je naglasiti da je u budžetu za ovu godinu planirano 4.831.853.000 dinara za stomatološku zdravstvenu zaštitu u Finansijskom planu Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje. Ugovorom sa zdravstvenim ustanovama iz Plana mreže za finansiranje obima i prava u skladu sa Zakonom, ugovorena su sredstva za 2015.godinu u iznosu od 4.466.119,oo dinara.
Činjenica da postoji neraspoređeni deo sredstava za 2015. godinu predviđen Finansijskim planom u iznosu od 365.374 dinara, daje osnov za obuhvat dela neobuhvaćenih osiguranika iz ove grupe za broj i vrstu usluga iz stomatološke zdravstvene zaštite.
U skladu sa aktima RFZZO finansiranje neobuhvaćenih osiguranika izvršilo bi se iz neraspoređenih sredstava, pre svega za troškove stomatološkog maaterijala za intervencije.
VI. RAZLOZI ZA DONOŠENJE ZAKONA PO HITNOM POSTUPKU
Predlaže se donošenje ovog zakona po hitnom postupku u skladu sa članom 167. Poslovnika Narodne skupštine (,,Službeni glasnik RS", broj 20/2012-prečišćen tekst), jer bi nedonošenje po hitnom postupku moglo da prouzrokuje štetne posledice po život i zdravlje ljudi.
Izvor: Press-služba Narodne skupštine Republike Srbije, 30.03.2015.