ZAKON O ZAŠTITI STANOVNIŠTVA OD ZARAZNIH BOLESTI: Od obaveznog zdravstvenog pregleda, pored lica zaposlenih u proizvodnji žestokih alkoholnih pića, vina, sirćeta i sirćetne kiseline, izuzeta i lica zaposlena u objektima za promet hrane u kojima se vrši promet isključivo originalno zapakovanom hranom

4. marta 2016. godine, stupio je na snagu Zakon o zaštiti stanovništva od zaraznih bolesti ("Sl. glasnik RS", br. 15/2016 - dalje: Zakon). Precizno su definisane obaveze preduzetnika i fizičkih lica da organizuju i sprovode mere za zaštitu od zaraznih bolesti, mere i opšte mere za zaštitu stanovništva od zaraznih bolesti, kao i obaveza nadležnih organa, autonomnih pokrajina, jedinica lokalnih samouprava.

U članu 45. Zakona je propisano koje kategorije zaposlenih podležu obaveznom zdravstvenom pregledu, kao i ona koja su izuzeta.

Novina je da su od obaveznog zdravstvenog pregleda, pored lica zaposlenih u proizvodnji žestokih alkoholnih pića, vina, sirćeta i sirćetne kiseline, izuzeta i lica zaposlena u objektima za promet hrane u kojima se vrši promet isključivo originalno zapakovanom hranom.

Novina je da obaveznom zdravstvenom pregledu podležu i lica koja u toku školovanja obavljaju obaveznu praksu na poslovima utvrđenim u stavu 1. tač. od 1) do 5) ovog člana.

Zdravstvene ustanove, privatna praksa, druga pravna lica, preduzetnici i fizička lica koja obavljaju delatnost iz stava 1. tač. od 1) do 6) ovog člana, dužni su da obezbede vršenje obaveznih zdravstvenih pregleda određenih kategorija svojih zaposlenih u rokovima i na način propisan Zakonom i snose troškove tih pregleda, kao i da u poslovnim prostorijama objekta u kojima se obavlja delatnost čuvaju sanitarne knjižice, kao dokaz o obavljenom zdravstvenom pregledu.

Zdravstvene ustanove i drugi oblici obavljanja zdravstvene delatnosti koji su po dosadašnjim propisima ovlašćeni da obavljaju laboratorijska ispitivanja radi utvrđivanja uzročnika zaraznih bolesti i laboratorijska ispitivanja radi provere laboratorijskih nalaza, potvrde identifikacije ili identifikacije i klasifikacije uzročnika određenih zaraznih bolesti, kao i pravna lica i preduzetnici koji su po dosadašnjim propisima ovlašćeni da obavljaju poslove dezinfekcije, dezinsekcije i deratizacije, nastaviće da obavljaju te poslove do izdavanja novih ovlašćenja u skladu sa ovim Zakonom, a najkasnije šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona, odnosno do 4. septembra 2016. godine.

 U vršenju inspekcijskog nadzora sanitarni inspektor ima pravo i dužnost da:

– zabrani obavljanje delatnosti licima zaposlenim na poslovima utvrđenim u članu 45. stav 1. tač. od 1. do 5. ovog Zakona, kao i licima koja na tim poslovima obavljaju obaveznu praksu, ako nisu podvrgnuti obaveznom zdravstvenom pregledu u rokovima i na način utvrđen ovim Zakonom, ili ako u poslovnim prostorijama objekta u kome se obavlja određena delatnost ne poseduju sanitarne knjižice kao dokaz o obavljenom zdravstvenom pregledu, do pribavljanja rezultata da ne boluju od određenih zaraznih bolesti, odnosno da nisu nosioci uzročnika tih zaraznih bolesti;

– zabrani obavljanje delatnosti licima zaposlenim na poslovima utvrđenim u članu 45. stav 1. tač. od 1. do 5. ovog Zakona, kao i licima koja na tim poslovima obavljaju obaveznu praksu, ako su obolela od aktivne tuberkuloze, gnojnih oboljenja kože i sluznice, određenih mikoza i određenih crevnih zaraznih bolesti, ili su izlučioci uzročnika tih zaraznih bolesti, do izlečenja, odnosno do prestanka izlučivanja uzročnika zaraznih bolesti;

Za nepoštovanje odredbi Zakona predviđene su kazne od 50.000 do 2.000.000 dinara.

Novčanom kaznom u iznosu od 50.000 do 2.000.000 dinara kazniće se za prekršaj zdravstvena ustanova i drugo pravno lice ako ne omogući organu uprave nadležnom za poslove sanitarnog nadzora, kao i zdravstvenim ustanovama i zdravstvenim radnicima da vrše nadzor i propisane preglede lica i proizvoda, objekta, prostorija, uređaja i opreme, kao i uzimanje potrebnog materijala za laboratorijsko ispitivanje i preduzimanje drugih propisanih i naređenih mera radi sprečavanja ili suzbijanja zaraznih bolesti (član 45. stav 5);

Novčanom kaznom u iznosu od 50.000 do 2.000.000 dinara, kazniće se za prekršaj zdravstvena ustanova i drugo pravno lice ako

– radi, zaposli, odnosno dozvoli obavljanje delatnosti ili obavezne prakse licima koja nisu podvrgnuta obaveznim zdravstvenim pregledima u skladu sa ovim zakonom (član 45. stav 2);

– radi, zaposli, odnosno dozvoli obavljanje delatnosti ili obavezne praksu licima koja boluju od određenih zaraznih bolesti, kao i licima koja su nosioci određenih uzročnika zaraznih bolesti (član 45. stav 3);

– ne obezbedi vršenje obaveznih zdravstvenih pregleda određenih kategorija svojih zaposlenih u rokovima i na način propisan ovim zakonom, ako ne snosi troškove tih pregleda, kao i ako u poslovnim prostorijama objekata u kojima se obavlja delatnost ne čuva sanitarne knjižice kao dokaze o zdravstvenom stanju svojih zaposlenih (član 45. stav 5);

Novčanom kaznom u iznosu od 50.000 do 500.000 dinara, kazniće se za prekršaj pravno lice ako:

1) ne sprovodi dezinfekciju, dezinsekciju i deratizaciju utvrđenu u članu 16. stav 2;

2) ne sprovodi dezinfekciju, dezinsekciju i deratizaciju po epidemiološkim indikacijama u skladu sa ovim zakonom (član 17. stav 3);

3) utvrdi zaraznu bolest iz grupe zoonoza ili uginuće životinje prouzrokovano tom bolešću, a o tome odmah ne izvesti zavod, odnosno institut za javno zdravlje i organ uprave nadležan za poslove sanitarnog nadzora na teritoriji na kojoj je zarazna bolest utvrđena (član 25. stav 2);

4) organizuje putovanje u zemlju u kojoj ima oboljenja koja predstavljaju pretnju po međunarodno javno zdravlje, i ne pridržavaju se obaveza utvrđenih u članu 30. stav 1;

5) privremeno ne ustupi svoj objekat na korišćenje radi suzbijanja zarazne bolesti, odnosno epidemije te zarazne bolesti u skladu sa članom 31. stav 10;

6) ne omogući nesmetano vršenje dezinfekcije, dezinsekcije i deratizacije u slučajevima utvrđenim u članu 43. ovog zakona;

7) ne sprovodi pružanje higijenskih usluga pod uslovima i na način kojim se sprečava pojava i širenje zaraznih bolesti (član 55. stav 1);

8) iskopavanje i prenošenje lica umrlih od zaraznih bolesti ne vrši pod uslovima kojima se sprečava pojava i prenošenje zaraznih bolesti i na način utvrđen ovim zakonom (član 56).

Za prekršaj utvrđen u stavu 1. ovog člana, kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 30.000 do 150.000 dinara.

Za prekršaj utvrđen u stavu 1. ovog člana, kazniće se preduzetnik novčanom kaznom od 30.000 do 150.000 dinara.

Za prekršaj utvrđen u stavu 1. ovog člana, kazniće se fizičko lice zaposleno na poslovima pružanja higijenskih usluga, odnosno na poslovima iskopavanja i prenošenja lica umrlih od zaraznih bolesti, novčanom kaznom od 30.000 do 150.000 dinara.