REAGOVANJE POVERENIKA POVODOM ZAHTEVA BANAKA DA KLIJENTI PRILIKOM OTVARANJA RAČUNA PRISTANU NA DOSTAVLJANJE SVOJIH PODATAKA PORESKIM ORGANIMA SJEDINJENIH AMERIČKIH DRŽAVA

Poverenik za informacije od javnog značaja i zaštitu podataka o ličnosti je povodom vesti prenetih u medijima da banke novim klijentima uslovljavaju otvaranje računa, odnosno pružanje usluge prethodnim potpisivanjem izjave da pristaju da se njihovi lični podaci, odnosno podaci o promenama na računu mogu dostavljati poreskim organima Sjedinjenih Američkih Država pokrenuo poseban postupak nadzora i od banaka zatražio da se izjasne o svrsi i pravnom osnovu takve obrade ličnih podataka.

Poverenik upozorava da je u svim situacijama kada se obrada podataka vrši na osnovu pristanka neophodno da taj pristanak bude ne samo informisan tako što će lice o kome se radi biti potpuno obavešteno o osnovu, obimu, svrsi i konsekvencama obrade podataka, nego i slobodan, odnosno da ukoliko je uslovljen, iznuđen ne može da proizvodi pravno dejstvo, te da bi obrada podataka po takvom "osnovu" bila nedozvoljena, suprotna Zakonu o zaštiti podataka o ličnosti.

Samo po sebi eventualno uslovljavanje bankarskih usluga potpisivanjem ovakve izjave, odnosno uskraćivanje usluga zbog nepotpisivanja nije u nadležnosti Poverenika, ali poverenik smatra da bi takođe predstavljalo kršenje zakona na koje bi trebali da reaguju nadležni organi, posebno NBS.

S tim u vezi poverenik Rodoljub Šabić je izjavio i sledeće:

"Na teritoriji Republike Srbije niko ne može sprovoditi nacionalne propise druge zemlje koji su u suprotnosti sa propisima Srbije. Eventualno usklađivanje naših propisa sa propisima drugih država ili međunarodnih organizacija podrazumeva prethodne odluke i postupke naših nadležnih državnih organa. U konkretnom slučaju bilo bi to zaključivanje međunarodnog ugovora između Republike Srbije i Sjedinjenih Američkih Država. Takav međunarodni ugovor bi trebao da ratifikuje Narodna skupština zakonom i tek tada taj zakon bi, kao deo našeg pravnog poretka, predstavljao valjan pravni osnov za obradu podataka o ličnosti.

Uz to, imajući u vidu činjenicu da Sjedinjene Američke Države nisu potpisnice Konvencije 108 Saveta Evrope i pored postojanja pravnog osnova u vidu eventualno donetog zakona o ratifikaciji iznošenje podataka o ličnosti iz zemlje i tada bi podrazumevalo dozvolu Poverenika, nakon sprovedenog postupka u kome bi se utvrdilo da li su ispunjeni svi uslovi u skladu sa članom 53. Zakona o zaštiti podataka o ličnosti."