SAOPŠTENJE USTAVNOG SUDA POVODOM ODLUKE O ZAKONU O PRAVOSUDNOJ AKADEMIJI

Odlukom Ustavnog suda, donetom na sednici održanoj 6. februara 2014. godine, utvrđeno je da nisu u saglasnosti sa Ustavom odredbe Zakona o Pravosudnoj akademiji kojima je propisano da su Visoki savet sudstva i Državno veće tužilaca dužni da prilikom predlaganja kandidata za izbor sudije prekršajnog i osnovnog suda, odnosno zamenika osnovnog javnog tužioca, predlože kandidata koji je završio početnu obuku na Akademiji i da tek ako među prijavljenim kandidatima nema onih koji su završili početnu obuku, mogu predložiti lice koje ispunjava opšte uslove za izbor (član 40. st. 8, 9. i 11.). Prema oceni Ustavnog suda navedenim zakonskim odredbama povređuje se ustavno načelo jednakosti svih pred Ustavom i zakonom, kao i Ustavom utvrđena funkcija Visokog saveta sudstva i Državnog veća tužilaca da, kao nezavisni i samostalni organi, između ostalog, predlažu kandidate za prvi izbor za sudiju, odnosno zamenika javnog tužioca.

 Ustavni sud naglašava da se donetom Odlukom ni na koji način ne dovodi u pitanje svrha Pravosudne akademije i stručne obuke koja se na njoj izvodi. Štaviše, Sud je u obrazloženju svoje Odluke posebno istakao da stručno usavršavanje pravosudnih kadrova nesporno doprinosi kvalitetu obavljanja sudijske i javnotužilačke funkcije i da stoga mora biti adekvatno vrednovano prilikom izbora sudija, javnih tužilaca i zamenika javnih tužilaca. Međutim, kako prema Zakonu o sudijama i Zakonu o javnom tužilaštvu završena početna obuka na Pravosudnoj akademiji nije jedan od uslova za obavljanje sudijske i javnotužilačke funkcije, ova obuka može biti vrednovana samo kao jedan od kriterijuma za ocenu stručnosti i osposobljenosti kandidata za sudije i zamenike javnih tužilaca u određenoj vrsti sudova i javnih tužilaštava, a na osnovu merila koje su zakonom ovlašćeni da propišu Visoki savet sudstva i Državno veće tužilaca. Stoga sporne zakonske odredbe kojima se završena početna obuka de facto pretvara u uslov za obavljanje funkcije i time iz kruga potencijalnih kandidata eliminiše sva lica koja nisu završila početnu obuku, bez obzira na ocenu njihove stučnosti i osposobljenosti po osnovu drugih kriterijuma, prema oceni Ustavnog suda nemaju ustavnopravno utemeljenje.