DA LI CRKVA TREBA DA PLAćA POREZ?

Država godišnje izdvaja oko osam i po miliona evra za crkve i verske zajednice. Ova sredstva uglavnom su namenjena za isplatu penzijsko-invalidskog i zdravstvenog osiguranja sveštenika i verskih službenika. Istovremeno, Crkva je izuzeta iz poreskog sistema Republike Srbije.

Država i crkva su Ustavom Republike Srbije ("Sl. glasnik RS", br. 98/2006) razdvojene kategorije, ali to nemešanje ne bi trebalo da znači i potpunu ekonomsku i finansijsku nezavisnost verskih zajednica od srpskih poreznika. Čak i tradicionalno verski konzervativne države odnedavno su prekinule sa takvom praksom.

Porezi i crkve u svetu

- Od 2013. godine u Italiji crkva plaća porez na nekretnine koje imaju nekomercijalnu svrhu,

- U Hrvatskoj je od početka 2015. godine uvedeno plaćanje poreza za sve necrkvene prihode, kao što su prihodi od iznajmljivanja prostora, trgovinske ili hodočasničke delatnosti,

- Nemačka praktikuje da crkva plaća porez državi, ali istovremeno crkva uzima obavezan porez od vernika,

- Sjedinjene Američke Države smatraju crkve za neprofitne organizacije i za njih ne postoji institucija poreza.

Direktorka beogradskog Centra za kulturnu dekontaminaciju, Borka Pavićević, kaže da crkva neplaćanjem poreza odstupa od načela jednakosti sa svojim vernicima.

"Bilo bi dobro da duhovnici plaćaju porez, o tome se i radi sve vreme kod nas o raskoraku između takozvanog duhovnog života i stvarnog života", smatra Pavićevićava.

Neke zemlje, kao Nemačka, strogo kontrolišu plaćanje poreza od verskih zajednica, ali im sa druge strane poveravaju upravljanje velikim brojem vrtića, škola i bolnica, što crkvama donosi stotine miliona evra zarade.

Direktor Agencije za restituciju, Strahinja Sekulić, kaže da je kod nas crkvama vraćen deo imovine, ali da on nije prevelik.

"Ne treba biti previše kritičan ni prema našoj crkvi, celokupna imovina koja će se vraćati svim crkvama je jednaka imovini dva ili tri jača tajkuna u Vojvodini", navodi Sekulić.

Ipak, za Borku Pavićević glavni problem predstavlja moda da se bude religiozan, bez pravog poznavanja religije, a kao primer toga vidi i veronauku u školama, kao i inicijativu patrijarha Irineja da ubuduće to postane obavezan predmet.

Veronauka je trenutno izborni predmet u školama, a uvedena je na incijativu Vlade Zorana Đinđića 2001. godine.